چکیده:
سیاستهای مسکن، قبل از هر چیز بیانگر نگرشها، آرمانها و باورهای سیاسی دولتهاست؛ و همینطور منعکس کننده خواست واقعی در جهت بهبود کیفی طبقات کم درآمد است. هدف این پژوهش ارزیابی نقاط ضعف و قوت سیاست های مسکن در برنامه های عمرانی قبل از انقلاب و برنامه های توسعه بعد از انقلاب می باشد. روش این پژوهش از نوع توصیفی و تحلیلی است که با استفاده از منابع اسنادی - کتابخانه ای داده های آن جمع آوری شده است. طبق نتایج یافته ها، مهم ترین نقاط قوت برنامه های عمرانی قبل از انقلاب ، ساخت خانه های ارزان قیمت برای زاغه نشینان ، تامین مسکن برای اقشار کم درآمد است و وارداتی بودن بسیاری از مصالح، متنوع ساخته شدن مساکن،رفع نشدن مشکل مسکن طبقه متوسط از نقاط ضعف این برنامه ها می باشد. نقاط قوت برنامه های بعد از انقلاب ، عرضه زمین و مسکن با قیمت های منطقه ای و کنترل روند افزایش قیمت زمین، افزایش ساختمانهای با دوام، توجه به مناطق نیازمند بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده، مسکن اجتماعی و...بود و شکل گیری پدیده سوداگری زمین وکالایی شدن زمین و مسکن و... از جمله نقاط ضعف این برنامه ها می باشد.
Housing policies, above all, represent the attitudes, ideals and political beliefs of governments, and also reflect the real desire to improve the quality of the low income classes. The purpose of this study is to assess the strengths and weaknesses of housing policies in pre-revolutionary development plans and post-revolution development plans. The method of this research is descriptive and analytical, which has been gathered using documentary-library resources. According to the findings, the most important strengths of the pre-revolutionary development plans are the construction of affordable housing for slum dwellers, housing for low-income groups, and the import of many materials, the diversification of housing construction, the resolution of the problem of middle class housing These are the weaknesses of these programs. The strengths of the post-revolutionary programs, the supply of land and housing at regional prices, and control the trend of rising land prices, increasing durable buildings, paying attention to areas in need of renovation and renovation of worn out textiles, social housing, and the formation of The phenomenon of land speculation and the development of land and housing ... are among the weaknesses of these programs.
خلاصه ماشینی:
8۷0 سياست هاي مسکن در برنامه هاي عمراني قبل از انقلاب برنامه اول عمراني که در سال ١٣٢٧ به تصويب مجلس شوراي ملي رسيد، بيش از ٢٨ درصد از کل اعتبار برنامه به شهرسازي اختصاص يافت ، اما در مورد ساخت مسکن تنها به نوعي هدف گذاري کلي اکتفا گرديد(احمدي،١٣٧٤: ٣) و در کنار برنامه دوم عمراني ( ٤١-١٣٣٤)، اصولا فصل و اعتبار مشخصي براي فعاليت خانه سازي و تأمين مسکن در نظر گرفته نشده است و از برنامه هاي سوم عمراني به بعد، طرح ها و برنامه هاي مربوط به بخش مسکن در برنامه هاي پنج ساله ديده مي شود(قنبري و ظاهري،١٣٨٩: ٧٩) برنامه سوم عمراني (٤٦-١٣٤٢) اولين برنامه عمراني در کشور که به وضوح داراي بخش مسکن مي باشد، برنامه سوم عمراني قبل از انقلاب است .
اما از سال ٦٨ برنامه هاي توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي تدوين شده است که هر کدام داراي سياست هاي متفاوتي مي باشند که از جمله مهم ترين اين سياست ها مي توان به اعطاي تسهيلات ويژه براي سازندگان مسکن استيجاري، تشويق بخش خصوصي –تعاوني و سازمان هاي مالي به توليد انبوه واحدهاي مسکوني، سياست پاک، تامين مسکن براي اقشار کم درآمد، مقابله با بي مسکني و حاشيه نشيني ،مسکن مهر اشاره کرد.