چکیده:
اندیشه بازگشت به قرآن یکی از تلاش هایی است که از جانب برخی علمای دنیای اسلام برای برپایی حکومت های الهی در جوامع اسلامی و ازمیان بردن بحران های ناشی از تسلط حکومت های طاغوتی مطرح شد. به نوعی می توان گفت سیر اندیشه بازگشت از سید جمال الدین اسدآبادی آغاز و با تلاش متفکران بزرگی نظیر شهید مطهری و امام خمینی (ره) ادامه یافته است. این دو متفکر بزرگ دنیای اسلام با اعتقاد قلبی و ایمان به گره گشا بودن کتاب آسمانی، در عمل کوشیدند مسلمانان را متوجه تاثیر قرآن در برطرف نمودن بحران های جوامع اسلامی نمایند. با این توضیح برآنیم تا به صورت تحلیلی و با بهره گیری از نظریه بحران ها، تاثیر این اندیشه بر شکل گیری انقلاب اسلامی را مورد واکاوی قرارداده و بگوییم، ایجاد موج انقلابی در ایران، ناشی از تلاش های ارزشمند این دو عالم بزرگ در عمل به مفاهیم قرآنی و رجوع به قرآن بوده که در ابتدا با هدف برقراری حکومت اسلامی با محوریت ولایت فقیه در جامعه مطرح و سپس با تکیه بر آموزه های قرآنی به تکامل رسیده است؛ به گونه ای که امام خمینی (ره) در جایی می فرماید: «اصلا کتاب انقلاب ما قرآن است».
خلاصه ماشینی:
با اين توضيح برآنيم تا به صورت تحليلي و با بهـره گيري از نظريه بحران ها، تاثير اين انديشه بر شکل گيري انقلاب اسـلامي را مـورد واکـاوي قرارداده و بگوييم ، ايجاد موج انقلابي در ايران ، ناشي از تلاش هاي ارزشـمند ايـن دو عـالم بزرگ در عمل به مفاهيم قرآنـي و رجـوع بـه قـرآن بـوده کـه در ابتـدا بـا هـدف برقـراري حکومت اسلامي با محوريت ولايت فقيه در جامعه مطرح و سپس بـا تکيـه بـر آمـوزه هـاي قرآني به تکامل رسيده است ؛ به گونه اي که امام خمينـي (ره ) در جـايي مـي فرمايـد: «اصـلا کتاب انقلاب ما قرآن است ».
امام خميني (ره ) نه تنها بر ايـن اعتقـاد اسـت کـه حکومـت بـر مبنـاي ولايـت فقيـه از ضروريات جامعه اسلامي است بلکه ميگويد، حکومت فقـط بـه وسـيله فقهـا بايـد تشـکيل شود و حکومتي که توسط فقيه اداره نشود، اساسا مشـروعيتي نـدارد.
نهضت بازگشت به قرآن در سال هـاي اخيـر با ظهور امام خميني (ره ) به اوج خود رسيد و بر مبناي همين تفکر اسـت کـه انقـلاب ٥٧ بـه پيروزي رسيد و حکومت ولايت فقيه در ايران شکل گرفت .
بنـابراين با احياي تفکرات قرآني در جامعه ، انديشه برقراري حکومت اسلامي نيز قوت مـيگيـرد و ايـن موضوع همان موردي است که رهبران انقلاب اسلامي دنبال نموده و به دفعات از جانـب شـهيد مطهري و امام خميني (ره ) به مردم گوشزد شدکه قرآن به مسلمانان تاکيـد مـي کنـد حکومـت اسلامي در جامعه برقرار نمايند و از نظر اين دو انديشـمند، برقـراري حکومـت اسـلامي بـه جـز ولايت انتصابي فقيه راه ديگري ندارد.