چکیده:
مخروط واریزهای از مهمترین اشکال دامنهای بوده که در جابجایی مواد سهم بسزایی دارند. محدوده موردمطالعه بخشی از واحد البرز مرکزی در امتداد رودخانه و محور کوهستانی هراز میباشد. هدف از این پژوهش، اندازهگیری متغیرهای موثر بر هندسه مخروط واریزهای و تعیین نوع ارتباط بین حجم واریزه و متغیرهای مستقل دخیل بر هندسه مخروطهای واریزهای میباشد. برای دستیابی به این هدف، 21 مخروط واریزهای بهطور تصادفی در دامنههای مشرف در مسیر جاده هراز نمونهبرداری شدند. ویژگیهای مورفومتری اجزای اصلی مخروطهای واریزهای در مخروطهای منتخب، با استفاده از ابزار مساحی زمینی به همراه ثبت موقعیت مکانی و ارتفاع آنها توسط دستگاه GPSاندازهگیری شده است. نتایج تحقیق دلالت بر همبستگی در سطح 99 درصد معناداری، بین حجم واریزه بهعنوان متغیر وابسته و متغیرهای طول معبر و شیب متوسط دارد. همچنین متغیرهای شیب متوسط، عمق معبر و لیتولوژی در رگرسیون گامبهگام، 94 درصد تغییرات حجم واریزه را به خود اختصاص دادهاند. درنهایت با انجام تحلیل مسیر متغیرها مشخص شد که با کاهش یا افزایش برخی متغیرها و تغییر در میزان اثرگذاری مستقیم و غیرمستقیم سایر متغیرها، میتوان مخاطرات ناشی از مخروطهای واریزهای را کنترل نمود.
خلاصه ماشینی:
بياتي خطيبي (١٣٨٦) درمقاله ي باموضوع تحليل وبررسي نقش عوامل توپوگرافي و ديناميک رودخانه اي ، بر اندازه مخروط هاي واريزه اي دامنه هاي شمال غربي سبلان ، مشخص نمود که منطقه فوق به لحاظ عمل متناوب ذوب - انجماد، نوسانات شبانه روزي دما، اعمال فشارهاي تکتونيکي و حضور درز و شکاف هاي متعدد در سنگ ها، فرآيند هوازدگي و تکرار مداوم آن در طي زمان ، موجب انباشتگي واريزه ها و تخته سنگ ها، در پاي دامنه ها شده ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1- Dorren 2- May &Gresswell 3-Dimen, Wilson &wiecezorek 4-passuto&soldat 5- Baroni 6- Onda and Matsukura است .
براي دستيابي به اين هدف ، با اندازه گيري اجزاي مختلف مخروط هاي واريزه اي ، نحوه همبستگي و ارتباط پارامترهاي ژئومتري مؤثر بر حجم مخروط را مورد ارزيابي قرار داده ، در ادامه معادله خط رگرسيون و تحليل مسير١را براي تعيين نوع ارتباط بين حجم واريزه به عنوان متغير وابسته و ساير متغيرها به عنوان متغيرهاي مستقل تبيين نمايد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل ١ : موقعيت منطقه موردمطالعه ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1- Path Analysis مواد و روش هاي تحقيق در اين پژوهش ، مخروط هاي واريزه اي مسير دره هراز در دامنه هاي مسلط بر محور کوهستاني و دره رودخانه اي بررسي شدند.
تحليل مسير انجام شده در اين تحقيق به ما نشان مي دهد که شيب متوسط و عمق معبر بيشترين اثر مستقيم و مثبت را بر روي حجم واريزه دارند.
H and summer, P (2000), Geomorphological charcteristies of small debris flow on Junior,s kop, Marion Island, Maritime Sub-Antatctic, Earth Surface processes and lanforms, Vol. 25,P341-352.