چکیده:
زمینه و هدف: تذکرۀ «سیرالاولیاء» در سدۀ هشتم هجری به قلم سیّد محمّدبن مبارک علوی کرمانی ملقّب به میرخرد در شرح احوال مشایخ طریقت چشتیه در شبهقارۀ هند نوشته شده است. این کتاب بلحاظ قدمت و سندیت، ماخذ تذکرههای معتبر تاریخ فرقۀ چشتیه است. هدف این مقاله بررسی سبکی و محتوایی چهار نسخه از این اثر در سه منظر زبانی، فکری و ادبی با هدف دستیابی به میزان موفقیت نویسنده در پیروی از سبک خراسانی است.
روش مطالعه: این پژوهش بر اساس روش توصیفی – تحلیلی انجام گرفته است.
یافتهها: از جمله ویژگیهای سیرالاولیاء کوشش نویسنده در پیروی از سبک خراسانی است که سعی کرده هم از حیث لفظ و بیان و هم بلحاظ مضمون به آن نزدیک شود.
نتیجهگیری: این اثر از منظر ادبی با کاربرد صنایع ادبی در حوزۀ بدیع لفظی و معنوی، به نثر شاعرانه نزدیک میشود و اساس کتاب بر مدح استوار است. در سطح زبانی نثری چندگانه دارد و در بخش واژگانی اغلب از مفردات و ترکیبات عربی استفاده میکند. در سطح فکری بیشتر وامدار پیشینیان است. بطور کلی مبنای کار وی بر تقلید استوار است.
BACKGROUND AND PURPOSE: “Tazkareh Seyr-Al-Awlia “ was written in the eighth century AH by seyyed Mohammad Ebn Mobarak Alavi Kermani, nicknamed Mir-khord, in the biography of the elders of the Chishti sect in the Indian subcontinent . this book, in terms of antiquity and authenticity, is the source of valid memories and biographies of the history of the Chishti sect. the purpose of this article is to study the style and content of four copies of this work in three linguistic, intellectual and literary perspectives with the aim of achieving the author’s success in following the Khorasani style.
METHODOLOGY: This research is based on descriptive-analytical method.
FINDINGS: One of the features of “ Tazkareh Seyr-Al-Awlia “ is the author’s effort to follow the Khorasani style, which he has tried to be close to both in terms of words and expressions and in terms of content.
CONCLUSION: from a literary point of view, with the use of literary techniques in the field of the science of rhetoric , this work approaches poetic prose and the book is based on praise. At the linguistic level, it has multiple prose and in the lexical part, it often uses Arabic words and compounds. At the intellectual level, it owes more to its predecessors. In general, the author’s work is based on imitation
خلاصه ماشینی:
سيرالاولياء نيز از امهات نسخ خطي عرفاني است ، ضرورت تحليل ويژگيهاي سبکي و محتوايي آن يکي از بايسته هاي تحقيق محسوب ميشود که شرح آن در اين پژوهش آمده است .
استفتاح تذکرة سيرالاولياء نيز همانند ساير کتب عرفاني با نعت خداي تعالي بوده و پس از مدح و منقبت حضرت رسول اکرم به برشمردن سجاياي خلفاي اربعه (همان : صص ٢٢-١٣) ميپردازد، پس از آن اقوال و کرامات و احوال مشايخ را نقل ميکند.
درحقيقت ، اين طرز سخن همان است که پديدآمدة مجلس مشايخ بزرگ است که پيش از سيرالاولياء نمونه هاي دلنشين آن در اسرارالتوحيد محمّد منوّر و کشف المحجوب هجويري و طبقات الصوفيه پير هرات وجود دارد (ر.
ب ) لغات کهن : برخي از اين لغات امروزه تغيير معنايي داده و در معنايي متفاوت کاربرد دارند: «برابر» (همراه و همقدم ): «عزيزاني که برابر بودند عرضداشت کردند که امروز روز عيد است » (همان : ص ٤٤) اين وجه معنايي در شاهنامه نيز وجود دارد: - داستان سياوش : «سخن چون برابر شود با خرد / روان سزاينده رامش برد» (شاهنامۀ مسکو، ج ٣: بيت ٢).
مشارکت نويسندگان اين مقاله از پايان نامه دوره دکتراي زبان و ادبيات فارسي مصوب در دانشکده ادبيات و علوم انساني دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران جنوب استخراج شده است .
Introducing the authors Maliheh Karimi Panah: PhD student in Persian language and literature, South Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
ir Responsible author) Abolghasem Radfar: Professor, Department of Persian Language and Literature, Institute of Humanities and Cultural Studies, Tehran, Iran.