چکیده:
هدف این پژوهش، شناسایی علل و پیامدهای اجتماعی اسکان غیررسمی ناحیة9 منطقة2 شهرداری تهران محله فرحزاد براساس شاخصههای توسعه پایدار شهری است. روش تحقیق این پژوهش از نوع تحلیلی- پیمایشی با استفاده از مشاهده و استفاده از ابزار پرسشنامه است، حجم نمونه 130 نفر از خانوارها به شیوه نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب گردید. روایی ابزار با توجه به نظر صاحب نظران و متخصصین مدیریت و علوم رفتاری مورد تائید و بررسی قرار گرفته است. میزان پایایی این ابزار با استفاده از روش آلفای کرونباخ بالای 0.7 به دست آمده است. تحلیل و استخراج دادهها از طریق نرمافزار Spss و همچنین براساس نظرات متخصصین به کمک عواملی همچون، عوامل کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و محیطی میتواند باعث بهبود اسکان غیررسمی میگردد. که میزان هر یک از این مؤلفهها به ترتیب؛ مؤلفهی اجتماعی- فرهنگی 34.10 %، مؤلفه اقتصادی به میزان 29.55 %، مؤلفه کالبدی 27.25 % و مؤلفهی زیست-محیطی 9.10 % اهمیت توجه دارند. براساس یافتههای این پژوهش؛ بخش عمده اسکان غیررسمی محله فرحزاد، ناشی از مهاجرت برای دستیابی به زندگی بهتر است. حاشیهنشینان این محله از عدم رضایت و عدم تعلق اجتماعی شهروندی مواجه هستند. در نتیجه بهبود وضعیت اسکان و زیرساخت اجتماعی و فرهنگی از مهمترین اولویت بهبود وضعیت در محله فرحزاد می-باشد. ویژگی اصلی رویکرد توسعة پایداری شهری را میتوان براساس نظریة تغییر اجتماعی تبیین نمود. این دیدگاه برای ریشهیابی آسیبهای شهری بهجای نگاه از بیرون به جامعه برای یافتن علل بروز آسیبها و ناپایداریهای اجتماعی، بیشتر به درون و ساخت اجتماعی- اقتصادی و فرهنگی جامعةشهری نگاه میکنند.
The research method was analytic-survey based on observation and using a questionnaire tool. The sample size of 130 households was selected by simple random sampling method. The validity of the tool has been verified according to the opinion of the experts and management experts and behavioral sciences. The reliability of this tool was obtained using Cronbach's alpha method higher than 0.7. According to experts, with the help of factors such as physical, social, economic and environmental factors can improve informal housing. The amount of each of these components in order; The socio-cultural component is 34.10%, the economic component is 29.55%, the physical component is 27.25% and the environmental component is 9.10%. Much of informal settlements Farahzad neighborhood, is due to migration for a better life. The margin of the neighborhood is characterized by dissatisfaction and lack of social citizenship. As a result, improving the housing situation and social and cultural infrastructure is one of the most important priorities in improving the situation in the Farahzad neighborhood. The main feature of the urban sustainability development approach can be explained based on the theory of social change. This perspective looks more towards the socioeconomic and cultural construction of the urban community, rather than looking outside the community to root out the causes of injuries and social instability in order to find out the causes of social injuries and instabilities.
خلاصه ماشینی:
بررسي چالش ناپايداري اجتماعي در اسکان غيررسمي مبتني بر شاخص هاي توسعۀ پايدار شهري (مطالعه موردي: منطقۀ ٢ تهران محله فرحزاد)١ سيده اشرف سادات *، دانشجوي دکتري ، رشته معماري ، دانشکده مهندسي معماري و شهرسازي ، دانشگاه تربيت دبير شهيد رجايي، تهران، ايران محمدصادق طاهرطلوع دل، دانشيار، گروه معماري ، دانشکده مهندسي معماري و شهرسازي ، دانشگاه تربيت دبير شهيد رجايي، تهران، ايران مرضيه زارع، کارشناسي ارشد معماري، دانشکده مهندسي معماري و شهرسازي، دانشگاه تربيت دبير شهيد رجايي، تهران، ايران مقاله پژوهشي تاريخ دريافت : ١٣٩٩/١٢/٢٠ تاريخ پذيرش:١٤٠٠/١/٢٢ چکيده هدف اين پژوهش ، شناسايي علل و پيامدهاي اجتماعي اسکان غيررسمي ناحيۀ٩ منطقۀ٢ شهرداري تهران محله فرحزاد براساس شاخصه هاي توسعه پايدار شهري است .
عمده شاخص هاي کمي توسعه ي اجتماعي که قابل اندازهگيري ميباشند از اين قرار است : (به تصوير صفحه مراجعه شود)نمودار (٣): شاخص هاي کمي توسعه ي اجتماعي محله فرحزاد (نگارندگان) ٣-٢-١- سرمايۀ اجتماعي در توسعۀ پايدار شهري سرمايۀ اجتماعي به عنوان يکي از پرکاربردترين عناصر در بعد اجتماعي ظرفيت شناخته مـيشـود (٢٠٠١ ,De Vita et al).
(به تصوير صفحه مراجعه شود)0 10 20 30 40 50 60 نمودار(٤): تراز شاخصه هاي کيفيت زندگي اجتماعي محلۀ فرحزاد (نگارندگان) ٣-٢-٢- آسيب هاي اجتماعي و ناپايداري اجتماعي افزايش جمعيت منجر به مشکلاتي به ويژه براي مديران شهري شده است که از جمله آنها: آلودگي، افزايش بزهکاري، افزايش بيکاري به ويژه در ميان جوانان، کمبود مسکن ، بدمسکني، اسکان غيررسمي و ...
(به تصوير صفحه مراجعه شود)نمودار (٦): فاکتورهاي پايداري اجتماعات شهري (نگارندگان) ٣- روش تحقيق هدف از اين پژوهش بررسي و تحليل چالش ناپايداريهاي اجتماعي در اسکان غيررسمي براسـاس شـاخص هـاي توسـعۀ پايـدار شهري به طور اختصاصي در ناحيۀ٩ منطقۀ٢ شهرداري تهران؛ محلۀ فرحزاد است .