چکیده:
هدف پژوهش ارائه الگوی مبانی علمشناسی در علوم انسانی با معیار قرآن کریم است. این پژوهش از نوع تحقیقات بنیادی است و جهت تحلیل دادهها از روش تحلیل محتوای مضمونی به شیوه توصیفی-تحلیلی و با لحاظ احتمالیبودن نتایج در جهت پرهیز از تفسیر به رأی قرآن استفاده شده است. در این پژوهش از ارتباط عقلایی بین علوم، الگویی برای مبانی علمشناسی در علوم انسانی با معرفتبخشی از قرآن کریم استفاده شده است. نتایج بهدستآمده از پژوهش، مبانی علمشناسی با تأکید بر قرآن شناختی را بهصورت یک سیستم نشان میدهد که اجزای آن شامل سه گونهٔ علوم وحیانی، علوم جهانی و علوم انسانی است. در مبحث علوم انسانی در سه بعد خدا، جهان و انسان، میتوان به مبانی علمشناختی رسید که مبدأ و مقصد آن، شناخت انسان است. مبانی علمشناسی در علوم انسانی را میتوان با شناخت و معرفت انسان به خداوند، از طریق شناخت صفات ذاتی، ثبوتی، و حقیقی الهی، با رویکرد تفسیر صادق، شناخت انسان به جهان از آن جهت که جهان کاشف فعل خداوند متعال است، با رویکرد علم نافع و ارزشمند جامع، و شناخت انسان به انسان را از طریق شناخت صفات افعالی، اضافی و خبری با رویکرد علم ثمین غایتمحور استنتاج کرد.
The purpose of this study was to provide a model of the basics of scientology in the humanities with the criteria of the Holy Quran. This research is a basic research and to analyze the data from the method of thematic content analysis in a descriptive-analytical manner and with regard to the probability of results to avoid interpretation. Quranic opinion has been used. The results of the research show the basics of scientology with emphasis on Quranic cognition as a system whose components include three revelatory sciences, universal sciences and humanities. In the subject of humanities, in the three dimensions of God, the world and man, the scientific foundations can be reached, the origin and destination of which is human knowledge. The foundations of scientology in the humanities can be obtained by knowing man and knowing God through knowing the inherent, proven, and true divine attributes with the approach of honest interpretation, knowing man to the world because the world is the discoverer of God Almighty with the approach of beneficial science And inferred the comprehensive value and knowledge of man to man through the knowledge of the attributes of verbs, surplus and news with the goal-oriented Samin approach.
خلاصه ماشینی:
در این پژوهش از ارتباط عقلایی بین علوم، الگویی برای مبانی علمشناسی در علوم انسانی با معرفتبخشی از قرآن کریم استفاده شده است.
مبانی علمشناسی در علوم انسانی را میتوان با شناخت و معرفت انسان به خداوند، از طریق شناخت صفات ذاتی، ثبوتی، و حقیقی الهی، با رویکرد تفسیر صادق، شناخت انسان به جهان از آن جهت که جهان کاشف فعل خداوند متعال است، با رویکرد علم نافع و ارزشمند جامع، و شناخت انسان به انسان را از طریق شناخت صفات افعالی، اضافی و خبری با رویکرد علم ثمین غایتمحور استنتاج کرد.
در این تحقیق منظور از مبانی علمشناسی در علوم انسانی را میتوان اینگونه بیان نمود که شناخت و معرفت انسان به خداوند از طریق شناخت صفات ذاتی، ثبوتی، و حقیقی الهی با رویکرد تفسیر صادق، شناخت انسان به جهان از آن جهت که جهان کاشف فعل خداوند متعال است، با رویکرد علم نافع و ارزشمند جامع، و شناخت انسان به انسان از طریق شناخت صفات افعالی، اضافی و خبری با رویکرد علم ثمین غایتمحور که تمامی این شناختها با رویکرد عقلی (در این پژوهش بهمعنی اجماع از طریق اثبات عقلی) و با لحاظ احتمالیبودن نتایج در جهت پرهیز از تفسیربهرأی قرآن انجام شده است.
تمام گزارههای انسانی- الهی که خداوند متعال در قرآن کریم بیان نموده است و از صفات ذاتی، ثبوتی، حقیقی و نفسی خداوند متعال منشعب گردیده و انسان را در شناخت پروردگار خود هدایت میکند، در صورتی که با تفسیر صادق بیان شده باشد میتوان آنها را بهعنوان مبانی علمشناسی در حوزه علوم انسانی قرار داد (حاجیحسن دنیادیده، ۱۳۹۹، ص ۱۸۸).