چکیده:
هدف: صندوقهای سرمایهگذاری مشترک سهامی با دارایی حدود 102,771هزار میلیارد ریال در انتهای سال 1398، در بازار سرمایه ایران نقش مهمی ایفا میکنند. یکی از عواملی که بر عملکرد این صندوقها مؤثر است، میزان فعال بودن سبد سهام آنها نسبت به شاخص است. مدیریت این صندوقها، همواره با خود میاندیشد که با وجود هزینههای موجود، توانستهاند عملکردی بهتر از بازار داشته باشند یا خیر. در این پژوهش، تأثیر مدیریت فعال، نسبت هزینه، نسبت فعالیت، اندازه، نسبت گردش وجوه و نسبت سهامداران حقیقی بر عملکرد صندوقهای سرمایهگذاری مشترک فعال بررسی شده است.
روش: بهکمک مدل پنج عاملی فاما ـ فرنچ و با استفاده از بازده ماهانه صندوقها، مقادیر آلفا و مجموع مجذور انحرافات (R2) که بهترتیب، معرف عملکرد و میزان منفعلبودن صندوقهاست، محاسبه شده است. مقدار R2 همیشه بین 0 و 1 قرار دارد. اگر مقدار R2 نزدیک 1 باشد، یعنی عملکرد صندوق مشابه شاخص بازار است و پرتفوی بهصورت غیرفعال مدیریت میشود و هرچه مقدار آن از 1 فاصله بگیرد، پرتفوی فعالتر است. از این رو، مقدار فعالبودن مدیریت با مقدار R2-1 متناسب است. در نهایت، با استفاده از معادله رگرسیونی، تأثیر هر یک از عوامل بر عملکرد صندوقها سنجیده شده است.
یافتهها: بر مبنای یافتههای پژوهش، بین میزان فعالبودن مدیریت و عملکرد صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. صندوقهای با اندازه بزرگتر و نسبت هزینه بالاتر، عملکرد بهتری دارند و افزایش جریان وجوه باعث تضعیف عملکرد این صندوقها میشود. در صندوقهایی که عملکرد ضعیفی داشتهاند، رابطه نسبت فعالیت و عملکرد معکوس است. همچنین، بین نسبت سهامداران حقیقی و عملکرد صندوقها، رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد.
نتیجهگیری: مدیریت فعال، عملکرد صندوقهای سرمایهگذاری مشترک سهامی در بورس اوراق بهادار تهران را بهبود نداده است.
Objective: Mutual funds, by having a net asset value near to 102,771 thousands billiard Rial by the end of 2019 plays an important role in Iran's capital market. One of the factors affecting performance of these funds is the activity level of its portfolio compare to index. The fund managers, despite the mutual funds expenses, have been always questioned if they had been able to outscore the market or not? In this research, the impacts of active management, expenses ratio, turnover ratio, size, fund flow ratio and individual investor share ratio on mutual fund performance are studied. Methods: By using Fama – French five factors model and mutual funds monthly return, the value of alpha and R-Squared (R2) indicating the performance and passiveness of fund respectively, will be calculated. R2 value is always between zero and one. When R2 is close to one, it is indicating that fund’s performance is like market index and the portfolio is managed passively or the fund’s portfolio is a closet indexer. In other hand, when the value of R2 is near to zero, it shows that the fund’s portfolio is managed actively. Thus, the active management is proportional to (1 - R2) value. Finally by utilizing regression equation, the impact of mutual fund’s active management, expenses ratio, turnover ratio, size, fund flow ratio and individual investor share ratio on fund performance is investigated. Results: According to the results, there is a significant inverse relation between active management and mutual fund performance. Funds with larger size and higher expense ratio show improvement in performance, and increment of fund’s flow reduces its performance. In funds with weak performance, there is a reverse relation between turnover ratio and performance. Also, there is a significant direct relation between individual investor share and fund’s performance. Conclusion: Active management did not result in performance improvement in Tehran Stock Exchange Market.
خلاصه ماشینی:
در اين پژوهش ، تأثير مديريت فعال ، نسبت هزينه ، نسبت فعاليت ، اندازه ، نسبت گردش وجوه و نسـبت سـهام داران حقيقي بر عملکرد صندوق هاي سرمايه گذاري مشترک فعال بررسي شده است .
بعضي از پژوهشگران نشان داده اند که مديريت فعال که از طريق ميزان انحراف از شاخص بازار تعريف مي شود، بر عملکرد صندوق هاي سرمايه گذاري مشترک تأثير مثبتي دارد (آميهـود و گوينکـو، ٢٠١٣؛ کرمـرس و پتاجيسـتو، ٢٠٠٩ و ليوينگستون ، ياو و ژو٨، ٢٠١٩).
Bird, Pelizzari,& Yeung 5.
Chen, Huang, & Kubik 6.
Fama and French با توجه به ديدگاه هاي مختلفي که در خصوص عملکرد صندوق هاي سرمايه گـذاري مشـترک وجـود دارد، در ايـن پژوهش ، ميزان فعال بودن صندوق هاي سرمايه گذاري مشترک فعال در سهام در بورس اوراق بهـادار تهـران و تـأثير ايـن عامل و ساير عوامل ذکرشده بر عملکرد آنها بررسي شده است .
تانگ ، وانگ و ژو٥ (٢٠١٢) رابطه بين عملکرد و اندازه صندوق هاي سرمايه گذاري مشترک چين را بين سـال هـاي ٢٠٠٤ تا ٢٠١٠ بررسي کردند و نتيجه گرفتند که بين اين دو متغير، رابطه غيرخطي وجود دارد، بـه ايـن صـورت کـه بـا بزرگ تر شدن صندوق ، به علت صرفه ناشي از مقياس ، شاخص هاي عملکردي بهبود مي يابند؛ ولي اگـر انـدازه صـندوق از حد بهينه بيشتر شود، به دليل بروز مشکلات نقدشوندگي ، عملکرد صندوق ها ضعيف مي شود.
از ايـن رو، در پژوهش حاضر با به دست آوردن عملکرد صندوق هاي سرمايه گذاري مشترک با استفاده از مدل پنج عاملي فاما ـ فرنچ ، به چگونگي رابطه مديريت فعال و ساير ويژگي هاي صندوق ها با عملکرد آنها پرداخته مي شود.