چکیده:
زمینه و هدف: «دانش فنی» اصطلاحی است که کمتر به عنوان موضوع اصلی قرارداد مورد توجه واقع شده است فلذا تبیین مفهوم و ویژگیهای آن هدف این پژوهش است.
مواد و روشها: این مقاله به صورت توصیفی تحلیلی نگاشته شده است.
ملاحظات اخلاقی: در این تحقیق، اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.
یافتهها: بطور کلی، دانش فنی، نوعی دانش است؛ مشتمل بر اشیای غیر مادی است؛ غیر قابل ثبت است؛ دارای وجهه محرمانگی است؛ دارای منفعت عقلایی است؛ قابل شناسایی است؛ قابل انتقال است و دارای ارزش تجاری است.
نتیجهگیری: دانش فنی نوعی مال است و میتواند به ملکیت فرد درآید هرچند که در زمره اعیان قرار نمیگیرد. شیوههای حمایت از دانش فنی نیز میتواند از طریق مسوولیت مدنی و مسوولیت قراردادی باشد
Background and Aim: “Knowhow" is a term that is less considered as the main subject of the contract. It is aimed at this article to explain the meaning and characteristics of this notion.
Materials and Methods: This is a descriptive Study.
Ethical Considerations: Honesty and confidentiality have been observed.
Findings: In general, “Knowhow" is a form of knowledge; it contains non - material goods; it cannot be registered; it possesses confidentiality; it is identifiable; it is transferable and has business value.
Conclusion: “Knowhow” is a kind of property and therefore one can own it; but it is not goods in action (Ein). The methods of protecting “Knowhow" are due to Tort and contractual responsibility.
Please Cite This Article As: Sarbazian, M (2020). “Legal Nature and Basis of Protecting “Knowhow”. Interdisciplinary Legal Research, 1 (2): 66-85.
خلاصه ماشینی:
(Cornish, 1996: 239) از این ویژگی غیرمادی بودن دانش فنی میتوان مطالبی را به شرح ذیل استنتاج نمود: اولاً، دانش فنی از دارنده آن و حتی قالب مادی آن قابل تمیز است؛ ثانیاً، اشیای غیرمادی و به تبع آن، اموال غیرمادی محدود به زمان و مکان نیستند و از اینرو، دانش فنی نیز، محدود به زمان و مکان نخواهد بود؛ و ثالثاً، اموال غیرمادی و من جمله دانش فنی، به لحاظ غیر مادی بودن میتواند موضوع کارکردهای متفاوت و متنوعی قرار گیرند.
(خمینی، 1413: 1/37) این که شیئ باید از نظر شرع نیز مباح باشد تا مال محسوب شود، مورد اختلاف است؛ البته مباح بودن شیء برای مالیت شرعی لازم است و اگر چیزی مورد رغبت عقلا باشد اما شرعاً مباح نباشد، ممکن است مال به حساب آید ولي مشروعيت ندارد و در نتیجه نمیتوان آن را شرعاً مورد معامله قرار داد.
(حکیم، 1400: 325) نکته دیگری که از کلام فقها برمیآید این است که برای مال بودن لازم نیست که شئ مورد نظر، عین بوده و بتوان آن را لمس نمود، بلکه منافع هم جزء اموال تلقی میشوند.
اين نظريه به صراحت در گفتار مرحوم سيد محمد كاظم يزدي منعكس شده است: «ولو این که مورد معامله منفعت نادری داشته و يا حتی مد نظر شخص خاصی قرار گرفته باشد...
از اینرو و با توجه به ویژگیهایی که برای دانش فنی در ابتدای مبحث نخست برشمردیم و نیز، با توجه به عناصری که در بیان علمای شریعت و حقوق برای مالیت اشیاء عنوان شد، دانش فنی مال به حساب میآید و در نهایت اینکه، با توجه به دلایل ابراز شده، این نوع از اطلاعات در زمره اعیان قرار نمیگیرند بلکه واقعیت خاصی است که به کمک آن میتوان ایدههای افراد را مورد حمایت قرار داد.