چکیده:
ﯾﮑﯽ از ﺟﻠﻮهﻫﺎی ﺑﺎرز ﺗﻤﺪن اﺳﻼﻣﯽ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در اﯾﺮان، ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻋﻠﻮم، ﻓﻨﻮن و داﻧﺶﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺑﻮد. در ﺟﺮﯾﺎن ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻋﻠﻮم و داﻧﺶﻫﺎ، اﯾﺮاﻧﯿﺎن در ﻣﯿﺎن ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻠﻞ اﺳﻼﻣﯽ ﻧﻘﺶ ﺑﺮﺟﺴـﺘﻪﺗـﺮی داﺷـﺘﻨﺪ. ﺑﺨـﺶ ﻗﺎﺑـﻞ ﺗـﻮﺟﻬﯽ از داﻧﺸﻤﻨﺪان اﯾﺮاﻧﯽ در ﺳﺪهﻫﺎی ﻧﺨﺴﺖ اﺳﻼﻣﯽ ﭘﯿﺮو ﻣﺬﻫﺐ ﺷﺎﻓﻌﯽ ﺑﻮدﻧﺪ. داﻧﺸﻤﻨﺪان ﺷـﺎﻓﻌﯽ اﯾـﺮان در آن دوره ﺑـﺎ ﺳﺮﻟﻮﺣﻪ ﻗﺮار دادن ارزشﻫﺎی اﺻﯿﻞ اﺳﻼﻣﯽ و ﺗﻼش و ﺟﺪﯾﺖ در اﻣﺮ آﻣﻮزش، ﻣﻘـﺎم ﻋﻠـﻢ و داﻧـﺶ را ﮔﺮاﻣـﯽ ﻣـﯽ-داﺷﺘﻨﺪ. آﻧﺎن ﻫﻢ در زﻣﯿﻨﻪﻫﺎی رﻓﺘﺎری و اﺧﻼﻗـﯽ و ﻫـﻢ در زﻣﯿﻨـﻪ ﻣﺴـﺎﺋﻞ ﺗﺨﺼﺼـﯽ ﯾﻌﻨـﯽ؛ روشﻫـﺎ، ﻣﻬﺎرتﻫـﺎ و ﺗﮑﻨﯿﮏﻫﺎی ﺗﺪرﯾﺲ ﻧﻬﺎﯾﺖ دﻗﺖ و ﺗﻼشﺷﺎن را ﺑﮑﺎر ﻣﯽﺑﺴﺘﻨﺪ. از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت رﻓﺘﺎری و اﺧﻼﻗﯽ ﺑﺎ ﺷﯿﻮهﻫﺎ و ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﺗﺨﺼﺼﯽ داﻧﺸﻤﻨﺪان ﭘﯿﻮﻧﺪی ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮓ داﺷﺖ، ﺗﻮﺟﻪ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ آﻧـﺎن ﺑـﻪ اﯾـﻦ ﻣﺴـﺎﺋﻞ، زﻣﯿﻨـﻪ را ﺑـﺮای ارﺗﻘﺎی ﻋﻠﻮم و داﻧﺶﻫﺎ ﻓﺮاﻫﻢ آورده ﺑﻮد. از اﯾﻦ رو، در ﮐﻨﺎر ﺳﺎﯾﺮ ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﮐﻪ ﻣﻨﺠـﺮ ﺑـﻪ درﺧﺸـﺶ ﻋﻠـﻮم و ﻓﻨـﻮن در ﺗﻤﺪن اﺳﻼﻣﯽ ﮔﺮدﯾﺪ، ﯾﮑﯽ از ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬار در اﯾﻦ ﺑـﺎره ﻧﻘـﺶ داﻧﺸـﻤﻨﺪان اﯾـﻦ دوره ﺑـﻪ ﺧﺼـﻮص ﺧﺼﻮﺻـﯿﺎت اﺧﻼﻗﯽ و ﺷﯿﻮهﻫﺎی آﻣﻮزﺷﯽ آﻧﺎن ﺑﻮد. ﻫﺪف از ﻧﻮﺷﺘﺎر ﺣﺎﺿﺮ ﺗﺒﯿﯿﻦ ﺷﯿﻮهﻫﺎی آﻣﻮزﺷﯽ داﻧﺸﻤﻨﺪان ﺷﺎﻓﻌﯽ اﯾـﺮان در ﺳﺪهﻫﺎی ﺳﻮم و ﭼﻬﺎرم ﻫﺠﺮی و ﺗﺄﺛﯿﺮات آن ﺑﺮ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻋﻠﻮم، داﻧﺶﻫﺎ و ﻓﻨﻮن آن دوره اﺳﺖ. اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﺎر ﺑـﻪ روش ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ و در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد ﺑﻪ روش ﻣﻘﺎﯾﺴﻪای ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺗﺒﯿﯿﻦ و ﺑﺎزﻧﻤﺎﯾﯽ ﺷـﯿﻮهﻫـﺎی آﻣﻮزﺷـﯽ داﻧﺸﻤﻨﺪان ﺷﺎﻓﻌﯽ اﯾﺮان در ﺳﺪهﻫﺎی ﺳﻮم و ﭼﻬﺎرم ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ اﻟﮕـﻮﯾﯽ ﺑـﺮای ﺑﺴـﯿﺎری از ﻣﺮاﮐـﺰ آﻣﻮزﺷـﯽ، ﻣﻌﻠﻤـﺎن و اﺳﺎﺗﯿﺪ ﺑﺎﺷﺪ.
(
, 
, 
)
