چکیده:
از آنجا که تغییرات محیطی بر بسیاری از وجوه سازمان اثر گذاشته است، سازمانها باید با استفاده از
راهکارهای مناسب خود را به صورت پویا با تغییرات محیطی وفق دهند تا قادر به بقای خود شوند. سازمانی
که به شکل چابک طراحی شده باشد، ساختار سازمانی منحصر به فردی دارد که سبب میشود سازمان در
انجام فرآیندهای خود با اثربخشی بیشتری عمل کند. چابکی در ترکیب با اسلام، خصوصیتی مییابد که با
دیگر ویژگی های سازمانهای چابک تفاوت دارد. فرهنگ اسلام سرشار از بهترین شیوهها و روشهای
پیشرفته ی مدیریت می باشد؛ بهترین روشها و دستورات اداره و هدایت انسانها، در آیات قرآن و گفتار و
کردار پیامبر اکرم (ص) و ائمه ی اطهار (ع) گرد آمده است، و هرکس بنا به بضاعت خویش از این خرمن
گوهربار، خوشهای چیده است. لذا بر اساس دیدگاهها و تحقیقات صورت گرفته، تغییرپذیری سیاستهای
مدیریتی با توجه به فرهنگ بومی مردم، کاملا ضروری بوده و نیاز است که یک سیستم چابک منطبق بر
اصول و آموزه های اسلامی، برای اداره ی سازمانهای موجود در کشورهای اسلامی طراحی و پیادهسازی
شود. در این راستا، در مقالة حاضر، چابکی سازمانی با رویکرد اسلامی را مورد مطالعه قرار میدهیم.
خلاصه ماشینی:
واژه هايکليدي: اسلام ، قرآن ، چابکي سازماني، سازمان چابک ، رويکرد اسلامي مقدمه يکي از مهمترين اهداف بشر دستيابي به کمال و تعالي است و در جوامع مختلف انساني به روش ها و سبک و سياقهاي مختلف در اين جهت تلاشهايي صورت ميگيرد؛ به گونه اي که حتي دانشمندان و پژوهشگران مختلف سعي کرده اند تها در اين زمينه مدل هايي را طراحي و تبيين نمايند.
يکي از مهمترين جنبه هايي که موردنظر نظريه پردازان قرار گرفته است ، چابکي وسرآمدي سازماني است و در اين زمينه شاهد مدل هاي مختلفي در مناطق مختلف جهان ميباشيم ؛ اما نکته اي که بايد بدان دقت داشت اين اسهت که تا جايي که ميتوان و تا سر حد امکان بايد الگويي جامع و کامل و دقيق تدوين شود و ازآنجاکه ما براين اعتقاد هستيم که اسلام کامل و جامعترين دين است و نظر به اينکه خداوند چون آفريننده انسان است بهتر ميتواند مسير تعالي و کمال را به انسان بنمايد؛ بنابراين در ايران وکشورهاي اسلامي بايد رجوع به اسلام و منابع مختلف اسلامي در جهت تدوين الگويي جامع در اين زمينه اقدام شود.
چنين رهبري موجب ميشود که کارکنان معناي واقعي شغل خود رادرک کنند و براي شغلي که دارند اهميت قائل شوند (Gibbons، ٢٠٠١)رهبر معنوي باويژگيهاي منحصربهفرد خود چشم اندازي از آينده سازمان ايجاد کرده و به گونه اي در کارکنان نفوذ ميکند که آنان به تحقق چشم انداز سازمان ايمان آورند و به آينده سازمان اميدوار باشند؛ از طرف ديگر با رواج فرهنگ نوع دوستي در سازمان موجب ميشود که افراد توجه عميقي به خود وزندگي گذشته خود داشته باشند و روابط مطلوبي با ديگران برقرار کنند (Korac &Kouzmin ، ٢٠٠٢) معنويت : در سالهاي اخير، جايگاه معنويت در سازمانها به طور چشمگيري از سوي مديران ، سرپرستان و کارکنان به عنوان ضرورتي بنيادي در تعاملالت سازمانها با کارکنان ، مشتريان وجامعه موردتوجه قرار گرفته است (لواساني و همکاران ، ١٣٨٧.