چکیده:
اخلاق یکی از نیازهای بزرگ جوامع بشری است. آموزش و پرورش نقش مهمی در تربیت اخلاقمدار در دوران کودکی و بعد از آن ایفا میکند و باعث رشد شخصیت دانشآموزان، نگرش و نیز آگاهی آنان میشود. هدف این مقاله، بررسی و تحلیل کتاب هدیههای آسمان پایهی پنجم ابتدایی از منظر ارائه آموزههای اخلاقمداری و پیشنهاد برنامه درسی مناسبی است تا بتواند کلیهی نیازهای ضروری تربیت اخلاقی را در خود جای دهد. در این تحقیق، روش توصیفی- تحلیلی مورد استفاده قرار گرفته است. تعداد صفحات کتاب هدیههای آسمان پایه پنجم ابتدایی در سال تحصیلی 97-96 با 8 مولفۀ اصلی و 28 مولفۀ فرعی بررسی شد و فراوانی و درصد نسبی هر یک از مولفهها و زیرمولفهها به دست آمد. تحلیل محتوای کتاب از منظر توجه به مولفههای تربیت اخلاقی، نشان داد که مولفهی مربوط به تفکر و تعقل با 56 مورد، بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده است. در هدیههای آسمان، کمترین مقدار، مربوط به مولفههای صداقت و نظم است و انضباط نیز بدون فراوانی است. در محتوای این کتاب، به برخی مولفههای تربیت اخلاقی کمتر توجه شده و یا اصلا توجه نشده است. به عبارت دیگر، این کتاب مولفههای تربیت اخلاقی را به یک نسبت پوشش نداده است، درحالیکه تربیت اخلاقی یکی از مهمترین عوامل پیشرفت جامعه است.
Ethics is one of the great needs of human societies. Educational system plays an
important role in moral education at the ages of childhood and after that and helps
grow students’ personality, attitude, and awareness. This study aimed to analyze the
book “Heaven’s Gifts” (elementary fifth grade) from the view of presenting moral
teachings and suggest a proper curriculum in order that it can provide all necessary
needs for moral education. This study applied a descriptive-analytical method. The
book “Heaven’s Gifts” (elementary fifth grade, in the academic year 2017-2018) were
reviewed and obtained 8 main and 28 sub-main components, as well as the frequency
and relative percentage of each of them. Analyzing the book from the perspective
of moral educational components showed that the most frequency belongs to the
component of thinking with 56 cases. In this book, the least frequency is related to the
components of honesty and order and there is no case for the component of discipline.
The content of this book focuses never or less on some moral educational components.
In other words, although moral education is one of the most significant factors of
developing societies, this book does not equally cover moral educational components.
خلاصه ماشینی:
تحلیل محتوای کتاب هدیههای آسمان پایهی پنجم ابتدایی از منظر توجه به مؤلفههای تربیت اخلاقی شهرزاد عبدالرحیمیان شکوفه دارابی چکیده اخلاق یکی از نیازهای بزرگ جوامع بشری است.
هدف این مقاله، بررسی و تحلیل کتاب هدیههای آسمان پایهی پنجم ابتدایی از منظر ارائه آموزههای اخلاقمداری و پیشنهاد برنامه درسی مناسبی است تا بتواند کلیهی نیازهای ضروری تربیت اخلاقی را در خود جای دهد.
2. پیشینه پژوهش افکاری(1393) در رساله دکتری خود با عنوان«تحلیل محتوای کتابهای درسی قرآن، هدیههای آسمانی، بخوانیم، بنویسیم و مطالعات اجتماعی پایههای اول تا پنجم دوره ابتدایی، این کتابها را از نظر وضعیت و جایگاه مؤلفههای رویکرد تربیت اخلاقی معاصر بررسی و نقد کرده و دریافته است که در این کتابها به مسئله تربیت اخلاقی به طور جدی و علمی پرداخته نشده است.
بنابراین روشن کردن میزان توجه به مؤلفههای تربیت اخلاقی در محتوای کتاب هدیههای آسمان پایهی پنجم ابتدایی، میتواند در جهت رفع ابهامات و تردیدهای موجود در این خصوص برای کودکان و در نتیجه در ایجاد انگیزه بیشتر و توجه به اخلاق و ارزشها مؤثر باشد.
3. اهداف تحقیق هدف اصلی این پژوهش، بررسی میزان توجه به تربیت اخلاقی در کتاب هدیههای آسمان پنجم ابتدایی است.
مقالات و کتب مرتبط با موضوعات تربیت اخلاقی و راهنمای معلم کتاب هدیههای آسمان پایهی پنجم، به عنوان منابع اطلاعاتی در نظر گرفته شده و پس از استخراج مؤلفههای تربیت اخلاقی، کتاب هدیههای آسمان پنجم ابتدایی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است.