چکیده:
یکی از رایج ترین ضوابط تقویم خسارت در دعاوی نقض حق اختراع در رویه قضایی آمریکا، ضابطه حق امتیاز متعارف است، چرا که امکان برآورد صحیح منافع از دست رفته ناشی از نقض حق اختراع توسط محاکم در بسیاری موارد ممکن نیست و به همین جهت، از طریق محاسبه حق امتیاز متعارف، حکم به جبران خسارت داده می شود. در حقوق آمریکا، رویکردهای مختلفی توسط دادگاه ها برای تعیین میزان حق امتیاز متعارف اعمال می گردد، اما مهمترین روش در پرونده جورجیاپسفیک علیه پلی وود مطرح و اعمال گردید که متضمن 15 عامل برای محاسبه میزان حق امتیاز متعارف می باشد که معیار پیشنهادی در پرونده جورجیاپسفیک، «معیاری پذیرفته شده در سطح جهانی» برای تقویم میزان حق امتیاز متعارف تلقی می گردد. این تحقیق ضمن بررسی معیار مزبور و جایگاه حق امتیاز متعارف در حقوق آمریکا، نشان می دهد که استناد به نهاد اجرت المثل در حقوق اختراعات ایران به دلایلی از جمله منع ضمنی قانونی نسبت به اعمال ضابطه اجرت المثل در جبران خسارات ناشی از نقض حق اختراع، قیمی مطلق بودن برخی اقسام حق اختراع، محرمانه بودن میزان حق امتیاز قراردادهای اجازه بهره برداری و تخصصی نبودن آن، مناسب به نظر نمی رسد. بنابراین، با عنایت به عدم تعارض ضابطه حق امتیاز متعارف با موازین حقوقی ایران و با توجه به فقدان منع صریح یا ضمنی قانونی نسبت به عدم اجرای ضابطه حق امتیاز متعارف در خصوص حق اختراع، پیشنهاد می گردد قانونگذار ایرانی، ضابطه حق امتیاز متعارف را جهت تقویم خسارات نقض حق اختراع وارد قانون نماید.
One of the most common criteria for the computation of damages in patent infringement litigations in U.S.A Case Law is reasonable royalty. This is because that, it is not possible to properly estimate the lost profits in patent infringement in many cases, and therefore, damage is awarded by calculating reasonable royalty. In U.S.A law, different approaches are applied by courts to determine reasonable royalty-based damages, but the most prominent one has been put forward in Georgia-Pacific Corp. v. U. S. Plywood Corp, which includes 15 factors for determining reasonable royalty-based damages. It has been said that the case law suggested criterion, is a "universally accepted test" for determining reasonable royalty-based damages. While examining this criterion and the place of reasonable royalty in U.S.A law, this study shows that invoking the quantum merit in Iranian patent law could not be a proper method for loss computation. This is for a number of reasons, including statutory prohibition on the application of the quantum merit in compensation for patent infringement, being of patent right as intangible property and confidentiality of the amount of royalty in licenses. Therefore, due to the inconsistency of this Criterion with Iranian legal standards and given the lack of explicit or implicit legal prohibition on using of reasonable royalty as computation method, employing this method by the courts is suggested. To solve the legal ambiguity, it is also suggested that the Iranian legislature introduce reasonable royalty as a criterion for the computation of damages in patent infringement litigations.
خلاصه ماشینی:
اين تحقيق ضمن بررسي معيار مزبور و جايگاه حق امتياز متعارف در حقوق آمريکا، نشان مي دهد که استناد به نهاد اجرتالمثل در حقوق اختراعات ايران به دلايلي ، از جمله منع ضمني قانوني نسبت به اعمال ضابطه اجرتالمثل در جبران خسارات ناشي از نقض حق اختراع، قيمي مطلق بودن برخي اقسام حق اختراع، محرمانه بودن ميزان حق امتياز قراردادهاي اجازة بهرهبرداري و تخصصي نبودن آن، مناسب به نظر نمي رسد.
قبل از اصلاح سال ١٩٤٦، حقوق آمريکا براي جبران خسارت ناشي از نقض غيرارادي حق اختراع به سه معيـار، يعني منافع ازدست رفته ، حق امتياز متعارف و ضابطة منافع تحصيل شـده توسـط نـاقض ٢ اسـتناد مي شد و اين معيارها توسط محاکم نيز مورد عمل قرار مي گرفت .
نظر به اهميت نظري و کاربردي بودن موضوع از يک سو و سکوت قانون گذار ايراني و فقدان روية قضايي راهگشا از سوي ديگر، در اين تحقيق ، ابتدا مفهوم حق امتيـاز متعـارف ، شـيوه هـاي تقويم حق امتياز متعارف ، ميزان حق امتيازها، معيارهاي پيشنهادي روية قضايي آمريکا، تبيـين و در ادامه در خصوص امکان اعمال ضابطة اجرت المثـل در جبـران خسـارات وارد بـر مالـک حـق اختراع و اعمال ضابطه مورد پذيرش در حقوق آمريکا در نظام حقوقي ايـران بـر اسـاس مـوازين حقوقي اظهارنظر خواهد شد.
Smith, Intellectual Property: Valuation, Exploitation, and Infringement Damages, 4th Ed, Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.
Economic Damages in Intellectual Property, Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons, In.
Economic Damages in Intellectual Property, Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons, In.
Smith, Gordon, and Russell Parr, Intellectual Property: Valuation, Exploitation, and Infringement Damages, 4th Ed, Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.