چکیده:
پژوهش حاضر، با هدف شناسایی و رتبهبندی مهمترین فرصتها و تهدیدهای موجود در روند قانونگذاری بلاکچین و رمزارزینهها در کشور ایران و ارائه یک چارچوب قانونگذاری پیشنهادی بر اساس مدل PEST صورت پذیرفته است. این تحقیق از جهت هدف، کاربردی و بهلحاظ نحوه گردآوری دادهها، توصیفی از نوع پیمایشی میباشد. جهت گردآوری دادهها و تحلیل مطالعات، به واکاوی مدارک، مقالات، کتب و همچنین بررسی نظرات نخبگان و صاحبنظران امر، پرداخته شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل صاحبنظران و اساتید مربوط به رشتههای مهندسی فناوری اطلاعات، اقتصاد، مدیریت و کارآفرینی از دانشگاه تهران، دانشگاه پیام نور، دانشگاه شهید چمران اهواز و دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی میباشد. لازم به ذکر است که تعداد نمونه آماری با رعایت تناسب، 15 نفر انتخاب شد. در راستای تبیین فرصتها و تهدیدهای این تکنولوژی نوظهور، در مجموع 22 عامل (11 عامل فرصت و 11 عامل تهدید) اثرگذار بر آن، استخراج گردید. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه نیمهساختار یافته میباشد که روایی و پایایی آن، با ارزیابی اسناد، مدارک و مطالعه ادبیات پیشینه و همچنین با استفاده از نظر متخصصان و نخبگان، تایید شد. بر اساس یافتههای تحقیق حاضر و با بررسی نظرات نخبگان و صاحبنظران امر، مهمترین فرصتهای فرا روی قانونگذاری بلاکچین و رمزارزینهها در ایران بر اساس مدل PEST به ترتیب اولویتبندی، فرصتهای اقتصادی، فرصتهای سیاسی-حقوقی، فرصتهای تکنولوژیکی و فرصتهای اجتماعی-فرهنگی میباشند. همچنین به ترتیب اولویتبندی، تهدیدهای اقتصادی، تهدیدهای سیاسی-حقوقی، تهدیدهای اجتماعی-فرهنگی و تهدیدهای تکنولوژیکی، مهمترین تهدیدهای پیش روی قانونگذاری فناوری بلاکچین و رمزارزینهها در ایران میباشند.
This study aims to identify and rank the most important opportunities and threats in the process of blockchain and cryptocurrency legislation in Iran and to provide a proposed legislative framework based on the PEST model. This research is an applied research in terms of purpose and descriptive survey research in terms of data collection. To gather data and analyze studies, documents, articles, books, as well as the opinions of elites and experts have been analyzed. The statistical population of this research includes experts and professors in the fields of information technology engineering, economics, management and entrepreneurship from the University of Tehran, Payame Noor University, Shahid Chamran University of Ahvaz and the University and Higher Research Institute of National Defense and Strategic Research. It should be noted that the number of statistical samples was selected by observing the proportion of 15 people. To explain the opportunities and threats of this technology, a total of 22 factors (11 opportunity factors and 11 threat factors) were extracted. The data collection tool is a semi-structured questionnaire whose validity and reliability were confirmed by evaluating documents and studying the background literature, and using the opinions of experts and elites. Based on the findings of the present study and examining the views of elites, the most important opportunities for blockchain legislation and cryptocurrencies in Iran are economic opportunities, political-legal opportunities, technological opportunities and socio-cultural opportunities, respectively. Economic threats, political-legal threats, socio-cultural threats and technological threats are the most important threats to blockchain legislation in Iran, respectively.
خلاصه ماشینی:
به بيان ديگر، فناوري زنجيره بلوکي در دامنه بسيار وسيعي از برنامه هاي کاربردي مالي و غيرمالي ديگر نيز به عنوان فناوري زيرساخت به خوبي به کار گرفته شده است و اختراعات متعددي در حوزه هاي اعتبارسنجي تراکنش هاي مراقبت هاي بهداشتي ، مسائل بانکي ، انتخابات و رايانشي به ثبت رسيده است و به همين دليل ، دولت ها و مراکز قانون گذاري ، مطالعه پيرامون بهره گيري از آن را در دستور کار خود قرار داده اند.
پيشينه پژوهش با توجه به اينکه بلاکچين و رمزارزينه ها در ساليان اخير در اقتصاد بين الملل مورد استفاده قرار مي گيرند، مطالعات پژوهشي کمتري نسبت به ساير حوزه هاي اقتصادي در رابطه با آنها انجام شده است .
رازقي و اکباتاني فرد (١٣٩٦)، در پژوهشي با عنوان ارزهاي ديجيتال و کاربردشان در تجارت الکترونيک در ايران : چالش ها و فرصت ها، پس از معرفي تاريخچه و ماهيت ارزهاي ديجيتال و بيت کوين ، به بررسي نقش و جايگاه اين ارزها در کشورهاي همسايه ايران به ويژه لبنان و امارات پرداخته اند و در ادامه نقش ارز ديجيتال در بازار تجارت ايران علي الخصوص در بحث تجارت الکترونيک و تاثير آن در بهبود عملکرد و منافع آن در مقايسه با روش سنتي تبادلات مالي را مورد آناليز قرار داده و براي برخي از چالش هاي موجود در ايران ، راهکارهايي ارائه داده اند.