چکیده:
عدم دسترسی به انرژی کافی و شیوع سوءتغذیه بهدلیل تأثیر آن بر سلامتی عمومی و نیز توان جسمی و ذهنی جامعه از مهمترین مسائل حوزه امنیت غذایی در کشورهای در حال توسعه است. از اینرو، در مطالعه پیش رو، تأثیر عوامل اقتصادی و اجتماعی خانوار و همچنین، عوامل محیطی مانند خشکسالی و تنوع تولید بر گسترش سوءتغذیه در مناطق روستایی ایران بررسی شد. بدین منظور، از روش رگرسیون چندک، برآورد پانل در دوره زمانی 1391 تا 1395 صورت گرفت. نتایج برآورد حاکی از آن بود که برخی از مشخصههای خانوار شامل درآمد، افزایش سهم مواد غذایی در مخارج خانوار و سن سرپرست خانوار از گسترش سوءتغذیه جلوگیری میکنند و در مقابل، افزایش سطح تحصیلات و بعد خانوار گسترش سوءتغذیه در مناطق روستایی را بهدنبال دارند؛ در میان عوامل محیطی نیز افزایش شدت خشکسالی و افزایش قیمت مواد غذایی باعث گسترش سوءتغذیه در این مناطق میشوند و از سوی دیگر، افزایش تنوع تولید مواد غذایی از گسترش سوءتغذیه جلوگیری میکنند. بر این اساس، با وضع معافیت مالیاتی بر درآمدهای غیرکشاورزی در مناطق روستایی و بازتوزیع یارانه پرداختی فعلی با تمرکز بر مناطق دارای شدت بالای سوءتغذیه و همچنین، تمرکز بر خانوارهای گسترده روستایی، ارائه سیاستهای معطوف به کاهش تأثیر خشکسالی بر تولید مواد غذایی و در نهایت، ترویج راهکارهایی که امکان افزایش تنوع تولید مواد غذایی در سطح خانوار را فراهم میآورد، میتوان از گسترش بیشتر سوءتغذیه در مناطق روستایی کشور جلوگیری کرد.
Lack of access to adequate energy and the prevalence of undernourishment are of the most important issues in the developing world due to their impacts on public health and individual’s physical and mental abilities in society. Therefore, this study aimed at investigating the impacts of drought, food production diversity and different household characteristics on the prevalence of undernourishment in rural areas of Iran. For this purpose, panel quantile regression was considered as the best technique to estimate the impacts of social and economic indicators on the prevalence of undernourishment during the period of 2012-2016. The main results indicated that among the household characteristics, increase in household income, share of food in household expenditure and age of household head and among the environmental indicators, increase in food production diversity would prevent the prevalence of undernourishment in studied rural households; on the other hand, increase in household size, education expenditure, drought severity, and food price indexes would increase the prevalence of undernourishment. Based on these results, non-agricultural income tax exemptions in the rural areas and redistribution of current subsidies by focusing on highly malnourished areas as well as focusing on large rural households, providing policies that reduce the impacts of drought on food production and ultimately, promoting the strategies that allow for increased diversification of food production at the household level could be suggested to prevent further malnutrition in the rural areas.
خلاصه ماشینی:
بر اين اساس ، با وضع معافيـت مالياتي بر درآمدهاي غيرکشـاورزي در منـاطق روسـتايي و بـازتوزيع يارانـه پرداختـي فعلـي بـا تمرکز بـر منـاطق داراي شـدت بـالاي سـوءتغذيه و همچنـين ، تمرکـز بـر خانوارهـاي گسـتردٔە روستايي ، ارائه سياست هاي معطـوف بـه کـاهش تـأثير خشکسـالي بـر توليـد مـواد غـذايي و در نهايت ، ترويج راهکارهايي که امکان افزايش تنوع توليد مواد غذايي در سطح خـانوار را فـراهم مي آورد، مي توان از گسترش بيشتر سوءتغذيه در مناطق روستايي کشور جلوگيري کرد.
مرور نتايج پژوهش هاي پيشين در سطح جهان حـاکي از آن اسـت کـه عوامـل مختلـف اقتصادي ، اجتماعي و محيطي بر شاخص شيوع سوءتغذيه اثرگذار است ؛ در اين بين ، در بسياري از مطالعات ، مشخصه هاي خانوار مانند درآمد، سطح تحصيلات سرپرست خانوار، ميـانگين سـن سرپرست خانوار و بعد خانوار از جمله عوامل مؤثر بر شـيوع سـوءتغذيه در سـطح جامعـه اسـت (٢٠٠٧ ,Strauss and Thomas).
1. quantile regression در مطالعة حاضر، به منظور بررسي تأثير خشکسالي و تنوع توليـد مـواد غـذايي بـر شـيوع سوءتغذيه در مناطق روستايي کشور، از داده هاي استاني در طـرح درآمـد و هزينـة مرکـز آمـار ايران در بازه سال هاي ١٣٩١ تا ١٣٩٥ استفاده شده است .
(به تصویر صفحه رجوع شود)منبع : يافته هاي پژوهش نمودار ١- توزيع احتمال شيوع سوءتغذيه در مناطق روستايي کشور با توجـه بـه نـوع توزيـع احتمـال دو متغيـر وابسـته در مطالعـة حاضـر، بـراي بـرآورد اثـر متغيرهاي مستقل بر سهم مواد غذايي در مخارج خانوار، از رگرسيون چندک پانل استفاده شـده است .
A survey on food insecurity of rural households and factors affecting it in Khuzestan province of Iran: a case study of Bostan sub-district.