چکیده:
امروزه شرکت های چندملیتی وضعیت جوامع انسانی را دستخوش تغییر نموده اند و دیگر نمی توان آنها را صرفا کنشگران اقتصادی دانست. شرکتهای چندملیتی هر ساله مبالغ قابل توجهی جهت نفوذ در دستگاههای دولتی یا انعقاد قراردادها هزینه می نمایند. ارتشا به شرکتهای چند ملیتی این امکان را میدهد که قراردادها و یا اطلاعاتی را به دست آورند که منجر به موفقیت آنان در مناقصهها گردد. این مفهوم سنتی که فقط دولت ها مسئول مبارزه با فساد هستند در نتیجه ی ظهور و افزایش قدرت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی شرکت های چندملیتی مورد چالش جدی قرار گرفته است. از این رو باید مسئولیت پذیری آن ها در قبال نتایجی که در جوامع به بار می آورند نیز افزایش یابد. همین امر ضرورت تصویب هنجارها و قواعدی برای این دسته از شخصیت های حقوقی، را ایجاب نموده است.
Nowadays, multinational corporations have changed human societies and they no longer could be considered merely as economic actors. Multinational corporations spend significant sums each year to influence governmental institutions or to gain contracts. Bribery provides multinational corporations with the possibility to obtain information that leading to their success in the tenders. The traditional notion that only governments are responsible for fighting against corruption has been challenged as a result of the rise of economic, social and political power of multinational corporations. Therefore, their responsibility also should be increased due to outcomes of their practices. This matter make it necessary to ratify the norms and rules for those legal entities
خلاصه ماشینی:
بي شک سازمان ملل متحد نقشي اساسي در رايزني جهت ارائه پاسخي جهاني به آنچه به عنوان يک مشکل جهاني شناخته شده بود، که به طور جدي رقابت مشروع و سالم در تجارت بين المللي را تحت تاثير قرار ميداد، داشته است ؛ از جمله ميتوان به اعلاميه ١٦ دسامبر ١٩٩٦ مجمع عمومي عليه فساد و رشوه خواري اشاره نمود.
٥٦ ,Adeyeye) 1- Cadbury پ : فساد سرمايه گذار در رويه ي داوري بين المللي در حالي که سرمايه گذاريهاي بزرگ توسط شرکت هاي چند مليتي علاوه بر رشد اقتصادي که به عنوان يک هدف اصلي است ، آثار اجتماعي، سياسي و زيست محيطي بسياري دارند، معمولا در معاهدات سرمايه گذاري مستقيما به اين امور پرداخته نشده و آثار اقدامات سرمايه گذار بر مسائلي چون حقوق بشر، محيط زيست ، شرايط کار، سلامتي، ايمني مورد توجه قرار نگرفته است .
ساير ابزارهاي موثر در اين عرصه عبارتند از: خطوط راهنماي سازمان همکاري و توسعه اقتصادي براي شرکت هاي چند مليتي ١ و طرح هاي ابتکاري خود تنظيمي، مانند کدهاي رفتاري که در بيشتر شرکت هاي چند مليتي وجود دارد که به شيوه هاي مبارزه با فساد به عنوان يک مسئوليت مشترک و وظيفه بخش تجاري اشاره مينمايند.
کنوانسيون مبارزه با اعطاء رشوه به مقامات دولتي خارجي سازمان همکاري و توسعه اقتصادي مثال خوبي از تلاش کشورها در اين زمينه است تا بتوانند با مشکلات بين المللي خاص که به صورت فراگير درآمده است ، مقابله کنند.