چکیده:
آرا درباره شخصیت علی بن الحسین(ع) شهید جوان کربلا، در منابع رجالی، تاریخی، سیره نویسی و مقاتل، متعدد و مختلف است؛ اختلافاتی از این قبیل که آیا علی اکبر بزرگ تر از امام سجاد(ع) بوده یا بالعکس؛ حتی اینکه آیا مادر امام سجاد(ع)، جناب شهربانو، و مادر شهید جوان کربلا، جناب لیلی، دختر مرّة بوده است. اینجاست که تحلیل دقیق علمی و بررسی سند و متن روایات تاریخی لازم است. این نوشتار نیز تلاشی در همین زمینه، و به نوبه خود ابتکاری تازه است. البته فقهایی بوده اند که در کتاب های فقهی خود به برخی نکات تاریخی اشاره کرده اند. اما به هر دلیل، آن طور که باید و شاید، با نگرش استنباطی به مسئله نپرداخته اند. این مجال مختصر فتح بابی برای این نوع بررسی تاریخ ائمه: و پاسخ گوی بسیاری پرسش ها و معضلات است.
تختلف الآراء فی المصادر الرجالیة، والتأریخیة، وکتب السیرة، والمقاتل حول
شخصیة الشهید الشاب فی کربلاء علی بن الحسین علیه السلام الأکبر علیهما السلام
وحول ما إذا کان علی الأکبر أکبر سنا من الإمام السجاد علیه السلام أم لا؟ وهل کانت أم
الإمام السجاد علیه السلام السیدة شهربانو وأم الشهید الشاب بکربلاء السیدة لیلی کانت
بنت مرة أم لا؟ وهنا نحس بضرورة وجود تحلیل علمی دقیق ودراسة سند الروایات
التاریخیة ونصها. أما المقالة التی بین یدی القارئ الکریم فهی محاولة فی هذا الصدد
ومبادرة جدیدة فی حد ذاتها. وبطبیعة الحال کانوا هناک بعض الفقهاء الذین أشاروا إلی
بعض النقاط التاریخیة، ولکن علی أی حال، لم یتطرقوا إلی الموضوع من خلال رؤیة
استنباطیة. وهذه المقالة القصیرة بإمکانها أن تکون فتح باب لدراسة تاریخ الأئمة علیهم
السلام وأن تکون إجابة لعدید من الأسئلة والمعضلات.
There are numerous and diverse views on the personality of Ali bin
al-Hussein, the young martyr of Karbala, in the religious, historical
references, as well as in sireh and maqatil; disagreements such as
whether Ali Akbar was elder than Imam Sajjad or vice versa, even if
Imam Sajjad’s mother was Shahrbanoo and the mother of the young
martyr of Karbala was Leili, daughter of Murra. This is where a
detailed scientific analysis and the study of the documents and texts
of the historical narratives are needed. The structure of this article
is an attempt in this field, and in turn, a new initiative. Of course,
there were some jurists who referred to some historical points in their
jurisprudence. But for any reason, they have not, as they should,
investigated the issue with an inferential attitude. This article can be
a starting point for this type of studies of the life history of the Imams
and to answer many questions and disagreements.
خلاصه ماشینی:
واژگان کلیدی : علی اکبر7، ولادت، شهادت، تشنگی، قصر بنی مقاتل اصل مقاله مقدمههمه می پرسند که چرا در تاریخ موالید و و فیات امامان: و همسران و فرزندانشان و به طور کلّی در مسائلی که مربوط به ائمه: است، این قدر اختلاف وجود دارد؟زیدی ها و بنی حسن در کتاب های تاریخی شان درباره تاریخ موالید و و فیات امامان دوازده گانه شیعه: و امور دیگر دروغ هایی گفته اند تا بدین وسیله مذهب خودشان را ترویج، و مذهب حق شیعه اثناعشری را تضعیف کنند؛ از قضا نفوذ و سیطره حاکمان در روزگاران مختلف به نفع آنان بوده و از آنها پشتیبانی کرده است.
ولی طبق نقل مرحوم مجلسی در بحار، اوّلین کشته از طالبیون و هاشمی ها، عبدالله بن مسلم بن عقیل بوده است و اینکه می گوید در زمان عثمان متولّد شده نیز اشکال دارد؛ چون آن بزرگواری که در زمان عثمان یا خلافت امیرمؤمنان علی بن ابی طالب7 متولد شد و در کربلا 33 یا 28 سال داشت، امام سجاد7 بود؛ نه علی اکبر7.
ضمن اینکه فاطمه بنت حسین، همسر حسن مثنّا بن حسن بن علی بن ابی طالب: است و فضیلتی که اینان برای مادر حضرت سجاد7 قائل اند (قرابت با کسرا)، برای اولاد حسن7 نیز به دست آمده است؛ چراکه حسن7، امام برادرش، حسین7 بوده و اطاعت از برادر بر ایشان واجب بوده است.