چکیده:
در حقوق کیفری بینالمللی ممنوعیت محاکمه غیابی ارجحیت داشته و حضور متهم در دادرسی که بر اصولی نظیر اصل تناظر، تساوی سلاحها و حق دفاع برابر متکی است، بهعنوان بخشی از حقوق وی برای رسیدگی عادلانه به رسمیت شناخته شده است. در راستای پذیرش چنین حقی در عرصه بینالملل، یکی از متهمین پروندههای مطروحه در دیوان کیفری بینالمللی خواستار چشمپوشی از حق خود شده و درخواست معافیت از حضور در دادرسی را ارائه نمود. طرح این تقاضا موجب بروز مباحث چالشی و حتی بازبینی مقررات مربوط به حضور متهم در دادرسیهای دیوان کیفری بینالمللی گردید. این مقاله ضمن بررسی پرونده ویلیام روتو و جاشوا سنگ مقررات اساسنامه را در اين خصوص توضيح داده و نظرات شكل گرفته حول اين مقررات را در قالب شرح و نقد آراء ديوان در رابطه با پرونده مذكور بيان مينمـايد. تأثیر اين پرونده بر مجمع عمومي كشـورهاي عضو بخش ديگر اين مقاله را به خود اختصاص ميدهد كه موجبات بازبيني مقررات مربوط به محاكمه غيابي را تحت قواعد 134 مکرر، 134 سوم و 134 چهارم قواعد دادرسي و ادله فراهم آورد. با تصويب اين قواعد، امكان رسيدگي غيابي و معافيت از حضور متهم در دادرسي، با لحاظ برخي شرايط، فراهم گرديد.
In the international criminal law, the prohibition of absentia trial is preferable and the defendant's presence at the court hearing, that based on principles of contradictoriness, equality of arms and equal defense right, has been recognized as part of his rights for fair trial. In association with the acceptance of this right in the international arena, one of the defendants of the ICC cases demanded that his right to be waived and requested an exemption from attending the hearing. The emergence of this demand led to controversial issues, even caused the rules of the presence of the accused during the ICC trial to be amended. This article, while reviewing the case of William Ruto and Joshua Sang, explains the provisions of the Rome Statute in this matter and describes the different point of views about this matter. So; the ICC's decisions on this case have been described critically. The effect of this case on the General Assembly of States Parties is another part of this article that resulted to enacting amendments to regulations about absentia trial under Rules 134bis, 134ter, 134quater of the Rules of Procedure and Evidence. By enacting these rules, the possibility of absentia trial and exemption from presence of the accused, with some conditions, was provided.
خلاصه ماشینی:
1 در چنین بستری طرح پرونده ویلیام روتو٢ و جاشوا سنگ ٣ در دیوان کیفری بین المللی، به عنوان متهمان خشونت های واقع شده در کشور کنیا، باعـث گردیـد فـراز و فرودهـای بســیاری در فراینـد رسـیدگی بـه پرونده مذکور طی شود که بررسی آن ها میتواند برای این سؤالات پاسخ مناسـبی ارائـه کنـد: آیـا متــهم میتواند نسبت به حضور مستمر در دادرسی عذر بیاورد؟ به عبارت دیگر آیـا امکـان رسـیدگی غیـابی در دادرسیهای دیوان کیفری بین المللی وجود دارد؟ و تحت چه شرایطی متهم میتواند تقاضـای معافیـت از حضور در دادرسی را مطرح کند؟ بدین منظور ابتدا شرح مختصری از این پرونده بیان شـده تـا قـدری بـا جریان آن آشنایی حاصل گردد، سپس با بررسی قواعد دیوان کیفری بین المللی نسبت به حضور مـتهم در دادرسی، به توصیف و نقد نظرات دیوان از قواعد مذکور در این زمینه که در پرونده حاضر مورد ملاحظه قرار گرفته است ، میپردازد و در نهایت نیز تأثیر وضعیت ایـن پرونـده بـر بـازبینی قواعـد دادرسـی و ادلـه دیوان کیفری بین المللی تببین میگردد.
» ٤٠ پژوهش نامۀ ایرانی سیاست بین الملل ، سال ٨، شماره ١، پاییز و زمستان ١٣٩٨ بازبینی مقررات محاکمه غیابی تحت قاعده ١٣٤ مکرر، ١٣٤ سوم و ١٣٤ چهارم در اولین گام در راستای سازش میان اتحادیه آفریقـا و مجمـع عمـومی دول عضـو دیـوان کیفـری بـین المللی، چنین مطرح گردید که ماده ٢٧ و ٦٣ (١) اساسنامه رم نسبت به اکثر دول عضـو بسـیار شـدید مـی باشد و بنابراین تقاضای انعطاف بیشتر نسبت به موارد مذکور از سوی اتحادیه آفریقا بیان شد؛ امـا از آنجـا که به موجب ماده ١٢١ (٤)١ اساسنامه رم ، این تقاضا راه حل سریعی را در ارتباط با پرونده روتو ارائه نمـی داد، اتحادیه آفریقا درخواست دیگری را مبنی بر اصلاح قواعد دادرسی و ادله دیوان در خصوص بازبینی مقـررات حضـور مـتهم در دادرسـی مطـرح سـاخت (٢٠١٣ ,The Assembly of States Parties) کـه بـا توجـه به مـاده ٥١ (٢)٢ سریعا میتوانست به موقع اجرا گذارده شود.