چکیده:
در این جستار به روش تطبیقی و با تحلیل مؤلفههای ارتباطی، محتوائی، باورمندی، انگیزشی و گرایشی دعا، به تمایز «دعا» در فرهنگ اسلامی با «خواستن» در قانون جذب پرداخته میشود. دعا استوار بر مؤلفههائی است که خواستن و ایمان از ارکان آن است، اما مهمترین مفهوم در قانون جذب خواستن است. یافتههای پژوهش، عمدتاً ناظر بر ناهمسانی یا ناسازواری دعا / خواستن و ایمان / باور، در اسلام و قانون جذب است. دعا، بر بنیادهای وجودشناختی واقعگرایانه و قابل دفاع به لحاظ عقلانی استوار است و به لحاظ معرفتشناختی، محتوائی ممتاز را پیجوئی میکند و هدف آن، ارتقای وجودی انسان است. نیاز فطری، فقر هستیشناختی، آگاهیزائی معرفتشناختی، عشق تعالیبخش و کمالخواهی وجودی و زندگی اخلاقی از بنیادها و لوازم دعا در اسلام محسوب میشود. اما در قانون جذب، هم از حیث وجودشناختی انتقادهای جدی بر بنیادهای «خواستن» قابل طراحی است و هم از لحاظ هدف و ابعاد کمالخواهی قابل دفاع نیست.
In this study, by a comparative method and analyzing the components of communication, content, belief, motivation and tendency, semantic relationship of prayer, du`aʿ, in Islamic culture and "desire" in the law of attraction is discussed. Prayer is based on the components of which desire and faith are the pillars, but the most important concept in the law of attraction is desire. As understood by the findings of the study, prayer/desire and faith/belief may not be taken to be in agreement in Islam and the law of attraction. Prayer is based on rationally realistic and defensible ontological foundations, and epistemologically viewing, it seeks superior content and its goal is to promote human existence. Instinctive need, ontological poverty, knowledge`s state of being agent for awareness, transcendence-giving love, existential perfection-seeking and moral life are viewed as the foundations and requisites of prayer in Islam. But in the law of attraction, serious critiques against the foundations of "desire" can be proposed. In addition, it may not be defensible in terms of the purpose and dimensions of perfection-seeking.
Keywords
Prayer, Du`aʿ, Desire, Transcendence, Islamic Teachings, Law of Attraction
خلاصه ماشینی:
irتاريخ دريافت: 14/18/1399 تاريخ پذيرش: 25/1/1400 طرح مسئله در هر فرهنگ و تمدني برپايه نياز فطري انسان به آرامش و احساس اتكاي به حقيقتي والا، نيايش و دعا امري ضروري و قابل احترام است؛ اين امر، حالتهاي متفاوتي به خود گرفته است و گاه در قالبهاي غيرعقلاني به لحاظ متعلق و كيفيت ارتباط با آن ظهور يافته است.
از دگرسو همچنان كه كيفيت وجودي انسان بر كيفيت مطلوب و خواسته او مؤثر است، حقيقت وجودي دعا نيز آثار ويژهاي خصوصاً در سبك زندگي براي انسان خواهد داشت كه مهمترين و محوريترين آن، تقرب به خداوند است كه ديگر فعاليتها و كنشهاي فرد را سامان ميدهد.
مؤلفههاي ممتاز دعا و تحليل وجوه برتري آن بر خواستن در قانون جذب دعا در فرهنگ اسلامي، هرچند لازمه فهم عميق انسان از ارتباط غنا و فقر است، اما خود در مرحلهاي، ابزاري براي با خدا بودن است؛ بهانهاي است براي در كنار خدا نشستن و با او بودن.
در قانون جذب، بر باور انسان به تحقق خواستهها بسيار تأكيد ميشود؛ اين باور تنها ناظر بر خواسته است: باور داشته باشم خواستهام متحقق ميشود!
خواستن در قانون جذب، بيبهره از چنين شاخصهايي است؛ اما دعا با داشتن هر يك از اين معيارها، افق جديدي براي انسان در زندگي ميگشايد و تحولي بنيادين در او ايجاد مينمايد.