چکیده:
هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش همدلی با آموزش مبتنی بر دیدگاه گیری اجتماعی بر شناخت اجتماعی نوجوانان دارای قلدری سایبری بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل همراه با پیگیری یک ماهه بود. در این پژوهش جامعه آماری دانشآموزان دختر دوره اول متوسطه شهر بوشهر در سال تحصیلی 1399-1398 بودند که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده تعداد 45 نفر از آنان در دو گروه آزمایش(هر گروه 15 دانشآموز) و یک گروه کنترل(15 نفر) قرار گرفتند. گروههای آزمایش تحت آموزش همدلی (10 جلسه 90 دقیقهای) و آموزش مبتنی بر دیدگاهگیری اجتماعی(10 جلسه 90 دقیقهای) قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچگونه مداخلهای دریافت نکرد و در لیست انتظار باقی ماند. از پرسشنامه قلدری سایبری آنتیادو، کوکینوس و مارکوس(2016) و پرسشنامه شناخت اجتماعی نجاتی، کمری و جعفری(1397) به منظور گردآوری دادهها استفاده شد. تحلیل دادههای بهدستآمده از اجرای پرسشنامهها از طریق نرمافزار SPSS نسخه 24 در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر و آزمون تعقیبی بنفرونی) انجام پذیرفت. نتایج نشان داد هر دو درمان مذکور در مرحله پسآزمون و پیگیری نسبت به گروه کنترل اثربخشی معناداری بر شناخت اجتماعی نوجوانان دارای قلدری سایبری اعمال کردند(05/0>P). همچنین، آموزش مبتنی بر دیدگاهگیری اجتماعی نسبت به آموزش همدلی در بهبود شناخت اجتماعی مؤثرتر بود(05/0>P). بر اساس نتایج پژوهش حاضر، میتوان گفت که آموزش مبتنی بر دیدگاهگیری اجتماعی و آموزش همدلی میتوانند به عنوان یک شیوه درمانی برای بهبود شناخت اجتماعی نوجوانان دارای قلدری سایبری در محیطهای آموزشی و درمانی به کار برده شوند.
The purpose of this study was to comparison of effectiveness of empathy training and social perspective-taking training on social cognition of adolescents with cyber bullying. This experimental study was conducted with a pretest-posttest design with control group and follow-up one month. The statistical population of this study included all the female students high school in Bushehr city in year academic 2018-2019 and 45 student were considered as the sample size in two experimental groups (each group of 15 student) and control (15 student). The experimental groups underwent empathy training (10 sessions 90 minutes) and social perspective-taking training (10 sessions 90 minutes), but the control group received no training and remained in the waiting list. To collect data cyber bullying questionnaire of Antoniadou, Kokkinos and Markos (2016) and social cognition questionnaire of Nejati, Kamari and Jafari (2018). Data analysis was performed using SPSS-24 software in two sections: descriptive and inferential (analysis of variance with repeated measures and Bonferroni). The results of the study showed that both types of treatment in post-test and follow up had a significant effect on social cognition of adolescents with cyber bullying (p < 0.05). Also, social perspective-taking training had stronger effects than empathy training in improvement of social cognition (p < 0.05). Based on the results of this study, it can be said that social perspective-taking training and empathy training can be used as a treatment to improvement of social cognition in educational and therapeutic settings.
خلاصه ماشینی:
Chen, Luo, Wei, Guan, Yuan, Ning & Yang 10.
Tosuntaş, Balta, Emirtekin, Kircaburun & Grifths 14.
نقـص در شـناخت اجتماعـي بـا مشـکلاتي همچـون پاييـن بودن سـلامت رواني (جمالـي ، نـوروزي و طهماسـبي ، ١٣٩٣)، پايين بودن سـطح همدلـي (نظـام و رضايـي ، ١٣٩٧)، عـدم تحـول در رشـد اخلاقـي (عبداللهـي ، ١٣٩٨)، اختلال انفجـازي متنـاوب (سـليماني راد، ابوالقاسـمي و شـاکري نيـا، ١٣٩٨)، اختـلال اضطـراب اجتماعـي (نيکوليـک ٥، ٢٠٢٠)، اختـلال وسـواس فکري -عملـي (جنسـن ، اورگاو و دي بروجيـن ٦، ٢٠٢٠)، مبتلا شـدن بـه بيماري هايـي همچـون آلزايمـر (لويـن ٧، ٢٠٢٠)، اسـکيزوفرني (گاينسـفورد، فيتزگيبـون ، فيتزگرالـد و هـوي ٨، ٢٠٢٠؛ سـوبوتنيک و همـکاران ٩، ٢٠٢٠)، نشـانه هاي نافرمانـي مقابلـه اي (پژوهي نيـا، اسـکندري ، برجعلـي ، دلارو و معتمدي ، ١٣٩٨)، نقص در عملکرد شـناختي -اجتماعي (دودل -فدر، رسـلر گرميـن ، ٢٠٢٠) و ارتـکاب جـرم همراه اسـت (والتـرز١٠، ٢٠٢٠).
مداخلاتـي بـراي بهبـود نقـص در شـناخت اجتماعـي بـه کار گرفتـه شـده اسـت کـه از جملـه آنها مي توانـد بـه برنامه دلبسـتگي محور (چين آوه و اخلاقي ، ١٣٩٨)، درمان شـناختي -رفتاري (سـليماني راد، ابوالقاسـمي و شـاکري نيـا، ١٣٩٨؛ نيوفلـد١١ و همـکاران ، ٢٠٢٠)، برنامـه آمـوزش مهارت هـاي همدلـي (نظـام و رضايـي ، ١٣٩٧) و درمـان غنـي سـازي شـناختي اشـاره کـرد (جونـز و هـاروي ١٢، ٢٠٢٠).
Gainsford, Fitzgibbon, Fitzgerald & Hoy 9.
Camisasca, Miragoli, Di Blasio & Feinberg 3.
Fourie, Stein, Solms, Gobodo-Madikizela & Decety 4.
Zych, Farrington, Nasaescu, Jollife & Twardowska-Staszek 6.
Sánchez-Pérez, Fuentes Melero, Jollife & González-Salinas 12.
McDonald, Becker, Meshi, Heekeren & von Scheve 2.
Pile, Haller, Hiu & Lau 4.