چکیده:
هدف پژوهش تعیین اثربخشی برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر تاب آوری تحصیلی و عزت نفس دانش آموزان در سال تحصیلی 97-96 بود. پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش، آزمایشی و از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر متوسطه اول و دوم منطقه بام و صفی آباد از توابع اسفراین بود. نمونه هم شامل کلیه دانش آموزانی بود که نمره پرسش نامه های تاب آوری و عزت نفس آنان پایین تر از میانگین بود که از میان آنها تعداد 40 دانش آموز به صورت تصادفی ساده انتخاب و در گروههای آزمایش و کنترل( هرگروه 20 نفر) تقسیم شدند. ابزارهای های پژوهش، پرسشنامه های تاب آوری تحصیلی ساموئلز (2004) و عزت نفس کوپر اسمیت (1967) بود. برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی طی هشت جلسه نود دقیقه ای، فقط در گروه آزمایش اجرا شد. داده ها با آزمون کوواریانس چند متغیره تجزیه و تحلیل شد. یافته ها نشان داد که برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر تاب آوری تحصیلی و مولفه هایش و همچنین بر عزت نفس و مولفه هایش(بجز مولفه ی عزت نفس خانوادگی) تاثیر مثبتی داشت(P<0/001). درنتیجه برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی در افزایش عزت نفس و تاب آوری تحصیلی موثر بود.
The purpose of this study was to determine the effectiveness of mindfulness-based stress reduction program on students' academic resilience and self-esteem in the academic year 96-97. The research was applied in terms of purpose and in terms of method, experimental and pretest-posttest with control group. The study population consisted of all female first and second grade high school students in Bam and Safi Abad region of Esfarayen. The sample consisted of all students whose scores on resiliency and self-esteem questionnaires were lower than average, among which 40 students were randomly selected and divided into experimental and control groups (20 each). Research instruments were the Samuels Academic Resiliency Questionnaire (2004) and Cooper Smith Self-Esteem Questionnaire (1967). The mindfulness-based stress reduction program was administered only to the experimental group during eight ninety-minute sessions. Data were analyzed using multivariate covariance test. Results showed that mindfulness-based stress reduction program had a positive effect on academic resilience and its components as well as on self-esteem and its components (except for family self-esteem component) (P <0.001). As a result, mindfulness-based stress reduction program was effective in increasing self-esteem and academic resiliency.
خلاصه ماشینی:
1. mindfulness – based stress reducation محوريت اين پژوهش بررسي تأثير برنامه ي کاهش استرس مبتني بر ذهن آگاهي بر تاب آوري تحصيلي و عزت نفس دانش آموزان ميباشد.
لذا پژوهش حاضر با هدف تعيين اثربخشي آموزش برنامه کاهش استرس مبتني بر ذهن آگاهي بر تاب آوري تحصيلي و عزت نفس دانش آموزان انجام شد.
براي اجراي اين پژوهش ضمن هماهنگي با آموزش و پرورش منطقه ابتدا پرسشنامه هاي تاب آوري تحصيلي و عزت نفس روي دانش آموزان دختر متوسطه اول و دوم منطقه بام وصفي آباد اجرا شد.
بحث و نتيجه گيري هدف اين مطالعه تعيين ميزان اثربخشي برنامه کاهش استرس مبتني بر ذهن آگاهي بر تاب آوري تحصيلي و عزت نفس دانش آموزان دختر متوسطه اول و دوم منطقه بام و صفي آباد از توابع شهرستان اسفراين در سال تحصيلي ٩٧-٩٦ بود.
به عبارت ديگر، تفاوت هاي فردي در نمرات پس آزمون تاب آوري تحصيلي و عزت نفس و مؤلفه هاي آن ها در دانش آموزان مربوط به تأثير برنامه کاهش استرس مبتني بر ذهن آگاهي است .
اين يافته با نتايج حاصل ازيافته هاي قنادي فرنود (١٣٩٣)، يوسفيان و اصغري پور (١٣٩٢)، کمرزرين ، شوشتري، بدري پور و خسرواني (١٣٩١) و باجاج و پاندي ١(٢٠١٥) همسو ميباشد.
The Effect of Mindfulness-Based Cognitive Therapy on the Self-Esteem and Stress of Infertility in Infertile Women, Congress of the Iranian Psychological Association, 5, 10, 1203-1201.
The Effect of Mindfulness-Based Cognitive Therapy on Self-Esteem and Infertility Stress in Infertile Women, Iranian Psychological Society Congress, 35 (4), 1203-1201.