چکیده:
روش تربیت الگویی، یکی از روشهای فراگیر و موثر در تربیت انسان است. این روش در سرتاسر زندگی و ابعاد مختلف حیات انسان کاربرد دارد و از آنجا که محتوای تربیت را به صورت عینی و عملی ارایه میدهد، در انتقال مفاهیم و آموزش برنامههای تربیتی، موثر است. در این روش، یکی از مسایل مهم در هر جامعه، شخصیتهایی هستند که می-توانند به عنوان الگویی مناسب، سرمشق دیگران باشند. مسالهای که قرآنکریم و روایات معصومین علیهم السّلام از آن سخن گفتهاند و بر بهرهگیری از الگو و پیروی از اسوههای حسنه تاکید کردهاند. از شخصیتهای معاصر که میتواند الگویی موفق برای نسل حاضر حوزوی و دانشگاهی باشد؛ استاد شهید مرتضی مطهری است. شخصیتی که افزون بر دانش فراوان، مسلح به سلاح ایمان، زیبنده به فضایل اخلاقی و مجهز به برهان و منطق بود و در کنار روشنفکری، پایبند به آموزههای قرآن و عترت و در عین بلندمرتبگی علمی، در نهایت خضوع و فروتنی در برابر دیگران و نمونه تمام عیار یک انسان مطلوب و منطبق با آموزههای قرآنی و روایی بود. در این مقاله تلاش شده است با بهرهگیری از آیات و روایات و منابع مکتوب کتابخانهای و ابزار فیشبرداری، شخصیت الگویی شهید مطهری از زوایای مختلف سیاسی، اخلاقی، اجتماعی و علمی بررسی شود.
One of the pervasive and effective methods to train humans is model education.
This method is useful in lifetime and different dimensions of human life, and it is
beneficial to transmit concepts and educate training programs, because it objectively
and practically presents the training contents. In this method, characters, as one of the
important matters in every society, are considered as proper patterns to be modeled
by others. That is a matter that is emphasized in the Holy Quran and innocents’
narratives. Shahid Morteza Motahari is one of the contemporary characters who
can be a successful model for the present generation of clergymen and students. A
character who, in addition to having much knowledge, was armed with the weapon
of faith, had moral virtues, was equipped with reason and logic, and along with being
intellectual, was adhered to the teachings of Quran and Etrat. He was at high level of
knowledge, at the same time, he behaved with others in a deeply humility manner.
He was a perfect example of a good human being in accordance with the teachings of
Quran and narratives. This article tried to review Shahid Motahari’s model character
from different political, moral, social, and scientific aspects with the help of Quranic
verses, narratives, library written sources, and note-taking method.
خلاصه ماشینی:
در خصوص موضوع مورد پژوهش کتاب و یا مقالهای با این عنوان به چشم نمیخورد، هرچند به صورت عام آثاری به رشته تحریر در آمده است، از جمله: کتاب سرگذشتهای ویژه از زندگی استاد شهید مرتضی مطهری که به وسیله جمعي از فضلا در سال 1367 نوشته شده و توسط مؤسسه نشر و تحقیقات ذکر، منتشر شده است.
نظر به اینکه این نوشتار به معرفی استاد شهید آیتالله مرتضی مطهری به عنوان الگویی جامع بر اساس آموزههای قرآن و روایات پرداخته است، محتوای آن میتواند برای همه اقشار مختلف جامعه به ویژه فرهنگیان عزیز، دانشگاهیان گرامی و حوزویان مکرّم در فراگرفتن علم، ادب و آداب اسلامی سودمند باشد.
این توصیفی است که امام خمینی(ره) درباره شهید مطهری فرمودند: «اميد آن بود كه از اين درخت پر ثمر، ميوههاي علم و ايمان بيش از آنچه بهجا مانده چيده شود و دانشمنداني پربها تسليم جامعه گردد، معالأسف دست جنايتكاران مهلت نداد و جوانان عزيز ما را از ثمره طيبه اين درخت برومند محروم نمود و خدا را شكر كه آنچه از اين استاد شهيد باقي مانده است با محتواي غني خود مربي و معلم است» (موسویخمینی(ره)، 1368، ج 4، ص 325).
4. مطهری الگوی تحصیل و تهجّد استاد شهید مرتضی مطهری به عنوان الگویی همهجانبه، افزون بر نقش الگویی در مبارزات، پاسخگویی به شبهات، تألیف آثار عمیق و قوی در زمینهی تعلم، تعبد و تهجد نیز سرآمد بود و این امر درس بزرگی برای پیروان مکتب علم و شهادت است.