چکیده:
تحلیل نظامهای نوآوری منطقهای نقش محوری در سیاستگذاری نوآوری برای شکلدهی به شرایط نوآوری و نیز خلق مزیت منطقهای دارد. برای موفقیت در توسعه نظام نوآوری و افزایش کارایی در تخصیص منابع محدود، شناسایی و تمرکز بر ظرفیتهای موجود اهمیت دارد. در این مقاله براساس رویکرد مارپیچ 3گانه صنعت-دانشگاه-دولت، روشی برای انتخاب و ارزیابی تعاملات میان ذینفعان نظام نوآوری منطقهای ارائه شده است. روش پیشنهادی در تحلیل ذینفعان نظام نوآوری منطقه ویژه علم و فناوری ربع رشیدی تبریز مورد استفاده قرار گرفته است. ابتدا ذینفعان نظام نوآوری استان آذربایجان شرقی شناسایی شده و سپس با تحلیل علاقهمندی-قدرت ذینفعان کلیدی تعیین میشوند؛ سپس میزان تعاملات میان آنها تحلیل شده و راهکارهایی جهت توسعه نظام نوآوری در استان ارائه میشود. نتایج نشان میدهد محوریترین ذینفعان جهت توسعه نظام نوآوری منطقهای در استان، پارک علم و فناوری، اداره کل فناوری اطلاعات و ارتباطات و شرکتهای دانشبنیان میباشند. با استفاده از نتایج تحلیل انواع سه گانه تعامل (دانشی،تولیدی، زیرساختی) میان ذینفعان منتخب ، پیشنهادهایی برای تقویت تعاملات و در نهایت توسعه نظام نوآوری منطقه در یک تکامل تاریخی ارائه شده است.
Analysis of the regional innovation systems plays a pivotal role in innovation policy to shape innovation conditions as well as create regional advantages. To be successful in developing an innovation system and increasing efficiency, identification and concentration on potentials is crucial. In this paper, based on the the Triple Helix approach (University-Industry-Government), a method is proposed for identification and assesment of key stakeholders of a regional innovation system. The method is applied in analysing stakeholders' interactions in the Rab-e-Rashidi Special Science and Technology Zone in Tabriz. First, stakeholders of the innovation system of East Azerbaijan province are introduced and by using power-interst analysis, key stakeholders are selected. Then, their interactions are analysed and initiatives for the development of the regional innovation system has been suggested. The results show that the most central stakeholders for the development of the regional innovation system are Science and Technology Park, General Directorate of Information and Communication Technology and knowledge-based companies. Using the results of three different interactions (informational, operational and infrastructural), suggestions for improving the regional innovation system in an evolutionary process have been presented.
خلاصه ماشینی:
تحليل تعاملت ميان ذينفعان کليدي در يک نظام نوآوري منطقه اي )مطالعه موردي: منطقه ويژه علم و فناوري ربع رشيدي( دوره ١٤ شماره ٤ )پياپي٥٠( زمستان ١٣٩٩ نوع مقاله: پژوهشي )تاريخ دريافت: ١٣٩٩/٠٤/١٤ تاريخ پذيرش: ١٣٩٩/٠٩/١٦( رضا کريملو١ کارشناسي ارشد مديريت تکنولوژي، دانشکده مديريت، اقتصاد و مهندسي پيشرفت، دانشگاه علم و صنعت ايران، تهران، ايران .
در ادامه مقاله پس از اشاره به مباني نظري نظام نوآوري منطقهاي، رويکردهاي مختلف آن و بيان مفهوم ذينفعان، پيشينهي تحقيق ارائه خواهد شد و در انتها پس از تشريح روش پيشنهادي جهت شناسايي ذينفعان کليدي و محوري بر اساس تعاملتشان ضمن ارائه نتايج نهايي حاصل از مطالعه موردي، راهکارهاي مديريتي پيشنهادي جهت توسعه نظام نوآوري منطقهاي در منطقه ويژه علم و فناوري ربع رشيدي تبريز ارائه ميشود.
٢-٤- پيشينيه پژوهش براي توسعه يک نظام نوآوري منطقهاي با استفاده حداکثري از ظرفيت بازيگران موجود، اين سئوال پيش ميآيد که چگونه ميتوان ذينفعان کليدي و محوري را بر اساس تعاملت ميان آنها در يک منطقه شناسايي نمود؟ باتوجه به پراکندگي مطالعات در حوزه نظام نوآوري منطقهاي نقيزاده و ديگران مطالعات اين حوزە را به ٣ دسته تقسيم کرده اند: اول مطالعات مقايسهاي بين مناطق مختلف، دوم تحليل عميق يک منطقه و سوم بيان برخي جنبههاي نظري )نقي زاده و همکاران١٣٩٤(.
1 European Innovation Scoreboard (EIS) 2 Regional Innovation Scoreboard (RIS) 92 در جمع بندي پژوهشهاي تشريح شده ميتوان گفت که براي ارائه راهکار، شاخص و هرگونه مداخله سياستي بايد شرايط بومي هر منطقه به صورت مجزا مورد بررسي قرار گيرد، مساله شبکه سازي و همافزايي حاصل از ايجاد و بهبود تعاملت، موردي مهم است نقش و تاثير بازيگران و شناسايي کليدي - ترين آنها در يک منطقه جهت ارائه خطمشي و سياستگذاري امري ضروري است.