چکیده:
شیوع ویروس کرونا در جهان موجب تحولات زیادی در عرصه های مختلف زندگی مردم شد. یکی از پیامدهای آن، اعمال محدویت و سپس تعطیلی مراکز مذهبی از جمله مساجد، نمازهای جمعه و جماعت، زیارتگا هها و بقاع متبرکه و تعطیلی مراسم جهانی حج است. با توجه به نقش مثبت مراکز دینی و مراسم های مذهبی در آرامش روحی و روانی مردم، ارتباطات مثبت و آگاهی های اجتماعی، رونق گردشگری و نتایج مثبت اقتصادی، ضرورت دارد این پیامدها بررسی، و راهکارهای عملی در خصوص بازگشایی آن مراکز با رعایت اصول بهداشتی ارائه گردد. در این مقاله با روش توصیفی تحلیلی، آسیب های ناشی از ویروس کرونا در خصوص حج و زیارت و راه های برون رفت از آن با استفاده از تعالیم دینی و توصیه اولیای الهی در خصوص انجام مناسک حج و مراسم مذهبی در شرایط خاص بررسی م یگردد. برآیند این تحقیق نشان می دهد با رعایت قاطع و همه جانبه دستورالعمل ها و اصول بهداشتی در خصوص پیشگیری از شیوع کرونا می توان همه مراکز اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و مذهبی از جمله مساجد، مصلی ها و زیارتگاه ها را به روی مردم باز کرد و با رو شها و مد لهای صحیحی که در این مقاله ارائه شده، حج و زیارت را انجام داد؛ مشروط بر اینکه اراده جدی متولیان، مدیریت علمی و آگاه یبخشی اجتماعی در زمینه پیشگیری از گسترش کرونا و دیگر امراض، به صورت همه جانبه و قاطع وجود داشته باشد
تسبب انتشار فایروس کورونا فی العالم الی تغییرات کبیرة فی مختلف مجالات حیاة البشر. احدی هذه النتائج فرض قیود ومن ثم اغلاق المراکز الدینیة کالمساجد وصلاة الجمعة و الجماعة والمزارات المقدسة و الغاء الحدث العالمی للحج. ونظرا للدور الإیجابی للمراکز الدینیة والشعائر الدینیة فی الراحة النفسیة للمجتمع وازدهار السیاحة وتحقیق نتائج اقتصادیة إیجابیة، لابد من دراسة هذه النتائج وتقدیم حلول عملیة لإعادة فتح تلک المراکز وفق الأسس الصحیة.
فی هذا المقال وباستخدام المنهج الوصفی التحلیلی یتم فحص الاضرار التی یسببها فایروس کورونا فیما یتعلق بالحج والزیارة و طرق الخروج منها باستخدام التعالیم الدینیة وتوصیة اولیاء الله فیما یتعلق باداء مناسک الحج و الشعائر الدینیة فی الظروف الخاصة. تظهر نتائج هذه الدراسة إنه بالإلتزام الصارم والشامل للإرشادات الصحیة بشأن الوقایة من تفشی فایروس کورونا یمکن فتح المراکز الإجتماعیة والإقتصادیة والثقافیة والدینیة بما فی ذلک المساجد واماکن صلاة الجمعة والاضرحة امام الجمهور وبالإسالیب والنماذج الصحیحة المقدمة فی هذا المقال یمکن اداء الحج و الزیارة؛ شریطة أن تکون الإرادة جادة من قبل متولی الامور والادارة العلمیة والتثقیف الاجتماعی فی مجال الوقایة من انتشار کورونا وغیرها من الامراض و بشکل شامل وحاسم.
The outbreak of coronavirus in the world caused many changes in various areas of people’s lives. One of its consequences is the imposition of restrictions and then the closure of religious centers such as mosques and shrines, and the cancellation of Friday and congregational prayers and World Hajj pilgrimage. The positive role of religious centers and religious ceremonies in people’s peace of mind, positive communication and social awareness, tourism promotion, and positive economic results makes it necessary to study these consequences and provide practical solutions for reopening the religious centers in accordance with sanitary principles. This descriptive-analytical study examines the harms caused by Coronavirus regarding Hajj and pilgrimage and the solution to overcome this situation based on the religious teachings and the divine saints’ recommendations regarding performing Hajj rituals and religious ceremonies in special circumstances. The results of this study show that by the strict and comprehensive observance of the guidelines and sanitary principles regarding the prevention of the corona outbreak, it will be possible to reopen all social, economic, cultural, and religious centers, including mosques, musallas, and shrines to the public. Also, by the correct methods and models presented in this article, it will be possible to perform Hajj and pilgrimage provided that there would be the serious will of the trustees, comprehensive and decisive scientific management, and social awareness in the field of the prevention of Corona and other diseases.
خلاصه ماشینی:
برآیند این تحقیق نشان میدهد با رعایت قاطع و همهجانبه دستورالعملها و اصول بهداشتی در خصوص پیشگیری از شیوع کرونا میتوان همه مراکز اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و مذهبی از جمله مساجد، مصلیها و زیارتگاهها را به روی مردم باز کرد و با روشها و مدلهاي صحیحی که در این مقاله ارائه شده، حج و زیارت را انجام داد؛ مشروط بر اینکه اراده جدی متولیان، مدیریت علمی و آگاهیبخشی اجتماعی در زمینه پیشگیری از گسترش کرونا و دیگر امراض، به صورت همهجانبه و قاطع وجود داشته باشد.
حتی برخی آن را طرحی برای مقابله با تعالیم دینی و ارزشهای معنوی از سوی دشمنان قلمداد کردند (ایرنا، فروردین ۱۳۹۹، کد خبر: 83735200) اما با توجه به دیدگاه رهبر معظم انقلاب مبنی بر ملاک عمل بودن نظر مسئولین بهداشت و درمان کشور در این زمینه (پایگاه اطلاعرسانی دفتر مقام معظم رهبری، ارتباط تصویری با ستاد ملی مبارزه با کرونا، 21 اردیبهشت 1399)، مراجع، اساتید و علمای شاخص حوزه نيز توصیه پزشکان را در این زمینه حجت دانستند (جامعه خبری تحلیلی الف، ۸ اسفند ۱۳۹۸، کد خبر: 3981207170)؛ ازاينرو آستانهای مقدس حضرت امام رضا7 و حضرت معصومه٣ و عبدالعظیم حسنی٧، تبعیت خود را از این دستورالعمل اعلام داشتند (عصر ایران، ۱۰ اسفند ۱۳۹۸ کد خبر ۷۱۶۳۵۷).
راهکارها آنچه در این مقاله به عنوان راهکار ارائه شده، دارای دو رویکرد اساسی است: اول تأکید بر ضرورت سلامت مردم و حفظ جان یکایک افراد جامعه و مقابله علمی با شیوع و گسترش ویروس کرونا، دوم تأکید بر لزوم دایر بودن مراکز فرهنگی و مذهبی، خصوصاً مساجد و زیارتگاهها، و انجام مناسک حج و عمره؛ به دلیل نقشی که دایر بودن مراکز مذهبی و برگزاری جلسات ادعیه و زیارات در ارتقای حال معنوی و روحی افراد دارد.