چکیده:
در ایران، پس از جهشهای نرخ ارز، مسأله قیمت صادرات، بویژه تأثیر آن بر رشد اقتصادی اهمیت بیشتری یافته است. برخی از کارشناسان، استدلال میکنند که با افزایش نرخ ارز، با هر واحد پول خارجی، پول داخلی بیشتری خریداری میشود؛ پس کالاهای داخلی نسبت به کالاهای خارجی، ارزانتر شده و صادرات حقیقی افزایش می یابد. در مقابل، برخی معتقدند با توجه به ضعف زیرساختهای توسعه صادرات، افزایش نرخ ارز، تأثیر زیادی روی افزایش صادرات ندارد. ازاینرو، هدف این مطالعه، بررسی تأثیر قیمت صادرات بر رشد اقتصادی ایران با استفاده الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری و گراف های جهتدار غیرمدور در دوره زمانی 95-1357 است. نتایج مطالعه، حاکی از آن است که قیمت صادرات، اثر مثبت اندکی بر رشد اقتصادی دارد و رشد اقتصادی موجب کاهش قیمت صادرات میشود؛ اما بهدلیل اینکه صادرات و همچنین رشد اقتصادی کشور، وابستگی زیادی به واردات، بویژه قیمت واردات دارد، نمیتوان به افزایش تولید و صادرات از طریق افزایش نرخ ارز امیدوار بود؛ بویژه که تأثیر مثبت افزایش قیمت صادراتی بر رشد اقتصادی، نسبتاً کم میباشد.
In Iran, after exchange rate jumps, the issue of export prices, and especially its impact on economic growth, has become more important. Some experts argue that as the exchange rate rises, more domestic currency is bought with regard to each foreign currency; thus, domestic goods become cheaper than foreign goods and real exports increase. On the opposite side, some believe that the increase in the exchange rate has no meaningful effect on the increase in exports due to the weakness of the export development infrastructure. Therefore, the purpose of this study is to investigate the effect of export price on Iranchr('39')s economic growth using Structural Vector Auto-regression (SVAR) and Directed Acyclic Graphs (DAGs) during 1979-2017. The results of the study indicate that export price has a positive effect on the economic growth. Economic growth also reduces export prices. But due to the fact that exports and economic growth of the country are highly dependent on imports, especially on import prices; it is not possible to increase production and exports by increasing the exchange rate, especially as the positive effect of rising export prices on economic growth is relatively low.
خلاصه ماشینی:
فصلنامه پژوهشهای اقتصادی (رشد و توسعه پایدار) ـ سال بیست و یکم ـ شماره دوم ـ تابستان ١٤٠٠ ـ صفحات ٢٧-١ رابطه بین شاخص قیمت صادراتی و رشد اقتصادی ایران : کاربرد الگوی خود رگرسیون برداری ساختاری (SVAR) و گراف های جهت دار غیرمدور (DAG) رضا شاکری بستان آباد 1 2 محسن صالحی کمرودی تاریخ دریافت : ١٣٩٩/٥/٢٥ تاریخ پذیرش : ١٣٩٩/٨/١٩ چکیده در ایران ، پس از جهش های نرخ ارز، مسأله قیمت صادرات ، بویژه تأثیر آن بر رشد اقتصادی اهمیت بیشتری یافته است .
ازاین رو، هدف این مطالعه ، بررسی تأثیر قیمت صادرات بر رشد اقتصادی ایران با استفاده الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری و گراف های جهت دار غیرمدور در دوره زمانی ٩٥- ١٣٥٧ است .
ik et alIs)، (٢٠١٧ ,Harrathi &Hassine )، شاکری و مالکی (١٣٨٩)، بخشی و همکاران (١٣٩١) و کهنسال و دادرس مقدم (١٣٩٤)، تأثیر ارزش صادرات روی رشد اقتصادی را نشان داده اند؛ با این استدلال که صادرات با بهبود تخصیص منابع ، دستیابی به تکنولوژی، استفاده از صرفه های مقیاس و ایجاد محیط مناسب ابداعات ، بر رشد اقتصادی اثر میگذارد (مرادی و مهدیزاده ، ١٣٨٤).
در داخل کشور، مطالعات زیادی نظیر مطالعه بخشی و همکاران (١٣٩١)، علیپوریان و همکاران (١٣٩٢)، آل عمران و آل عمران (١٣٩٣)، کهنسال و دادرس مقدم (١٣٩٤)، نصابیان و جعفری (١٣٩٥) و خلیلی ملکشاه و قهرمان زاده (١٣٩٥) در خصوص رابطه ارزش صادرات و رشد بخش های مختلف اقتصادی انجام شده اما کمتر به تأثیر قیمت صادرات بر رشد توجه شده است .