چکیده:
انسان موجودی پیچیده است واساساًموجودات بشری،صاحب اراده واختیار هستند.دربحث عاملیت واراده،علاوه برتعریف عاملیت،شناخت مولفه هایش ازاهمیت بسزایی برخورداراست.هدف پژوهش حاضر،شناسایی ادراک مفهوم عاملیت درمیان نوجوانان شهر تهران است. روش تحقیق حاضردرقالب یک پژوهش کیفی واز نوع پدیدارشناسانه است وازاین روازبین نوجوانان 15-18 سال شهر تهران تانائل شدن به حداشباع اطلاعات، 14 نفر (7دختر، 7پسر)از آن هابه شیوه ی نمونه گیری هدفمند،انتخاب شدندو برای جمع آوری داده هاازمصاحبه ی نیمه ساختاریافته استفاده شد.طراحی سؤالات مصاحبه مبتنی برچارچوب نظری پژوهش،درسه مرحله تصحیح شد.همجنین داده هابااستفاده ازروش هفت مرحله ای کلایزی تجزیه و تحلیل شد. یافتههای پژوهش نشان دادکه نوجوانان درک ناقصی ازمفهوم عاملیت دارند.همچنین ادراک عاملیت مشروط، انگاره مثبت نسبت به توانمندی خود،هدفمندی کوتاهمدت،آیندهنگری بسیط ویکجانبه،مشورت بادیگران،بررسی تکبعدی انتخاب، عمل به انتخاب درصورت نبودن مانع،خودارزیابی مشروط، وبرنامهریزی بهعنوان ویژگیهای عاملیت درمیان نوجوانان شهر تهران شناسایی شد.درمجموع نتایج پژوهش نشاندهندهی عاملیت پایین (ضعیف)در میان نوجوانان بوده است همچنین نوجوانان ازعاملیت تفویضی درمسیرزندگی خودبرخوردار هستند.بدین معنا که بهتنهایی نمیتوانندبرتصمیمات ومحیط خود اثرگذار باشند.لذا درمواجهه بایک موقعیت انتخابی تنهابااتکا بردیگران میتوانند تصمیم گیری کنند.بنابراین میتوان گفت نوجوانان بردیگران تکیه میکندتابه نتایج مطلوب ومطمئن خود دست یابد.
Human being is so complicated,and at the same time,these beings are basically active ones,therefore,In the discussion of agency,in defining agency,it is important to know its components.The purpose of present study is to investigate the perceptions of adolescents from the concept of agency (adolescents inTehran).In this research,a descriptive phenomenological method was considered.The study population was adolescents age15-18 years old inTehran.In this phenomenological study,14 participants were selected by objective sampling.Semi-structured interviews were used to collect data.Question designing was basd on theoretical frameworks of the research and questions were corrected in three step manner and for analyzing data,a seven-step Colaizzi method was used.The findings of the research showed that adolescents have a poor understanding of the concept of agency.Conditional agency perception,Positive beliefs about their ability,Short term goal,Unpredictable and one-sided futures,Consultation with others,Singe-dimensional selection,Choice-free choice,Contingent self-assessment,and planning are as the functional features among adolescents inTehran were identified.Overall,the results indicate a low (weak)agency among adolescents.In other words,adolescents have a Proxy agency in Life Course.That is,they alone cannot influence their decisions and environment.So,in the face of a choice,they can only make decisions based on others.it can be said that adolescent rely on others to achieve their sure results
خلاصه ماشینی:
ضرورت استفاده از پديدارشناسي از آنجا ناشي مي شود که بسياري از پديده هاي علوم انساني و اجتماعي با توجه به ماهيتشان قابل اندازه گيري نيستند؛ بنابراين مي توان گفت چنانچه پژوهشگر بخواهد ساختار و معناي ضمني يک پديده (از جمله احساسات ، انديشه يا شي ء) را با توجه به معنايي که افراد از آن در زندگي خود تجربه کرده اند آشکار کند، از روش تحقيق پديدارشناسي استفاده مي کند (بازرگان ، ١٣٩٣)؛ بنابراين با توجه به ضعف روش هاي پژوهش کمي در پديده هايي که به تعاملات انساني مرتبط هستند، 1 پديدارشناسي مناسب ترين روش براي شناخت عمق تجربه و معناي يک پديده است (استروبرت و کارپنتر، ٢٠٠٣ به نقل از بهبودياري ، حرفتي سبحاني ، قصاب زاده و رحيمي ، ١٣٩٥).
از آنجا که هدف روش پديدارشناسي ، درک ساختار اصلي پديده هاي تجربه شدة انساني و دستيابي به عمق مفهومي تجارب زيسته است (شيربيگي ، قادرزاده و تمسکي ، ١٣٩٤) است ، در اين پژوهش ، تجارب زيستۀ نوجوان از مفهوم عامليت به صورت دقيق بررسي مي شود.
جدول ٤- محورهاي مفهوم عامليت ديدگاه نوجوان به مفهوم عامليت ويژگي هاي عامليت در ميان نوجوانان شهر تهران ادراک عامليت مشروط انگارة مثبت به توانمندي خود هدفمندي کوتاه مدت آينده نگري بسيط و يک جانبه تعريف نوجوان از عامليت مشورت با ديگران بررسي تک بعدي انتخاب عمل به انتخاب در صورت نبودن مانع خودارزيابي مشروط برنامه ريزي محور اول : ديدگاه نوجوان به مفهوم عامليت در اين محور، انگارة اوليۀ نوجوان به مفهوم عامليت انساني بررسي شد.