چکیده:
از دیرباز تفاسیر متعددی بر قرآن کریم نوشته شده که مورد تقسیمبندیهای مختلف روشی قرار گرفته است. مواجهه با تعدد و اختلاف نظرهای موجود، ذهن مخاطب را به چرایی این تعدد نسبت به متن واحد سوق میدهد. مسأله اصلی، آن است که با وجود پذیرش علایق و تخصص متفاوت مفسرین که منجر به تفاوت تفسیری آنان میشود، این دامنه از اختلاف نظر و قسیم و مقسمهای متعدد روشی، چگونه قابل تحلیل است؟ این مقاله با مقایسه میان دو سوره قدر و کوثر در تعداد قابل توجهی از کتب تفسیری که بر اساس روشهای تفسیری؛ اثری، عقلی، عرفانی و علمی نگاشته شدهاند به بررسی این مسأله پرداخته است. نتیجه این بررسی حاکی از آن است که حداکثر حدود بیست درصد اختلاف در تفسیر این آیات قابل ملاحظه است که با لحاظ نمودن اختلافات قابل جمع، از میزان آن کاسته خواهد شد. ضمن آنکه مسائل تفسیری نیز در این آیات، لزوماً با استفاده از روش تفسیری مفسر، حل و فصل نشدهاند. روش این مقاله کیفی و تکنیکِ تحلیل اسنادی آن بر اساس دادههای کمّی بوده و از مباحث انتزاعی پرهیز شده است.
خلاصه ماشینی:
تحليل و ارزيابي روش ها و مکاتب تفسيري: مطالعه موردي سوره هاي قدر و کوثر * تاريخ دريافت : ٩٧/٢/٩ نجمه نجم تاريخ پذيرش : ٩٧/٧/٢٦ فاطمه مسجدي ** *** مهدي مهريزي چکيده از ديرباز تفاسير متعددي بر قرآن کريم نوشته شده که مورد تقسيم بنديهـاي مختلـف روشي قرار گرفته است .
مسأله اصلي اين مقاله ،آن است که بـا وجـود پـذيرش علايـق و تخصـص متفـاوت مفسرين که منجر به تفاوت تفسيري آنان ميشود، اين دامنه از اختلاف نظر و قسـيم و مقسم هاي متعدد روشي، چگونه قابل تحليل است ؟ آيا متن واحد قرآن ، در کنار منبع روايات محـدود و تقريبـا مشـترک(منـابع حـديثي مشترک در دسترس همه مفسران اعم از شيعه و اهل سنت مراد است ) اين همه اختلاف را برميتابد؟ آيـا ايـن اختلافـات در قسـيم و مقسـم هـاي مختلـف روشـي، بـر پايـه واقعيت هاي خارجي؛ يعني اختلافات در حوزه عيني و عملي موجود در تفاسير است ؟ هدف اين تحقيق ، مقايسه تطبيقي(و نه انتزاعي) روش هاي مختلف تفسـيري در بـين تفاسير موجود است و بر آن است تا مقدار تأثيرگذاري روش هاي تفسيري را در تفاوت هـا و اختلاف نظرهاي تفسيري رصد کرده و ميزان اشتراکات و اختلافات را استخراج نمايـد.