چکیده:
مصطفی مستور نویسندهای واقع گراست و آثارش از جنبههای گوناگون قابل توجه و بررسی است. کنشهای رفتاری زنان از مشخصههای بارز داستانهای وی به شمار میرود. در این جستار به شیوۀ توصیفی، تحلیلی و کمی به انواع، شاخصها و ویژگیهای شخصیت زنان در داستانهای مستور پرداخته و بازتاب کنشهای رفتاری زنان و کارکردهای عمدۀ آنان تحلیل و بررسی میشود. بدین منظور ابتدا داستانهای مستور بازخوانی و شخصیتهای مختلف زن تجزیه و تحلیل و طبقه بندی و مولفههای اصلی آنها بررسی شده و سپس دادهها و نتیجههای تحقیق به صورت کمّی ارزیابی و در جدول ارائه شده است. اصلیترین مولفهها و شاخصههای شخصیت زنان در داستانهای مستور عبارتند از: جریان روسپیگری؛ زنان، زایمان و حسّ مادری؛ زنان بیهویت؛ زنان فعّال و مستقل؛ زنان ستم دیده ومظلوم؛ زنان شهدا و رزمندگان جنگ تحمیلی؛ زنان مقدس و معشوقههای خداگونه و پیرزنهای مومن، ساده و چارهگشا. زنان، نقش اصلی را در شکلگیری بنمایۀ داستانهای مستور دارند و شخصیت آنها بیشتر پویاست و حتّی هنگامیکه ایستا هستند، نقشی کلیدی در شکلگیری و پیشبرد روایت داستانهای وی دارند. از اینرو، کارکرد زنان در داستانهای مستور، برجستهتر از سایر شخصیت هاست و سرنوشت و روحیّات آنان در سنین مختلف از نوجوانی تا کهنسالی مورد توجه عمیق قرار گرفته و به وجودشان در کانون خانواده، اجتماع، پرورش فرزندان و دلبستگی و وابستگی مردان به آنان در موقعیتهای مختلف مانند: مادری، همسری و حتی معشوق بودن اهمیت داده شده است.
In this research it is attempted to evaluate modern women identities in Mostafa Mostoor effects. With important women identity introduction in Mostoor stories and fiction, the view points of this writer is described about women. Therefore to better understand identities, identity is defined in first chapters and various types of identities are in traduced. During basic chapters, women introduction is provided based on publication year and categorization is done according to coordinates in Mastoor work. Based on chapter statistical findings, woman identity growth in fiction literature and active presence in modern choices are the most important writing result of Mastoor. He created various small and great identities that have simple life without margins but performing analysis, we can point to their complex identities and natures. Al though Mastoor is Muslim and originated from eastern culture in environment with long term wars but he described women and their coordinates as he faces to an world women. Studding first story of his fictions, we can achieve to this result. Comparing to the society that men are dominant, he described women without a thention to enforced ideas by family and med and used letters, thought and reactions for them. The infra feminist view point if Mastoor about women is defined by simple prose and poets in special writing literature of Mastoor that is new narrative of women presence in society.
خلاصه ماشینی:
از اين رو، کارکرد زنان در داستان هاي مستور، برجسته تر از ساير شخصيت هاست و سرنوشت و روحيات آنان در سنين مختلف از نوجواني تا کهنسالي مورد توجه عميق قرار گرفته و به وجودشان در کانون خانواده ، اجتماع ، پرورش فرزندان و دلبستگي و وابستگي مردان به آنان در موقعيت هاي مختلف مانند: مادري ، همسري و حتي معشوق بودن اهميت داده شده است .
پاسخ اين است که جريان زندگي براي همۀ مردان داستان هاي مستور، زماني متوقف ميشود که همسر صبورشان خانه را ترک ميکند .
پيرزن هاي مذهبي: نرگس بانو(تهران در بعد از ظهر ت از داستان چند مسئلۀ ساده ) پيرزن هاي بغل دستي نگاردرفرودگاه و اتوبوس ( رمان سه گزارش کوتاه دربارة نويد و نگار) ١)نرگس بانوپيرزن بي سواد هفتاد و نه ساله اي است که سي و شش سال و چهار ماه و هفده روز صبح و ظهر و شب به قصد بهتر شدن دنيا يکي از نام هاي خداوند را تکرار ميکند و ايمان دارد هر بار گفتن نام خدا يکي از مشکلات بشر را کم ميکند.
حضور زنان بي هويت در آثار مستور در ميان زناني همه روشن و پاک هستند، نيش خندي به اين عقيده است که زنها بدون دخالت مردها و محيط اطرافشان ، تنها ساکنان سمت روشن و معنادار زندگي و نيمۀ حلال دنيا هستند، اما بي هويتي اين دسته از زنان ، به سبب کنش نداشتن آنهاست و براي روشن شدن مفهوم اصلي داستان و يا براي برانگيختن کنش افراد ديگر داستان به کار گرفته مي شوند و چون به شخصيت اصلي آنها پرداخته نمي شود، اين زنان را به اين عنوان مي آوريم ، ضمن اينکه نويسنده زماني به شرح اين زنان مي پردازد که زنان مقدس کنار شان حضور دارند .