چکیده:
روند رو به رشد مهاجرتها روستا به شهرها بعد از انقلاب صنعتی باعث شکلگیریکلانشهرها در فضای منطقهای شده است که متعاقب آن زمینهساز چالشهای زیستمحیطی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی در ابعاد گسترده در شهرها شد، برای فایق آمدن بر مشکلات برنامهها و سیاستهای مختلفی عنوان و اجرای شدند، جدیدترین سیاست در این زمینه ایجاد شهرهای جدید به عنوان مستقیمترین سیاست جهت کنترل و ساماندهی کلانشهرها عنوان گردید. تحقیق حاضر با هدف تبیین عملکرد شهرهای جدید در افق1410 سعی بر تعیین میزان موفقیت شهرهای جدید در راستای ساماندهی کلانشهر تهران بوده است. برای این منظور 43 شاخص در 6 مولفه مورد استفاده قرار گرفتهاند که جهت سنجش رابطه بین شاخصها و استخراج عاملهای کلیدی از نرمافزار MICMAC و جهت تبیین وضعیتهای ممکن عملکرد شهرهای جدید از سناریو ویزارد استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که عملکرد شهرهای جدید در افق 1410 بیانگر 4 سناریو قوی، 780 سناریو ضعیف و 21 سناریو محتمل بوده است. سناریوهای با وضعیت نامطلوب از مجموع 210 حالت ممکن با 129 حالت و ضریب 61 درصد با ویژگیهای( کاهش سطح اشتغال ، کاهش کیفیت کالبدی منطقه، افزایش سیاست تمرکز، افزایش حاشیه نشینی، کاهش تعلق خاطر، شکل گیری روند زنجیره شهری، افزایش مهاجرت به تهران، افزایش اختلاف در توزیع خدمات، افزایش سط آلودگی، خوابگاهی شدن شهرهای جدید) محتملترین سناریو بودهاند.
The growing trend of migration from village to city after the industrial revolution has led to
the formation of metropolises in the regional space. Subsequently, it has paved the way for
environmental, economic, social, cultural, and physical challenges on a large scale in cities. In
order to overcome the problems, various programs and policies were mentioned and
implemented. The latest policy in this field was to build new cities as the most direct policy
for controlling and organizing metropolises. The aim of this study was to explain the
performance of new cities on the horizon of 1410 in an attempt to determine the success rate
of new cities in order to organize the metropolis of Tehran. For this purpose43indicators have
been used in 6 components, which have been used to measure the relationship between
indicators and extract key factors from MICMAC software and to explain the possible
performance of serious cities, Wizard scenario has been used. Research has shown that the
performance of new cities on the 1410 horizon represents four strong scenarios, 780 weak
scenarios and 21 possible scenarios. Unfavorable scenarios out of a total of 210 possible
states with 129 states and % 61 coefficients with characteristics (reduction of employment
level, decrease of physical quality of the region, increase of concentration policy, increase of
marginalization, decrease of belonging, formation of urban chain trend, increase of migration
to Tehran, increasing the difference in service distribution, increasing the level of pollution,
dormancy in new cities) have been the most likely scenarios.
خلاصه ماشینی:
تبيين عملکرد شهرهاي جديد در افق ١٤١٠ ( مطالعه موردي: شهرهاي جديد منطقه کلانشهر تهران) جبار شرافت پور دانشجوي دکتري تخصصي جغرافيا و برنامه ريزي شهري، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامي، مرند، ايران 1 رحيم سرور استاد گروه جغرافيا و برنامه ريزي شهري، واحد علوم و تحقيقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامي، تهران، ايران بختيار عزت پناه استاديار گروه جغرافيا و برنامه ريزي شهري، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامي، مرند، ايران تاريخ دريافت : ١٣٩٩/٢/١٤ تاريخ پذيرش: ١٣٩٩/٦/٢٥ چکيده روند رو به رشد مهاجرت روستاها به شهرها بعد از انقلاب صنعتي باعث شکل گيريکلانشهرها در فضاي منطقه اي شده است که متعاقب آن زمينه ساز چالشهاي زيست محيطي، اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، کالبدي در ابعاد گسترده در شهرها شد، براي فايق آمدن بر مشکلات برنامه ها و سياست هاي مختلفي عنوان و اجرا شدند، جديدترين سياست در اين زمينه ايجاد شهرهاي جديد به عنوان مستقيم ترين سياست جهت کنترل و ساماندهي کلانشهرها عنوان گرديد.