چکیده:
ﺑﺪون ﺷﮏ، ﻏﺮب ﺑﺮای اﺳﺘﺎد ﺷﻬﯿﺪ ﻣﻄﻬﺮی، ﯾﮏ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺟﺪی و ﺑﻨﯿﺎدی ﺑﻮده اﺳﺖ و اﻣﺮوزه ﮐﻤﺘﺮ ﻋﺮﺻﻪ ای را در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان ﯾﺎﻓﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای از اﻧﮕﺎره ﻫﺎی ﻓﮑﺮی، ﻓﻠﺴﻔﯽ و ﻓﺮآورده ﻫﺎی ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺗﻤﺪن ﻏﺮب اﺛﺮ ﻧﭙﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ در ﺻﺪد ﺑﺮرﺳﯽ و ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﻌﻀﻼت و ﻧﺎﮐﺎﻣﯽ ﻫﺎی ﻏﺮب و اراﺋﻪ راﻫﮑﺎر ﺧﺮوج ﺟﺎﻣﻌﮥ ﻏﺮﺑﯽ از ﺑﻦ ﺑﺴﺖ از دﯾﺪﮔﺎه ﺷﻬﯿﺪ ﻣﻄﻬﺮی اﺳﺖ. روش ﺷﻨﺎﺳﯽ اﺳﺘﺎد ﻣﻄﻬﺮی ﺑﻪ ﻧﻘﺪ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺗﻤﺪن ﻏﺮﺑﯽ ﺑﺎ ﻧﮕﺎه واﻗﻊ ﺑﯿﻨﺎﻧﻪ و دﯾﻦ ﻣﺪاراﻧﻪ ﺑﻪ ﺷﯿﻮه ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ و ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ اﺳﺖ. ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎی ﭘﮋوﻫﺸﯽ در ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎ و ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎی اﺳﺘﺎد ﻣﻄﻬﺮی درﺑﺎره ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻏﺮب در ﭼﻬﺎر ﻣﺤﻮر ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ، ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺎرﻧﺎﻣﻪ ﻏﺮب ﻣﺘﺠﺪد، ﺳﯿﻄﺮه ﺑﺤﺮان ﻣﻌﻨﻮی ﺑﺮ ﻏﺮب ﻣﻌﺎﺻﺮ، ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی ﺣﺎﮐﻤﯿﺖ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺗﻤﺪن ﻏﺮب و راﻫﺒﺮدﻫﺎی ﻣﻮاﺟﻬﮥ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳﻼﻣﯽ ﺑﺎ ﻏﺮب، ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﮔﺮدد. اﺳﺘﺎد ﻣﻄﻬﺮی در ﭘﺎﯾﺎن، ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ ﮔﺮﭼﻪ ﻏﺮب در ﻋﺮﺻﻪ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎی ﭼﺸﻤﮕﯿﺮی ﮐﺮده وﻟﯽ در ﺳﺎﺣﺖ اﻧﺴﺎﻧﯿﺖ و ارزش ﻫﺎی ﻋﺎﻟﯽ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ.
خلاصه ماشینی:
نشریه علمی تمدن اسلامی و دین پژوهی سال اول/ شماره چهارم/تابستان1399 / نقد تکنولوژی و فرهنگ غربی از دیدگاه شهید مطهری علی باقی نصرآبادی 1 ( 48 – 73) چکیده بدون شک، غرب برای استاد شهید مطهری، یک مسأله جدی و بنیادی بوده است و امروزه کمتر عرصه ای را در جامعه می توان یافت که به گونه ای از انگاره های فکری، فلسفی و فرآورده های فرهنگ و تمدن غرب اثر نپذیرفته باشد.
گفته ها و نوشته های ایشان، بر این معنا دلالت دارد که وی، پرداخت « نقادانه » یا « گزینش گرانه» به فرهنگ و تمدن غربی را به مثابۀ یک ضرورت اجتماعی و بلکه تمدنی دریافته بود و به روشنی می دانست سرنوشت « جامعۀ اسلامی» در چند قرن اخیر، به صورت گسترده و عمیق متأثر از تحولات و دگرگونی هایی بوده است که در جامعۀ غربی در عرصه جهانی به دنبال داشت و این حقیقتی است که قابل انکار نیست.
( مطهری،1378، ج1: 247) استاد مطهری، این پرسش کلیدی را مطرح می کند که این نوع پیشرفت که غرب از آن دفاع می کند و آن در اصطلاح خاص، « توسعه» معرفی می کند، در حقیقت پیشرفت انسان [است] یا [پیشرفت] ابزار انسان؟(همان: 247) استاد مطهری در مقابل نظریۀ پیشرفت در غرب، ملاک و معیار دیگری را برای پیشرفت و ترقی جامعۀ بشری معرفی می کند و می فرماید: آنچه ملاک پیشرفت واقعی است، پیشرفت فرهنگ است.