چکیده:
حضور سیاسی مؤثر زنان شیعه در دفاع از دین و مصالح کشور و مبارزه با استبداد داخلی و استعمار خارجی در دوره قاجاریه، بسیار قابل
اهمیت است و نمونههای آن در تاریخ بی نظیر. شورش زنان در «قحطی نان» در عهد ناصری، رهبری زنان شیعه در «قیام تنباکو» و نقش
ایشان در جلوگیری از ظلم مالی و اقتصادی حکام به رعیت و جلوگیری از وابستگی مالی حکومت ایران به بیگانگان از نمونههای مهم
اقدامات سیاسی ایشان است. حمایت از علما، شرکت مقتدرانه در جنگهای داخلی و مبارزه با مستبدان داخلی و تأثیرگذاری بر وکلای
مجلس و مخالفت جدی و علنی با انحرافات ایشان و رویارویی با اشغالگران را نیز میتوان در زمره دیگر فعالیتهای سیاسی زنان شیعه
در عهد قاجار برشمرد. وسعت و گستره این حضور ریشه در آموزهها و فرهنگ تشیع دارد.
خلاصه ماشینی:
چکیده حضور سیاسی مؤثر زنان شیعه در دفاع از دین و مصالح کشور و مبارزه با استبداد داخلی و استعمار خارجی در دوره قاجاریه، بسیار قابل اهمیت است و نمونههای آن در تاریخ بی نظیر.
شیخ حسن کربلائی، که یکی از مشاهیر مورخان آن دوره است، در کتاب تاریخ الدخانیه، واقعه را با ادبیات و نگاه آن روزگار به گونهای بیان میکند که نقش چشمگیر زنان در این فعالیت بسیار مهم سیاسی تاریخ، آشکار میشود.
نگذاشت و محور و سویه اصلی جنبش زنان و مردان شیعه تغییری نکرد، تا آنجا که حتی شورشیان به پیشاهنگی زنان، خود را تا نزدیکی ارگ و شخص شاه رسانیدند و در این جریان، حتی گروهی برای قتل شاه قاجار به او حمله نمودند.
(شوستر، 1368، ص 173ـ195) زنان و نبرد رویاروی با اشغالگران از جمله حوادث ایران در فاصله سالهای 1333 تا 1341 ق قیام مردم «تنگستان» دشتی و دشتیان علیه قوای انگلیسی بود که با ورود به بوشهر، این منطقه را تحت اشغال خود درآورده بودند.
اما افراد مهاجم، که از هر حیث بر این عده قلیل برتری داشتند، با تاکتیک خاص خود، آنان را محاصره و همگی را دستگیر نمودند و به تصور خود، بقای نفوذ و سیاست شوم خود را امحای آنها میدانستند، ولی تصورشان باطل بود؛ زیرا در این موقع باریک، ناگهان اوضاع عوض شد و رنگی دیگر به خود گرفت؛ واقعهای که هیچ کس انتظارش را نداشت و در تاریخ نظامی ایران، نظیر آن را کمتر میتوان یافت، به ظهور رسید؛ یعنی غریو پیاپی تفنگ از اطراف و اکناف کوه برخاست و سربازان هندی و انگلیسی را زیر آتش گرفت و در معرض خطر قرار داد.