چکیده:
تعارضات والد- نوجوان، از مهمترین مشکلات خانوادههای دارای فرزند نوجوان است که عوامل بسیار در ایجاد آن نقش دارند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل زمینهساز تعارضات والد– نوجوان و برمبنای راهبرد نظریه داده بنیاد، انجام شده است. 14 زوج، از میان والدین دارای فرزند نوجوان مراجعهکننده به مراکز مشاوره آموزش و پرورش و واحد مشاوره مدارس شهر اصفهان، به روش نمونهگیری نظری، هدفمند و داوطلبانه انتخاب شدند. دادهها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته عمیق تا رسیدن به اشباع نظری، گردآوری و با کدگذاری نظری (کدگذاری باز، محوری و انتخابی) تحلیل شدند. نتایج کدگذاری باز، منجر به شناسایی 925 کد اولیه، 377 کد ثانویه، 78 مفهوم، 18مقوله و 4 عامل اصلی (عوامل مربوط به نوجوان، والدین، خانواده و جامعه) شد. نتایج کدگذاری محوری نشان داد که مقوله محوری مدل پارادایمی سبک فرزندپروری ناکارآمد والدین است که تحت تاثیر شرایط علّی (ویژگیهای شخصیتی، ویژگیهای جمعیتشناختی، تعارضات زناشویی، ناآگاهی والدین) قرار دارد و در کنار شرایط مداخلهگر (عوامل استرسزای محیطی، دوستان و فناوری) و شرایط زمینه ای (سطح پایین کیفیت زندگی خانواده، عملکرد ناقص خانواده، بلوغ، تجارب ناخوشایند گذشته و ناآگاهی نوجوانان) بر راهبردهای والدین و نوجوانان تاثیر میگذارد که حاصل آن بهکارگیری راهبردهای ناکارآمد و ایجاد مشکلات رفتاری، شناختی و عاطفی والدین و نوجوانان است. بر این اساس مدل مفهومی مربوطه و خط داستانی آن تبیین شد.
Parent-adolescent conflict, which is affected by many factors, is one of the most important problems in many families with adolescents. This study, which was conducted via a qualitative method on the basis of grounded theory, aimed at identifying the underlying factors of parent-adolescent conflicts. Using theoretical, purposive, and voluntary sampling, a total number of 14 couples were selected from among parents of adolescents who were referred to the counseling centers of General Directorate of Education and Schools Counseling Center in Isfahan. The required data were collected using semi-structured interviews that continued until achieving theoretical saturation. The collected data were analyzed using theoretical coding (open, axial and selective coding). The open coding helped to achieve 925 preliminary codes, 377 secondary codes, 78 concepts, 18 categories, and 4 main factors (factors related to adolescents, parents, family, and community). Based on the results of axial coding, the axial category of inefficient parenting style, the causal factors (including personality traits, demographic features, marital conflicts, and parents’ lack of awareness), the meditating factors (including environmental stressors, friends, and technology), and the background factors (including low quality of family life, deficient family functioning, puberty, unpleasant past experiences, and adolescents’ lack of awareness) were the main factors that resulted in ineffective strategies and caused behavioral, cognitive, and emotional problems among parents and adolescents. On the basis of the obtained results, the respective conceptual model was explained.
خلاصه ماشینی:
همچنين سبک فرزندپروري والدين (برکين ، لاورس ، ورهالست و ون در اند١، ٢٠١٢؛ آشبورن ٢، ٢٠٠٩؛ دويل و مارکيويچ ٣، ٢٠٠٥)، تعارضات زناشويي (پوربافراني، اعتمادي، اکبرزاده و جزايري، ١٣٩٤؛ خواجه نوري و هاشمينيا،١٣٩٠؛ نوري، ١٣٨٩؛ قره باغي، ١٣٨٩؛ دويل و مارکيويچ ، ٢٠٠٥؛ استاتزمن ، بين ، ميلر، دي، مور٤، ٢٠١١)، ويژگيهاي ارتباطي و راهبردها (سپهري و پاکدامن ، ١٣٨٩؛ جعفرنژاد، اسدييونسي و راستگومقدم ، ١٣٩٤؛ برانج ، ون درن ، ون در والک و مئوس ٥، ٢٠٠٩)، ويژگيهاي شخصيتي (برانج و همکاران ، ٢٠٠٩؛ نوري، ١٣٨٩)، ويژگيهاي جمعيت شناختي (انيسي، سليمي، ميرزماني، رئيسي و نيکنام ، ١٣٨٦)، عوامل استرس زا (سامک ، ويلسون ، مک گيو و ياکونو٦، ٢٠١٦؛ شاه ، چاهان ، گوپتا و سن ٧، ٢٠١٦)، فناوري (معيدفر و صبوري خسروشاهي،١٣٩٠؛ شاه و همکاران ، ٢٠١٦)، سطح کيفيت زندگي خانواده (پانفيل ، لايبل و آي ٨، ٢٠١٢؛ بل ٩، ٢٠١١)، عملکرد خانواده (اله ياري و حسيني، ١٣٩٣؛ پانفيل و همکاران ، ٢٠١٢؛ بل ، ٢٠١١؛ جئونگ و چون ١٠، ٢٠١٠؛ اسميت ، فريمن و زابريسکي ، 11 12 ٢٠٠٩)، بلوغ (شاه و همکاران ، ٢٠١٦؛ برانج و همکاران ، ٢٠٠٩؛ ژيونگ ، تيوکامپي و رتيگ ، ٢٠٠٨؛ پراتا١٣، ٢٠٠٦)، علم و آگاهي (عابدي، محمدي خشويي و صالحي، ١٣٩١)، تجارب گذشته (پوربافراني و همکاران ،١٣٩٤؛ سپاه منصور، اماميپور و امرالهي بيوکي، ١٣٩٣؛ عابدي و همکاران ، ١٣٩١؛ پانفيل و همکاران ، ٢٠١٢) و سبک دلبستگي فرزندان (سپاه منصور و همکاران ، ١٣٩٣؛ خواجه نوري و هاشمينيا، ١٣٩٠؛ پاکدامن ، سيدموسوي، قنبري و ملحي، ١٣٩٠)، از عوامل مؤثر بر تعارضات والد– فرزندي هستند.