چکیده:
بسیاری از مضامین معدنالدرر منطبق با مفاهیم اساطیری است و باورهای اساطیری نقش بارزی در شکلگیری مطالب این تذکرة عرفانی دارد. این پژوهش به روش تحلیلی ـ تطبیقی به بررسی تجربة عرفانی و مراحل سیر و سلوک شیخ حاجی ناصرالدین عمر مرشدی بر مبنای نظریة جوزف کمپبل پرداخته است. هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان سنخیّت مضامین معدنالدرر با نظریة جوزف کمپبل و موارد انطباق عرفان با اسطوره است. نتایج تحقیق نشان میدهد که قداست اسطورهای قهرمان معدنالدرر، همانند ایزدان و دیرینهالگوها است. مطابق با نظریة تکاسطورة کمپبل، سفر قهرمان معدنالدرر در سه مرحلة: عزیمت، تشرف و بازگشت قابل تبیین است. شیخ مرشدی به عنوای قهرمان جستجوگر برای تحقق فردانیت، سفر انفسی خود را با ندای آهو آغاز، و با گذر از آستان و خروج از زهدان غار، تولدی دوباره را تجربه میکند و با گذراندن آیین تشرف و بازگشت، به تجلّی مقدّس دست مییابد. در پایان سفر انفسی، قهرمان به مقامی فراتر از تضادها دست مییابد و خداوند در همه چیز برای او متجلی میشود. شیخ مرشدی در تجربة عرفانی خود، الگوهای اساطیری را تکرار میکند. بسیاری از حکایتهای معدنالدرر با مؤلفههای سفر قهرمان کمپبل همخوانی دارد و تنها در برخی از مؤلفهها جابهجایی دیده میشود.
Many of the themes in Madan a-Dorar, written by Mohammad Soleiman Morshedi, are consistent with mythological concepts, and mythological ideas play a significant role in shaping the contents of this biographical and mystical book. Madan a-Dorar is about the life and mystical experiences of Hajji Nasser Din Omar Morshdi. The present research attempts to study the mystical experience and stages of suluk (spiritual journey) of Naser al-Din Omar Morshedi based on the theory of Joseph Campbell by using analytical-comparative method. The aim of the present study is to investigate the degree of compatibility of the themes of the book with Joseph Campbell's theory and to show the cases in which mystical themes correspond to mythical themes. The results show that the mythological sanctity of the hero in Madan a-Dorar is the same as that of the gods and archetypes. According to Campbell's theory, the journey of the hero can be explained in three stages: departure, initiation and return. Morshedi, as a hero who seeks individuality, begins his spiritual journey with the call of a deer; he experiences the rebirth by crossing the threshold and exiting the womb of the cave. Finally, he passes the rite of initiation and returns and achieves a holy manifestation. At the end of this spiritual journey, the hero reaches a position beyond contradictions, and God is manifested to him in everything. In his mystical experience, Morshedi repeats the mythological patterns. Many of Madan a-Dorar anecdotes are consistent with the components of Campbell's hero's journey and only in some components there are differences.
خلاصه ماشینی:
اين پژوهش به روش تحليلي ـ تطبيقي به بررسي تجربۀ عرفاني و مراحل سير و سلوک شيخ حاجي ناصرالدين عمر مرشدي بر مبناي نظريۀ جوزف کمپبل پرداخته است .
شيخ مرشدي به عنواي قهرمان جستجوگر براي تحقق فردانيت ، سفر انفسي خود را با نداي آهو آغاز، و با گذر از آستان و خروج از زهدان غار، تولدي دوباره را تجربه مي کند و با گذراندن آيين تشرف و بازگشت ، به تجلي مقدس دست مي يابد.
اين پژوهش به روش توصيفي ـ تحليلي درصدد بررسي تجربۀ ديني شيخ حاجي ناصرالدين عمر مرشدي و بيان مراحل سير و سلوک او بر مبناي نظريۀ جوزف کمپبل است تا ميزان سنخيت کرامات و مضامين معدن الدرر با نظريۀ جوزف کمپبل و موارد انطباق عرفان با اسطوره شرح داده شود.
عزيمت در معدن الدرر سفر قهرمان از آن جايي شروع ميشود که شيخ حاجي ناصرالدين عمر مرشدي به شکار آهو ميرود و گفتگوي او با آهو، مقدمات سير و تحول دروني اين قهرمان را براي وصول به اهداف والاي عرفاني پايه ريزي ميکند: «در عنفوان جواني، روزي در طلب صيد به شکار رفتم و تيري بر آهويي انداختم .
(عمري مرشدي ١٣٨٣: ٣٤) عبور از آستان و نماد شکم نهنگ يکي ديگر از مؤلفه هاي سفر قهرمان جوزف کمپبل است که در معدن الدرر در مرحلۀ بعدي سفر شيخ مرشدي مصاديقي دارد.