چکیده:
آب یکی از فراوان ترین ماده های روی زمین است و حدود سه چهارم مساحت زمین را شامل می شود. حجم کل آب های زمین حدود 1360 الی 1454 میلیون کیلومتر مکعب تخمین زده می شود که اگر به طور یکنواخت در سطح کره زمین توزیع میشد، ارتفاعی معادل 7/2 کیلومتر از سطح زمین را دربر می گرفت. با این وجود از مجموع آب های کره زمین، تنها 0.014 درصد قابل استفاده بشر بوده و منابع آب تجدید شونده جهان را تشکیل میدهد و در چرخه آب مصرفی مشارکت دارد. نقشه جهان بیانگر عدم انطباق مرزهای سیاسی با حوضه های آبریز است که با توجه به این که جمعیت جهان در طول صد سال گذشته 3 برابر شده است و تقاضا برای آب به بیش از 7 برابر رسیده است. این مسئله رقابت ها و منازعاتی را برای بهرهبرداری هرچه بیشتر از آب به عنوان یک منبع جغرافیایی قدرت به دنبال داشته است. با توجه به تحولات اقلیمی، اقتصادی و اجتماعی در سطح جهان، تا اواسط قرن حاضر مردم جهان با بحران آب مواجه خواهند شد. بنابراین کمیابی آب شیرین باعث امنیتی و سیاسی شدن آن میشود که پیامدهای اکولوژیکی و هیدروپلیتیک آن میتواند در تبادل ارگانیکی جمعیت کشورها و پدیده مهاجرت و ناامنی بسیار قابل توجه و مهم باشد. در مناطق خشک و نیمه خشکی که رودخانه ها مرز ملی کشورها را تشکیل می دهند، این مناطق به طور بالقوه مستعد درگیری هستند. در این پژوهش که از نظر نوع کاربردی و از نظر روش کلی تحقیق توصیفی-تحلیلی است، به بررسی کلی منابع آب جهان با نگرش ژئوپلیتیک پرداخته شده است.
Water is one of the most abundant substances on earth and covers about three quarters of the earth's surface. The total volume of the Earth's water is estimated at 1360 to 1454 million cubic kilometers, which, if evenly distributed on the Earth's surface, would be 2.7 kilometers above the Earth's surface. However, of the world's total water, only 0.014% is usable by humans and constitutes the world's renewable water resources and participates in the water cycle. The world map shows the mismatch of political borders with watersheds, given that the world's population has tripled over the past hundred years and the demand for water has more than quadrupled. This has led to competition and controversy to make the most of water as a geographical source of power. Due to climate, economic and social changes in the world, the people of the world will face a water crisis by the middle of this century. Thus, the scarcity of fresh water leads to its security and politicization, the ecological and Hydropolitical consequences of which can be very significant in the organic exchange of populations and the phenomenon of migration and insecurity. In arid and semi-arid regions, where rivers form the national border, these areas are potentially prone to conflict. In this research, which is descriptive-analytical in terms of the type of application and in terms of the general method of research, a general study of world water resources with a geopolitical perspective has been done.
خلاصه ماشینی:
با اين وجود از مجموع آب هاي کره زمين ، تنها ٠,٠١٤ درصد قابل استفاده بشر بوده و منابع آب تجديد شونده جهان را تشکيل ميدهد و در چرخه آب مصرفي مشارکت دارد.
نقشه جهان بيان گر عدم انطباق مرزهاي سياسي با حوضه هاي آبريز است که با توجه به اين که جمعيت جهان در طول صد سال گذشته ٣ برابر شده است و تقاضا براي آب به بيش از ٧ برابر رسيده است .
با اين وجود از مجموع آب هاي کره زمين ، تنها ٠,٠١٤ درصد قابل استفاده بشر بوده و منابع آب تجديد شونده جهان را تشکيل ميدهد و در چرخه آب مصرفي مشارکت دارد (پوراصغر سنگاچين و عسکري، ١٣٩٤).
با توجه به محدوديت منابع آب جهان و تشديد نياز بخش هاي مختلف ، تامين آب مناسب براي مصارف مختلف يکي از اصليترين چالش هاي دنيا محسوب ميشود (قاسميه و همکاران ، ١٣٩٥: ٣٥٨) که ميتواند زمينه ساز رقابت بين فضاهاي مختلف جغرافيايي شود.
پيامد اين موضوع باعث شده است تا حدود يک سوم جمعيت جهان در کشورهايي زندگي کنند که با فشار شديدي در زمينه منابع آب روبه رو هستند و در صورت استمرار اين روندها، در سال ٢٠٢٥ حدود دو سوم جمعيت جهان با مشکلاتي مواجه خواهند بود که از محدوديت شديد آب ناشي ميشود.
به اين ترتيب ، سالانه فقط حدود ١١ الي ١٢ هزار کيلومتر مکعب از منابع آب جهان منابع قابل دسترسي است که مجموع حجم پايه رودخانه ها و آب تخليه شده از سفره هاي زيرزميني را شامل ميشود (١٩٩٣ ,Shiklomanov).