چکیده:
فقیرترین جوامع دنیا را اغلب افراد بدون زمین کشاورزی یا با زمین اندک تشکیل میدهند که عمدتا در مناطق روستایی زندگی میکنند. نظر به اینکه درآمد حاصل از فعالیتهای کشاورزی در این جوامع ممکن است اشتغالی در حد معیشت ایجاد نماید، ایجاد تنوع در اقتصاد روستایی یکی از مقولههای مهمی است که توجه به آن ضروری میباشد. این مقاله کوششی است برای پاسخ دادن به این سوال که آیا تنوع بخشی در اقتصاد روستایی میتواند ابزاری برای تحقق توسعه پایدار در مناطق روستایی باشد؟ روش تحقیق در این مقاله، روشی توصیفی-تحلیلی است، جهت گردآوری اطلاعات از دو روش کتابخانهای و میدانی (پرسشنامه و مصاحبه) استفاده شده است. همچنین در تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از تحلیل خوشهای، سطوح پایداری سکونتگاههای روستایی در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی با 36 شاخص در مقیاس نسبی تعیین گردید. نتایج حاصله از 35 پرسشنامه ی روستا و 295 پرسشنامه ی خانوار نشان میدهد که فقط 8/8 درصد سکونتگاههای روستایی بررسی شده، از نظر ابعاد سه گانه پایدار بودند و 1/44 درصد آنها در گروه نیمه پایدار و 1/47 درصد در گروه ناپایدار قرار داشتند. بررسی نتایج حاصل از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه نشان میدهد که میانگین نمره ی تنوع فعالیتهای اقتصادی در روستاهای پایدار 6/38 درصد، در روستاهای نیمه پایدار 7/30 درصد و در روستاهای ناپایدار 5/27 درصد است. به منظور بررسی دقیق تر رابطه ی بین پایداری و تنوع، از همبستگی پیرسون استفاده شد. بررسیها نشان داد که رابطه ی بین پایداری و تنوع مستقیم و به میزان 77/0 درصد بود، که از نظر شدت قوی است. بر این اساس، نتایج نشان میدهد که متنوع سازی فعالیتهای اقتصادی در نواحی روستایی میتواند پایداری سکونتگاهها و در نتیجه توسعه پایدار روستایی را تقویت کند.
The Most poorest of world's communities are most people without land or with little land that mostly live in rural areas Whereas income from agricultural activities in these communities may create employment in the livelihood, Diversity of the rural economy is one of the key issues is essential to pay attention to it. This article attempts for answer to it question that whether the diversification in rural economy can be a tool for achieving sustainable development in rural areas? The research method in this article, is descriptive – analytic method , for data collection were used of two methods field libraries ( questionnaires and interviews ). It also analyzes the data using cluster analysis, Rural Settlement stable levels in three dimensions of economic, social and environmental by 36 indicators was determined in relative scale. The results of the 35villages questionnaire and 295 households questionnaire show that Only 8.8% of rural settlements were investigated, The three dimensions are stable and 44.1 percent of them were stable moderately stable and 47.1 unstable groups. The results of analysis of One-way variance show that The score average of diversification of economic activities 38.6 percent , in Metastable villages 30.7 percent, and in villages of unstable is 27.5 percent. In order to more accurate evaluate of the relationship between sustainability and diversity was used Pearson correlation. Studies show that the relationship between stability and direct diversity was to the place 0.77 percent which is extremely strong. According to thisresults show that Diversification of economic activities in rural areas can be Sustainable of settlements and thus boost rural sustainable development.
خلاصه ماشینی:
ارزيابي رويکرد متنوع سازي فعاليت هاي اقتصادي در دستيابي به توسعه پايدار روستايي مطالعه موردي بخش مرکزي شهرستان دره شهر احمد تقديسي ، سکينه کرمشاهي *، محسن شايان ١-دانشيار جغرافيا و برنامه ريزي روستايي دانشگاه اصفهان،ايران ٢-دانشجوي دکتري جغرافيا و برنامه ريزي روستايي گرايش برنامه ريزي آمايش کيفيت محيطي مناطق روستايي دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم جغرافيايي و برنامه ريزي، ٣-دانشجويي دکتراي برنامه ريزي روستايي ، دانشگاه سيستان و بلوچستان، زاهدان، ايران تاريخ دريافت :١٣٩٧/٠٧/١٣ تاريخ پذيرش: ١٣٩٧/٠٨/٢ چکيده فقيرترين جوامع دنيا را اغلب افراد بدون زمين کشاورزي يا با زمين اندک تشکيل مي دهند که عمدتا در مناطق روستايي زندگي مي کنند.
اما در سالهاي اخير با توجه به رشد شديد جمعيت و در نتيجه پايين آمدن سرانه زمين زراعي ، پايين بودن ميزان توليدات کشاورزي، عدم بازاريابي مناسب براي محصولات کشاورزي، بيکاري فصلي و پنهان و کاهش درآمد در اين بخش ، کشاورزي منطقه را با مشکلات و چالش هايي روبرو کرده است و در نتيجه باعث جابجايي و مهاجرت روستاييان به شهر دره شهر و ساير مناطق همجوار شده است که به نظر مي رسد راهبرد متنوع سازي فعاليت هاي اقتصادي راه حل مسائل فوق باشد.
تحقيق 609 حاضر با هدف پاسخگويي به اين سوال تدوين شده است که آيا بين متنوع سازي فعاليت هاي اقتصادي روستايي و پايداري آنها در محدوده مورد مطالعه رابطه معناداري وجود داردظ مباني نظري توسعه ، تغييري بنيادي در متغيرهاي اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي هر جامعه محسوب مي شود و تحقق آن، مستلزم ايجاد هماهنگي بين ابعاد گوناگون آن است (٨٥ :Maleki et al٢٠١٥).