چکیده:
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان اثربخشی آموزش بازیهای حرکتی ریتمیک بر کاهش اضطراب جدایی کودکان 5 تا 6 سال بود. روش: روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه گواه و پیگیری دو ماهه و جامعۀ مورد مطالعه این پژوهش 29 کودک 5 تا 6 سال دارای اضطراب جدایی ارجاع داده شده به کلینیک تخصصی خانواده و کودک دانشگاه شهید بهشتی در سال 1397 بود که پس از غربالگری با مقیاس سنجش اضطراب جدایی (نسخه والد) 24 کودک به شیوه هدفمند انتخاب و بهصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 12 کودک) جایگزین شدند. گروه آزمایشی به مدت 8 جلسه تحت بسته آموزش بازیهای حرکتی ریتمیک رافعی (1391) قرار گرفتند، اما گروه گواه هیچ مداخلهای دریافت نکرد. دادهها با استفاده از روش آماری واریانس مختلط تحلیل شد. یافتهها: نتایج نشان داد که آموزش بازیهای حرکتی ریتمیک بر نمره کل اضطراب جدایی (10/60=P=0/004,F)، بعد ترس از تنها ماندن (7/43=P=0/012,F)، بعد ترس از رها شدن (F=10/39, P=0/004)، بعد ترس از بیماریهای جسمی (10/09=P=0/004,F) و بعد نگرانی درباره حوادث خطرناک (F=3/97 P=0/049) مؤثر بوده است و این تاثیر در مرحله پیگیری پایدار بود. نتیجهگیری: آموزش بازیهای حرکتی ریتمیک یک مداخله راهبردی مؤثر برای کاهش میزان اضطراب جدایی کودکان است. بر مبنای نتایج این پژوهش به مشاوران و روانشناسان کودک میتوان پیشنهاد نمود که با استفاده از این روش درمانی در کاهش اضطراب جدایی در کودکان بکوشند.
Aim: The aim of this study was to determine the effectiveness of rhythmic movement game training on reducing separation anxiety in children aged 5 to 6 years. Method: The research method was quasi-experimental with pretest-posttest design with control group and two-month follow-up. The study population of this study was children aged 5 to 6 years with separation anxiety referred to the Family and child clinic of Shahid Beheshti University in 2018. After screening with separation separation measurement scale (parent version), 24 children were selected by convenience sampling method and randomly in The experimental and control groups (12 children in each group) were replaced. The experimental group underwent Rafie (2012) rhythmic movement training package for 8 sessions, but the control group did not receive any intervention. Data were analyzed using repeated measures analysis of variance statistical method. Results: The results showed that rhythmic motor game training on the total score of separation anxiety (F = 0.004, P = 0.004), fear of being left alone (F = 0.012, F = 7.7), fear of abandonment. (F = 10.00, P = 0.004), then the fear of physical diseases (F = 0.004, F = 10.60) and the dimension of worry about dangerous accidents (F = 0.049, F = 3.97) and this effect was sustained in the follow-up phase. Conclusion: Teaching rhythmic movement games is an effective strategic intervention to reduce separation anxiety in children.
خلاصه ماشینی:
یافتهها: نتایج نشان داد که آموزش بازیهای حرکتی ریتمیک بر نمره کل اضطراب جدایی (004/0= , P60/10 =F)، بعد ترس از تنها ماندن (012/0= , P43/7 =F)، بعد ترس از رها شدن (004/0= , P39/10 =F)، بعد ترس از بیماریهای جسمی (004/0= P، 09/10 =F) و بعد نگرانی درباره حوادث خطرناک (049/0= , P97/3 =F) مؤثر بوده است و این تاثیر در مرحله پیگیری پایدار بود.
حرکت از یک سو اصلی ترین بازی و از سوی دیگر بنیادیترین ابزار شناختی رشد دوران کودکی است؛ در درون حرکت به خصوص بازیهای قاعدهدار که وجه ساده نمایش، موسیقی و شعر و ترانه است، ویژگیهایی چون ریتم، هماهنگی، آهنگ و موسیقی وجود دارد؛ به طوری که این نوع بازیها ظرفیتهای حسی و حرکتی کودکان را بهگونهای هدفدار به کار میگیرد؛ حرکات ریتمیک به دلیلِ دو ویژگیِ حرکت و ریتم، از اهمیت ویژهای برخوردار است (زینی، خاکسار، بلوچی انارکی و رضایینسب، 1395).
از آنجا که والدین از نظر ارتباط عاطفی بالقوه اهمیتی بیشتر از درمانگر جهت کمک به کودک دارند، لذا این روش بازیهای ریتمیک بهعنوان نوعی بازی درمانگری با هدف کمک به والد از طریق پیوند طبیعی موجود با فرزند بهعنوان عامل درمانی و کمک درمانگر در زندگی فرزند، به نام بازی درمانگری تعامل والد-فرزند با تأکید بر حرکات ریتمیک شکل گرفت؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر آموزش بازیها و حرکات ریتمیک بر اضطراب جدایی کودکان 5 تا 6 سال به بررسی فرضیههای زیر پرداخت.