چکیده:
منطقدانان قرون وسطی برای ضربهای منتج قیاس اقترانی حملی اسامی اختصاری انتخاب کرده بودند. این اسامی به نحوی انتخاب شده بود که نوع قضیة محصورة به کاررفته در صغری و کبری و نتیجة قیاس را مشخص کرده و نشان میداد که ضربهای منتج اشکال دوم تا چهارم از چه طریق، به ضربهای شکل اول بازمیگردند و نیز روش رد و تبدیل ضربهای منتج آن اشکال به شکل اول چگونه است. به عنوان مثال نام ضرب اول قیاس، باربارا (Barbara) است. حروف صدادار به کار رفته در این اسم، بیانگر نوع قضیة محصورة در مقدمات و نتیجة این ضرب از قیاس است. در این مختصر این اسامی اختصاری و نکات مرتبط با آنها توضیح داده شده است. همچنین علت متفاوت بودن این اسامی در مورد شکل چهارم بیان شده و به تاریخچة تغییرات این اسامی در مورد شکل چهارم اشاره شده است. در پایان مقایسهای میان این روش و روش استفاده از قواعد کلی انتاج توسط منطقدانان مسلمان صورت گرفت و مزایا و معایب هر یک از این دو روش بیان گردید.
Medieval logicians chose acronyms for valid syllogism moods. These names were chosen
in such a way as to determine the type of propositions used in the minor and major
premises and the result of the syllogism. Moreover, it showed how the valid moods of the
second to fourth figure return to the moods of the first figure and the method of rejecting
and converting the valid moods of those figures to the first figure. The vowels used in this
name indicate the type of proposition. For example, the name of the first mood of the
analogy is Barbara. The vowels used in this acronym indicate the type of proposition
enclosed in the premises and the conclusion of these moods of syllogism. In this article,
these acronyms and their related points are explained. Also, the reason for the difference of
these names is stated in the fourth figure, And the history of the changes of these names is
mentioned in the fourth figure. Finally, a comparison between this method and the method
of using the general rules of inference by Muslim logicians has been made, And the
advantages and disadvantages of each of these two methods are stated.
خلاصه ماشینی:
این اسامی به نحوی انتخاب شده بود که نوع قضیۀ محصورة به کاررفته در صغری و کبری و نتیجۀ قیاس را مشخص کـرده و نشـان مـیداد کـه ضـرب هـای منـتج اشـکال دوم تا چهارم از چـه طریـق ، بـه ضـرب هـای شـکل اول بـازمیگردنـد و نیـز روش رد و تبـدیل ضرب های منتج آن اشکال به شکل اول چگونه است .
بنابراین خـواهیم داشـت (مصاحب ، ١٣٨٥، ص ٥٧٠-٥٧٣): ضربی از شکل اول ضرب های منتج نتیجه صغری کبری که به آن باز میگردد شکل دوم Cesare E , A E Celarent Camestres A , E E Celarent Festino E , I O Ferio Baroco A , O O Barbara در شکل دوم نیز ترتیب اسامی اختصاری فوق ، بر اسـاس ترتیـب اهمیـت نتیجـۀ آن هـا مرتب شده است .
بنابراین خواهیم داشت : ضربی از شکل اول ضرب های نتیجه صغری کبری که به آن باز میگردد منتج شکل سوم Darapti A , A I Darii Disamis I , A I Darii Datisi A , I I Darii 2 Felapton E , A O Ferio Bocardo O , A O Barbara Ferison E , I O Ferio چنانکه ملاحظه میشود، ترتیب اسامی اختصـاری شـکل سـوم نیـز بـر اسـاس ترتیـب اهمیت نتیجۀ آنها مرتب شده است .
جهـت اثبـات منـتج بـودن ایـن ضـرب بـه روش رد و تبدیل به شکل اول ، بر اساس حروف m که پس از کبرای قیاس آمده است ، لازم اسـت تا جای کبری و صغری این قیاس را تغییر دهیم .