چکیده:
در رویکرد به فرش ایرانی به مثابه ی یک هنرء آنچه گاه از نظرها دور مانده است ارتباط محتوای این هنر با جهان بالایی
و اسطوره ای و به کارگیری عناصر نمادین در این حوزه است. جهان پیرامونی که تجلی آن را به بی واسطه ترین و
مستقیم ترین وجه در هنر و اثر قالیباف می بینیم. با توجه به مفاهیم و تعاریفی که در حوزه اسطوره ارایه می شود میتوان
دریافت که دامنه کاربرد نماد و نشانه و اسطوره در تمامی حیطه های زندگی اجتماعی و انفرادی وارد شده است» مصداق
این کاربرد را باید در ورود این عناصر به ادبیات» فلسفه» دین و مذهب و جامعه شناسی و هنرجست و جو کرد. بررسی
ارتباط بین نقوش فرش اسطوره و نشانه شناسی و بهره گیری از نمادها علاوه بر آن که غنای جایگاه نماد و نشانه را در
اعصار متفاوت مشخص می سازد» هم چنین بر غنای معنوی و زیبایی ظاهری فرشهای ایرانی افزوده و چهره می
گشاید.در پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی در کنار مطالعه اسنادی به این سوال که گونه بندی شکلی و فرمی
درخت در ساختار فرش ایرانی به چه صورت بوده است پاسخ داده میشود. هدف طراحی اسلامی وحدت و ابدیت است.
همبستگی یک یک نگاره ها و گسترش آنها تا بی نهایت» به طوری که نگارنده نقش اسلامی» خود را "جزئی" از "کل" می بیند و احساس می کند که تمامی هستی در حرکت مداوم و ابدی است.
In the approach to the Persian carpet as an art, what is sometimes overlooked is the relevance of
the content of the art to the upper and mythical worlds and the application of symbolic elements
in the field. A world we see as the most direct and direct manifestation of carpet weaving art and
work. According to the concepts and definitions presented in the field of myth, we can be seen
that the scope of application of symbols and myths has reached all areas of social and individual
life, An example of this application must be found in the introduction of these elements into
literature, philosophy, religion, and sociology and the arts. Investigating the relationship between
carpet motifs, myth and semiotics and the use of symbols in addition to highlighting the richness
of symbol and symbol status in different ages, It also adds to the spiritual richness and beauty of
the Persian carpets. The goal of Islamic design is unity and eternity. The solidarity of one
painting and their expansion to the infinite, so that the writer of the Islamic role sees himself as
"part" of the "whole" and feels that the whole being is in constant and eternal motion.
خلاصه ماشینی:
طراحان فرش ايران در هر زمان تحت تأثير دين و آيين خويش و فرهنگ بومي به استفاده از نقوش نمادين در فرش پرداخته و به اين وسيله ، ضمن توجه به ظواهر و تناسب و اندازه و قواعد شکلي طرح به غني سازي مضمون و محتواي طرح ها براساس مضامين فرهنگي يا عرفاني پرداخته و اصول زيبايي شناسي ايراني و اسلامي را پاس داشته و ميدارند.
٦-١- مفهوم نقوش درختي طرح و نقش درختي يکي از معروفترين طرح هاي ايراني است که بيشترين کاربرد را در هنر و صنعت قاليبافي به ويژه فرش دستباف دارد اساس طراحي فرش ايراني را شاخه و برگ تشکيل ميدهد به همين سبب در طرح هايي که موسوم به طرح درختي هستند تلاش بر اين است تشابه زيادي که در ارتباط با طبيعت وجود دارد حفظ شود بنابراين انواع مختلفي از طرح هاي قاليبافي مانند طرح هاي اسليمي، بته جقه ، شاه عباسي، افشان ، شکارگاه ، ترکمن يا بخارا، قابي، ماهي درهم ، گلفرنگ ، محرابي، گلداني، محرمات ، ايلي، هندسي و ...
٦-٢- انواع نقوش درختي مهمترين طرح و نقش هاي درختي را ميتوان به دسته هاي زير تقسيم کرد : (به تصویر صفحه رجوع شود) طرح درختي جانوري يا حيوان دار: در اين طرح درخت با شاخه ها و برگ هاي انبوه به تصوير کشيده شده و محور اصلي به حساب مي آيد.