چکیده:
ابوعبدالله محمد بن عمر بن حسین بن حسین بن علی طبرستانی رازی, فقیه شافعی و دانشمند علوم معقول و منقول معروف
به امام فخر رازی در سال ۵۴۴ ه. ق در شهرری متولد شد. این پژوهش از منابع و مستندات تاریخی به شیوه توصیفی تحلیلی
و کتابخانهای تدوینشده است. امام فخر رازی در عصر خوارزمشاهیان میزیست و جاه و منزلت و نفوذ کلام او در نزد سلطان
محمد خوارزمشاه بسیار بود. ذهن بسیار جوان و کاوشگر داشت و در علوم مختلف ماهر و بینظیر است. بااینکه وی در فلاسفه
وارد بود تفکرش تفکری کلامی است نه فلسفی و سخت بر فلاسفه میتازد و در مسلمات فلسفه تشکیک مینماید. در تنظیم و
تبویت و تقریر مسائل حسن سلیقه دارد. فخرالدین رازی یکی از چهرههای کلامی و فلسفی تاریخ علوم اسلامی است که درروند
علمی اسلام تاثیرگذار بوده است.
خلاصه ماشینی:
۲- درزمینه مخالفت با فلسفه: مهمترین کتاب فلسفی او در المباحث المشرقیه، است که کتابی بزرگ در علوم الهی و طبیعی که در آن انتقادات به آراء حکما کرده است برخی از کتابهای او در ایجاد شبهه و شک در آثار و نوشتههای دیگر فلاسفه دارد که به قلمی تند آمیز نظرات آنها را بیان کرده است.
۳- تشکیک در مسائل فلسفی: فخر رازی در بیشتر اصول مسلم فلسفی شک کرده است و بر فلاسفه متقدم ایراداتی وارد آورده کرده به همین سبب که قدرت تشکیک داشته به او لقب امام المشککین دادهاند و مدتهای مدید حکیمانی چون خواجهنصیرالدین طوسی، قطب رازی، میرداماد و ملاصدرا سرگرم جواب شبهات او بودهاند به همین دلیل به این خطیب ملقب شده است پدرش ضیاءالدین که از اساتید معروف آن زمان بود، ازاینرو تعلیمات و آموزشهای پدری عالم در ایجاد تفکرات علمی رازی نقش وافری داشت بخصوص اینکه نزد پدر، تعالیم و تفاسیر قرآن کریم را فراگرفت.
در پیری چنان با قرآن مأنوس بود که میگوید: من همه اسالیب علم کلام و جمیع طرق فلسفه را تجربه کردم ولی هیچ کدام مثل قرآن نتوانستند بر من تأثیر بگذارند تفسیر کبیر فخر رازی یا مفاتیح الغیب مهمترین کتاب فخر رازی است.
فخرالدین رازی این منظومه را در میانه سالهای ۵۸۹ تا ۵۹۳ ساخته و در آن مباحث فلسفه و منطق، طبیعیات و الهیات را به منظور آموزش نو آموزان و طالبان علم را به نظم آورد تألیفات امام فخر رازی (زرکان، محمد صالح (بی تا)، ص 2-5) 1- مفاتیح الغیب (تفسیر کبیر) در ۱۲ جلد و از کاملترین تفسیرهای قرآن است.