چکیده:
دموکراسی موضوع بحث بسیاری از جوامع امروزی است اما در تعاریف موجود از آن اختلافنظرهایی وجود دارد. هر جامعهی دموکرات برای بقای خود، اصول و مبانی دموکراسی را از طریق سیستم آموزشوپرورش به نسلهای بعد انتقال میدهد. از طرفی مطالعات اجتماعی یک حوزه مهم یادگیری محسوب میشود چراکه دربردارنده طیف وسیعی از تعاملات انسانی در طول تاریخ و از جنبههای گوناگون میباشد. در پژوهش حاضر محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پایه هفتم متوسطه ازلحاظ میزان در برداشتن مؤلفههای دموکراسی همچنین نحوه توزیع آنها مورد بررسی قرار داده شد. این بررسی با روش تحلیل محتوای کمی و کیفی صورت گرفت، یافتههای حاصل نشان داد که در این کتاب آنگونه که باید به این مفهوم پراهمیت پرداخته نشده و تنها ۵۹ نمونه دربردارنده مفهوم دموکراسی شناسایی شد که بیشترین تعداد نمونه مربوط به مؤلفه حقوق و وظایف شهروندی و کمترین تعداد مربوط به مؤلفه حق انتخاب و تصمیمگیری است. همچنین در توزیع مؤلفهها در طول کتاب نیز نظم خاصی مشاهده نشد و بخش اعظمی از آنها در قسمت ابتدایی کتاب که مربوط به مباحث مدنی است آورده شده است.
Democracy is the subject of much debate in many societies today, but there are differences in definitions. For its survival, every democratic society transmits the principles and foundations of democracy to the next generations through the education system. On the other hand, social studies is an important field of learning because it includes a wide range of human interactions throughout history and from different aspects. In this regard, we decided to examine the content of the seventh grade high school social studies textbook in terms of the extent to which the components of democracy are removed as well as how they are distributed. This study was conducted by quantitative and qualitative content analysis method. The highest number of samples is related to the component of rights and duties of citizenship and the lowest number is related to the component of the right to choose and decide. Also, there is no special order in the distribution of components throughout the textbook, and most of them are given in the beginning of the book, which is related to civil issues.
خلاصه ماشینی:
به طورکلي با توجه به پژوهش هاي صورت گرفته در اين زمينه ميتوان گفت کتاب هاي درسي ما ازلحاظ ميزان توجه به مؤلفه هاي مفهوم دموکراسي به درستي تدوين نشده اند و آن گونه که بايد به رابطه ي بين تعليم و تربيت و دموکراسي که اخيرا يکي از محوريترين مباحث حوزه تربيت سياسي و اجتماعي تبديل شده توجه نشده است .
روش پژوهش ازآنجاکه ميزان توجه و نحوه توزيع مؤلفه هاي دموکراسي که عبارت اند از آزادي، برابري، مشارکت و همکاري، مسئوليت پذيري، قانون گرايي، حق انتخاب و تصميم گيري ، حقوق و وظايف شهروندي، تفکر انتقادي احترام به شأن انسان و حاکميت مردم در متن به جز فعاليت هاي کتاب مطالعات اجتماعي پايه هفتم متوسطه چاپ ١٣٩٩ بررسي شده است ، پژوهش حاضر از نوع تحليل محتواي کمي و کيفي ميباشد.
جدول شماره ١٠- جدول کلي مؤلفه ها {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} بحث و نتيجه گيري در پژوهش حاضر براي بررسي ميزان ارزش گذاري به مفهوم دموکراسي در نظام آموزشي حاضر در کشور، به تحليل محتواي کتاب مطالعات اجتماعي پايه هفتم متوسطه ازنظر توجه به مؤلفه هاي دموکراسي که شامل آزادي، برابري، مشارکت و همکاري، مسئوليت پذيري، قانون گرايي، حق انتخاب و تصميم گيري، حقوق و وظايف شهروندي، تفکر انتقادي، احترام به شأن انسان ها و حاکميت مردم ميباشد، در قالب دو سؤال پژوهشي پرداخته شد.