چکیده:
چکیده مطالعه تکتونیک فعال به لحاظ ارزیابی زمین لرزه در نقاط مختلف اهمیت دارد. این حرکات تاثیرات زیادی بر کره زمین دارد و هر کدام از این تاثیرات به نحوی در پیرامون ما قابل مشاهده هستند. هدف این پژوهش تحلیل و مقایسه فعالیتهای تکتونیکی حوضههای حبله رود و کردان میباشد. در این تحقیق علاوه بر روشهای میدانی از تصاویر DEM 10m، تصاویر ماهوارهای Landsat و همچنین از نرمافزارهای Arc Gis، Global Mapper13 جهت ترسیم نقشهها و تحلیل آنها استفاده گردید. شاخصهای مورد استفاده در این پژوهش، نسبت پهنای کف دره به ارتفاع آن Vf، شکل حوضه زهکشی Bs، سینوزیت جبهه کوهستان Smf، تقارن توپوگرافی معکوس حوضه T، تقارن حوضه زهکشی یا قرینگی حوضه Af، سینوزیته یا پیچوخم کانال رودخانه S و در نهایت شاخص IAT یا نسبت فعالیتهای تکتونیکی میباشد. IAT شاخصی است که میتوان بر اساس آن نتیجه کلی فعالیت تکتونیکی را با میانگینگیری از شاخصهای ذکر شده، در یک منطقه تکتونیکی اندازه گرفت. مقدار این شاخص برای حوضه حبلهرود و کردان محاسبه شد. نتایج حاصل از این شاخص نشان میدهد که حوضه کردان در کلاس 1 و حوضه حبلهرود در کلاس 2 قرار دارد. طبق طبقهبندی از شاخص IAT میتوان گفت که هر دو منطقه از نظر تکتونیکی فعال میباشند ولی میزان فعالیتهای تکتونیکی در حوضه کردان نسبت به حوضه حبله رود بیشتر است.
Exploring active tectonics considering earthquake in different area is very important. These movements have effect on the earth and each one the effects is visible around us. This research aimed to analyze and compare the tectonic activities of two basins of Hable Roud and Kordan. In addition to field observations, 10m DEM, Landsat images, and softwares such as Arc GIS Global Mapper13 were applied to draw maps and analyze data. Applied indexes in this research were fan comicality index(FCI), width to valley height (Vf), drainage basin shape (BS), sinuosity of mountain fronts (Smf), index to assess basin asymmetry (T), drainage basin asymmetry (Af), river sinuosity index (S), and relative tectonic activity index (IAT). Through IAT, the whole outcome of tectonic activities by the above-mentioned indexes can be measured in tectonic regions. According to the IAT classification, both basins are active tectonically however the rate of tectonic activities in the Kordan basin is greater than in Hablerod basin. Active tectonic, according to IAT index in Kordan basin is assigned to class 1 and Hable Roud basin is assigned to class 2. According to IAT classification, new-tectogenesis activities is more in Kordan region rather than Hablerod region. Though this is a general conclusion, it emphasizes on the necessity of attention to morpho tectonic evidence. It also shows that such studies must be performed in all southern basins of Alborz Mountain and be compared with one another to have better understanding. The ideal research is the outcome of an applicable look on morpho tectonic indexes and morpho tectonic evidences via new methods as well.
خلاصه ماشینی:
شاخص های مورد استفاده در این پژوهش ، شاخص ضریب مخروط گرایی FCI، نسبت پهنای کف دره به ارتفاع آن Vf، شکل حوضه زهکشی Bs، سینوزیته جبهه کوهستان Smf ، تقارن توپوگرافی معکوس حوضه T، تقارن حوضه زهکشی یا قرینگی حوضه Af، سینوزیته یا پیچ وخم کانال رودخانه S و درنهایت شاخص IAT یا نسبت فعالیت های تکتونیکی است .
طبق طبقه بندی از شاخص IAT میتوان گفت که هر دو منطقه از نظر تکتونیکی فعال هستند ولی میزان فعالیت های تکتونیکی در حوضه کردان نسبت به حوضه حبله رود بیشتر است .
مقصودی و عمادالدین (١٣٩٠)، تحلیل شواهد مورفوتکتونیکی گسل درونه در محدودٔە حوضۀ آبریز ششطراز و مخروط افکنه پایین دست آن را مورد بررسی قرار داده و به این نتیجه رسیدند که عامل تکتونیک تأثیر بسـزایی در حوضۀ آبریز مورد مطالعه دارد و حوضۀ مورد مطالعه از نظر تکتونیکی فعال است .
ایلـانلو و دزفولی کلونی (١٣٩٧) در تحقیق ارزیـابی فعالیت های تکتونیکی در حوضـــه آبریز دالکی با اســـتفاده از شـاخص های ژئومورفیک به این نتیجه رسـیدند که در حوضـه دالکی بریدگی نسـبتا زیاد جبهه کوهستانی موجب سینوسی زیاد آن شده است و شکل حوضه نیمه کشیده و از نظر تقارن توپوگرافی نیمه متقارن است و در کل مجموع داده ها و شــواهد زمینی در حوضــه آبریز دالکی نیمه فعال بودن آن را از نظر دینامیک نیروهای درونی زمین نشــان میدهد.