چکیده:
این تحقیق به منظور بررسی اثر مالچ سربارهای بر میزان فرسایش و سرعت آستانه فرسایش بادی بوسیله دستگاه تونل باد در مزرعه تحقیقاتی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان انجام شد. به منظور ایجاد بستر، نمونه خاک از منطقه شرق اصفهان برداشت و به آزمایشگاه منتقل گردید. در آزمایشگاه به منظور ایجاد بادهای با سرعت مشخص و در طی زمان مشخص از دستگاه تونل باد استفاده شد. نمونه خاک در سینیهای فلزی به ابعاد 3/0×1 متر و عمق 3 سانتیمتر ریخته شد. مالچ سرباره در چهار سطح پوشش (25%، 50%، 75% و 100%)، سه دانهبندی (30-15، 45-30 و 60-45 میلیمتر) و دو ضخامت (یک لایه و دو لایه) و چهار تکرار در نظر گرفته شد. در هر کدام از سینیها ابتدا سرعت آستانه فرسایش بادی در ارتفاع 20 سانتیمتری اندازه گیری شد سپس آنها را وزن کرده و تحت تأثیر بادهایی با سرعت بیشتر از سرعت آستانه در ارتفاع 20 سانتیمتری به مدت 5 دقیقه قرار گرفتند. مجدداً سینیها را وزن کرده و با توجه به اختلاف وزنی آنها، مقدار مواد فرسایش یافته مربوط به هر تیمار محاسبه گردید. دادهها به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و با کمک نرم افزارهای SPSS و Excel تجزیه تحلیل شدند. نتایج نشان داد که اختلاف معنیداری بین تعداد لایهها در سطح 5% وجود ندارد. با افزایش سطح پوشش و دانهبندی میزان فرسایش بصورت نمایی کاهش یافته است. مالچهای سرباره با تراکم 75% و دانهبندی 45-30 میلیمتر بصورت یک لایه به عنوان بهترین تیمار بدست آمد.
This research was performed at the Natural Resources Department Research Farm of Isfahan University of Technology to investigate the effect of slag mulch on the amount of wind erosion and its threshold velocity using a wind tunnel. Soil samples from the study area “segzy plan” in the East area of Isfahan were placed in 100 by 30 cm trays to a depth of 3 cm. Four levels of coverage of slag: 25, 50, 75, and 100 percent and three aggregation sizes of 15-30, 30-45, and 45-60 mm and two thicknesses of one layer and two layers with four repetitions were used. Wind velocities were measured at a height of 20 cm from the soil surface. Each treatment was conducted for a duration of 5 min. The data were analyzed by SPSS and Excel in the form of complete random plan and statistical factorial design. The results showed no significant difference in the 5% level between the numbers of layers. Wind erosion decreased exponentially with increased coverage level and aggregation size. The best treatment was the use of slag at 75% coverage levels and 30-45 mm aggregate size in one layer, which included economic and performance feasibility.