چکیده:
خداوند متعال در سوره بقره می فرماید: اى خردمندان، شما را در قصاص کردن زندگى است. باشد که پروا کنید. دیدگاه مفسران و فقها بر این است که منظور از قصاص معنای مصطلح شرعی می باشد. دلیل کسانی که می گویند مراد معنای مصطلح شرعی است این می باشد که عمل قصاص عامل بازدارندگی دارد و باعث می شود که کسانی که قصد قتل دارند از کشتن انسان ها صرف نظر کنند و دیگر این که قصاص باعث آرامش روانی جامعه می باشد و این که در قصاص فقط قاتل قصاص شود و عرب دوره جاهلیت گاهی بخاطر قتل یک انسان، انساهای زیادی را می کشتند. اما دیدگاه ما بر این است که قصاص در آیه باید بر معنای لغوی حمل شود؛ یعنی حکم قصاص امری ضروری برای حیات جامعه می باشد و یک نحو ملازمه بین قصاص و حیات برقرار است اگر بر معنای مصطلح حمل شود در این صورت بایستی عمل قصاص واجب می بود در حالی که شارع بین عمل قصاص و عفو و گرفتن دیه آن ها مخیر نموده است پس معنای لغوی مراد است و دیگر این که متعلق واجب تخییری یکی است که با انجام هر یک از آن ها غرض شارع تامین می شود و با عفو یا قصاص و یا گرفتن دیه غرض شارع تامین می باشد پس مراد معنای لغوی می باشد و منظور از قصاص در آیه شریفه جنس و ماهیت قصاص می باشد و نه مصداق خارجی آن؛ پس باید حمل بر معنای لغوی شود.
And there is life for you in) the law of (a retaliation, O men of understanding, that you may guard yourselves.This is because those who say they are religious meaning ordinary definition is the act of retribution, deterrence factor And makes the people who are going to kill people regardless of their kill And that retribution is the psychological comfort of society and that in retaliation, retribution is just killer Arab and pre-Islamic period, sometimes for the murder of a man killed a large Ansahay. But our view is that the verse should literally be carried Retribution؛ The death sentence is essential to community life and a concomitant way between death and life there If common sense carried on in this way should be obligatory act of retaliation While the act of retribution and forgiveness of God and has the choice offered their blood money Literally meaning is no longer necessary after the selection of one's own The legislator intended to be supplied by each of them Or forgiveness or retribution or take blood money supply in order to God The literal meaning is the meaning and purpose of sex and nature of retaliation and retribution in verse nor its external manifestation؛ The literal meaning is to carry on.
خلاصه ماشینی:
اما ديدگاه ما بر اين است که قصاص در آيه بايد بـر معنـاي لغـوي حمـل شـود؛ يعنـي حکـم قصاص امري ضروري براي حيات جامعه مي باشد و يک نحو ملازمه بين قصاص و حيات برقرار است اگر بر معناي مصطلح حمل شـود در اين صورت بايستي عمل قصاص واجب مي بود در حالي که شارع بين عمل قصاص و عفو و گرفتن ديه آن ها مخير نموده است پس معناي لغوي مراد است و ديگر اين که متعلق واجب تخييري يکي است که با انجام هر يک از آن ها غرض شارع تـامين مـي شـود و بـا عفو يا قصاص و يا گرفتن ديه غرض شارع تامين مي باشد پس مراد معناي لغوي مي باشد و منظور از قصـاص در آيـه شـريفه جـنس و ماهيت قصاص مي باشد و نه مصداق خارجي آن ؛ پس بايد حمل بر معناي لغوي شود.
(طباطبايي، ١٣٧٤، ج ١، ص ٦٥٧) به عبارت ديگر مي توان گفت که خداوند متعال در اين آيه شريفه جامعه مسلمين را مورد خطاب قرار داده و بيان مي کنـد که هدف از قصاص انتقام يا سيراب کردن آتش کينه نيست بلکه بالاتر از آن است و مقصـود از آن زندگي است و خود قصاص هم نوعي از زندگي ميباشد زيرا وقوع فاجعه اي کـه حيـات انسـان را سلب کند سبب اضطراب افکار عمومي خواهد بود و هر کس فکـر مـيکنـد کـه او هـم روزي در معرض اين وحشيگري قرار خواهد گرفت لذا تنها اجراي حکم قصاص اسـت کـه سـبب آرامـش جامعه گشته و موجب رشد و نمو همه جانبه فکري و اخلاقي و اجتماعي ميگردد اينـک ميفرمايـد (داور پناه ، ١٣٧٥، ج ٣، ص ٤٢٤).