چکیده:
تبیین به عنوان یکی از اهداف اصلی پژوهشهای علمی همواره در کانون توجهات ف یلسوفان علم قرار داشتهاست. استنتاج از بهترین تبیین یکی از الگوهای پیشنهادی مطرح در مورد مسألهی تبیین است. نوشتار حاضرگزارشی است تحلیلی در مورد الگوی مزبور، همراه با شرح انتقادی چند روایت اصلی آن. سپس ارائۀ رهیافتیواقعگرایانه به موضوع، به همراه یک جمع بندی و راه حل معرفت شناختی عرضه می شود
Explanation is one of the main purposes of scientific research thatphilosophers of science have paid attention on it. Inference to the BestExplanation (I.B.E) is one the explanation models for this aim. Here,firstly, a detailed account of I.B.E model is presented, accompanying witha few critical explications on it; secondly, we take a realistic approachtowards the topic in question; finally, we propose an epistemologicalsummary and solution to the problem
خلاصه ماشینی:
آنچه در اينجا موجب مي شود که در نهايت فرضيه اي را به عنوان تبيـين بپـذيريم آن است که حدس مزبور، نظر به عوامل و دلايل متعدد منطقي و نيز عقلاني به نظـر مـا بهترين حدس يا فرض ممکن بوده است و اين همـان سـاز و کـاري اسـت کـه از آن تحت عنوان استنتاج از بهترين تبيين ياد مي شود.
اتفاقـا ايـن عقلانيـت چيـزي است که بسيار بيشتر از منطق در عرصه ي زندگي روزمره بدان توسـل مـي جـوييم و اصلا شايد به همين دليل هم باشد که مي توان مثالهاي فراواني از تبيين هاي مشابه را در زندگي روزمره ي غير علمي نيز مشاهده کرد؛ زيرا به نظـر مـي رسـد مـا اغلـب در عرصه زندگي عادي ، در تبيين رويدادها و امور، با عقلانيتي فراختر از منطق ، تبيـين - هايي نه لزوما منطقي صرف اما عقلاني داريم .
مثلا شايد براي من بسيار جذابتر بود سرو صداهاي اتاق مجاور را به موجودات فرازميني نسبت دهـم امـا دست آخر خودم بهتر از هر کس ديگري مي دانم که بهتـرين تبيـين ممکـن در ايـن مورد چه مي تواند باشد و من چرا مثل اغلب مردم کره زمين شگفت زده نخواهم شد و زندگي به همان شيوه ي کسالت بار هميشگي اش ادامه خواهد يافت !) ٣- چند روايت اجازه دهيد پس از اين مقدمات ، استنتاج از بهترين تبيين را از منظر چنـد فيلسـوف علم ملاحظه کنيم .
(١٩٩٤ ,Boyd) يک نکته در رابطه با روايت بويد از استنتاج از بهترين تبيين يـا بـه قـول او اسـتنتاج حدسي ، قابل طرح است از اين قـرار کـه ايـن اسـتنتاج را بـه جهـاتي هـم مـي تـوان استقرايي و يا شبه استقرايي در نظر گرفت .