چکیده:
با توجه به نقش بی بدیل آموزش عالی در تربیت نیروی انسانی ماهر و خلاق، امروزه نه تنها کشورهای توسعه یافته، بلکه بسیاری از کشورهای درحال توسعه با اختصاص سهم قابل توجهی از تولید ناخالص داخلی خود به آموزش، درصدد هستند از طریق بهبود کمی و کیفی آن، روند رشد و توسعه خود را تسریع بخشند. در این مقاله، ابتدا با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده ها، کارآیی آموزش عالی ایران در راستای توسعه پایدار با لحاظ ملاحظات زیست محیطی، مورد بررسی قرار گرفته، و سپس با استفاده از مدل خود رگرسیون با وقفه توزیعی، کارآیی آموزش عالی ایران در راستای تحقق توسعه پایدار به مفهوم رشد مستمر در بازه زمانی 94ـ1369 ارزیابی شده، و نتایج حاصل از مدل اول، مؤید عملکرد ناکارآمد آموزش عالی ایران در راستای توسعه پایدار است. نتایج به دست آمده از مدل دوم نیز بیانگر آن است که اولا،ً افزایش بهره وری آموزش عالی ایران، تأثیر مثبت و معنی داری بر رشد اقتصادی دارد. ثانیاً، سرمایه گذاری در آموزش دانشگاهی پس از دو وقفه، بر رشد اقتصادی تأثیر مثبتی خواهد داشت. لذا به نظر می‏رسد، اتخاذ سیاست های بلندمدت در قیاس با سیاست های کوتاه مدت در این زمینه، به توفیق بیشتر آموزش عالی در اثرگذاری بر رشد اقتصادی منجر شود. ثالثاً، اثر سرمایه گذاری آموزش عالی بر رشد اقتصادی در قیاس با اثر سرمایه گذاری در آموزشهای عمومی، کمتر است.
As higher education plays an exceptional role in training skilled and creative labor force, today, not only developed countries but even many developing countries devote a major share of their GDP to higher education, intending to expand both quantity and quality of their higher education to speed up the trend of growth and development. In this article, applying the data envelopment analysis (DEA) model, first the efficiency of Iranian higher education is investigated with respect to sustainable development and environmental considerations. Then, applying the autoregressive distributed lags (ARDL) model, the efficiency of Iranian higher education is evaluated with respect to realization of a continuous growth during 1990-2015. The results of the first model show an inefficient performance of Iranian higher education with respect to sustainable development. The second model indicates the following results: First, that the increase of productivity in higher education has a positive and significant influence on economic growth. Second, that investment in higher education has a positive impact on economic growth after two lags, showing that in higher education long run policies are more effective on economic growth than short run ones. Third, that the investment on higher education is less effective on economic growth than investment on public education.
خلاصه ماشینی:
در این مقاله ، ابتدا با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده ها، کارآیی آموزش عالی ایران در راستای توسعه پایدار با لحاظ ملاحظات زیست محیطی، مورد بررسی قرار گرفته ، و سپس با استفاده از مدل خود رگرسیون با وقفه توزیعی، کارآیی آموزش عالی ایران در راستای تحقق توسعه پایدار به مفهوم رشد مستمر در بازه زمانی ٩٤ـ١٣٦٩ ارزیابی شده ، و نتایج حاصل از مدل اول ، مؤید عملکرد ناکارآمد آموزش عالی ایران در راستای توسعه پایدار است .
Sustainable Development تحقیق ، به سنجش کارآیی آموزش عای ایران در راستای تحقق توسعه پایدار، به هر دو مفهوم «توسعه با لحاظ ملاحظات زیست محیطی» و «رشد مستمر» با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده ها و مدل خود رگرسیون با وقفه توزیعی پرداخته شده ، و بخش آخر مقاله نیز به جمع بندی مطالب و ارائه توصیه های سیاستی، اختصاص یافته است .
گرومو (٢٠١٧ ,Gromov) در مطالعه خود، به بررسی کارآیی ١٢٠ مؤسسه آموزش عالی در روسیه در سال های تحصیلی ٢٠١٣-٢٠١٢ و ٢٠١٥-٢٠١٤ با استفاده از تحلیل پوششی داده ها و ساختن نسبت وزنی از نهاده ها و ستانده ها پرداخته ، که کل منابع مالی تخصیص یافته به آموزش عالی به عنوان نهاده ، و خروجیهای دو حوزه آموزش و پژوهش ، به عنوان ستانده در نظر گرفته ، و برای تحلیل تغییرات در کارآیی نیز از شاخص مالم کوئیست استفاده شده است .
همچنین با توجه به محدودیت آماری اشاره شده ، نهاده های مورد بررسی به دو شاخص مخارج دولت در آموزش عالی (برحسب دلار سال ٢٠١٠) و تعداد دانشجویان ، محدود، و مدل شماتیک مورد استفاده در این روش در قالب نمودار ١ بیان شده است .