چکیده:
محدود نماندن بر ویژگیهای عبادی نهاد اجتماعی مسجد و بررسی نقش آفرینی تمدنی آن» خواهد توانست
علاوه بر امکان آسیب شناسی جایگاه» هویت و تاثیرگذاری آن» فرصتها و استعدادی مغفول این مکان
پرمخاطب دینی را بدست دهدءلذا این تحقیق با بررسی منابع روایی و تاریخی» درصدد توصیف و معرفی
جایگاه تمدنی مسجدالاقصی به عنوان میراث مشترک بیناادیانی در قلمرو زمانی قرن نخست اسلامی تا قرن
هفتم میباشد که پس از معرفی جایگاه تمدنی بیتالمقدس و مسجدالاقصی در دوره پیشگفته به تبیین
رویکردهاء دستاوردها و تاثیر تمدنی این مسجد در جامعه اسلامی در دو حیطه مناسبات داخلی و خارجی
جهان اسلام» خواهد پرداخت. از نتایج این تحقیق» تبیین نقش این مسجد در صیانت از میراث تمدنی سایر
ادیان» همچنین تحلیل روابط دولتهای اسلامی با یکدیگر و دولتهای مسیحی است» محدودهای که بررسی
تمدنی آن» میتواند ما را در تنظیم سیاستهای انسجامبخش میان ملل مسلمان بامحوریت آموزهها و نمادهای
مشترک پاری رساند.
خلاصه ماشینی:
مسجد الافصی به ویژه در تاریخ معاصر به دلیل حاکمیت رژیم اشغالگر قدس، مورد توجه بسیاری از پژوهشگران در موضوعاتی چون فضایل دینی، پیشینه و هویت تاریخی مسجدالاقصی و یا تحولات صرفا سیاسی و در قالب آثار ذیل مورد توجه قرار گرفته است: مقاله مسجد الاقصی در گذرگاه تاریخ (رهبریان، 1382: 69) مقاله تاریخ معماری مسجد الاقصی(علینقیان، 1388: 38) مقاله تقدس بیت المقدس در اسلام(توئمی منصوری، 1385: 36) مقاله شرافت کعبه و برتری آن بر بیت المقدس(امینی، 1372: 4) کتاب پیامبران در مسجد الاقصی(ماجراجو، 1389: صفحات مختلف) علمای شیعه و دفاع از قدس شریف(پاک نیا، 1433: 155) کتاب تاریخ مجموعه مسجد الاقصی (موسی غوشه، 1390: صفحات مختلف) کتاب شهر مقدس(شاه حسینی، 1388: صفحات مختلف) کتب بیت المقدس و مسجد الاقصی(معصومی، 1380: صفحات مختلف) کتاب بیت المقدس و مسجد الاقصی دراسه تاریخیه موثقه (محمد حسن شراب ، 1411: صفحات مختلف) کتاب قدس شریف و مسجد الاقصی(حسینی شیرازی، 1387: صفحات مختلف) و پایان نامه مسجد الاقصی و جایگاه آن در قرآن و روایات(حبیبی، 1387: صفحات مختلف) انتشار یافته اند.
هویت و میراث تمدنی حرم شریف و مسجد الاقصی حرم شریف، مجموعه ای متشکل از مسجد الاقصی، مسجد قبه الصخره، قبه المعراج، قبه السلسله، قبه الجبرئیل و سایر مشاهد و آثار منتسب به انبیاء و اولیای الهی و تقدیس شده توسط سه دین بزرگ اسلام، مسیحیت و یهودیت می باشد، چراکه به اعتقاد یهودیان «صخره» قبله و محل حج گزاری (عمری، 1423، ج3: 460) به اعتقاد مسیحیان، محراب حضرت مریم (ناصر خسرو، 1381: 44) و مهد حضرت عیسی(ع) (هروی، 1423: 33) و مسجد الاقصی که قبله گاه نخستین مسلمانان و محل عبادت انبیاء و اولیای الهی از جمله رسول گرامی اسلام(ص) است،(عمری، 1423، ج3: 460) همگی از مشاهد مقدس می باشند، از این رو، با تکیه بر باور پیروان بسیاری از ادیان ابراهیمی محدوده حرم دارای تعاریف مختلفی است، به طوری که برخی آن را منحصر در مسجد الاقصی و برخی محدوده ای فراتر از شهر بیت المقدس و حتی برخی دیگر، محدوده ای وسیع و شامل برخی از شهرهای شام می دانند.