چکیده:
تغییر فتوای امام خمینی از عدم جواز مطلق موسیقی پیش از انقلاب به فتوای جواز و حلیت موسیقی پس تشکیل حکومت جمهوری اسلامی، با تحلیلهای گوناگونی میشود. برخی با گنجاندن مسئله در پرتو عناوین ثانوی و حکم حکومتی کوشیدهاند مسئله را تبیین کنند. مقالة حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی و با مراجعه به منابع کتابخانهای، مبتنی بر رویکرد حکومتی به فقه و با توجه به تاثیر نوع حکومت بر احکام و موضوعات، این مهم را به عنوان یک «تغییر فتوا» در سطح «حکم اوّلی» تبیین و تحلیل فقهی میکند. برایناساس آنچه پس از انقلاب از سوی حضرت امام; مطرح شده، حکم اولی مسئلة غنا و موسیقی مبنی بر جواز و حلیت است که مبتنی بر انگارة ایشان در زمینة «تغییر احکام در پرتو تغییر نظام حاکم بر موضوع» قابل تحلیل و تبیین فقهی است.
The change of Imam Khomeini’s fatwa from the absolute impermissibility of music before the Islamic revolution in Iran to the permissibility and legality after the formation of the Islamic Republic government, is faced with various explanations. Some considered it among secondary titles and governmental decrees. With a descriptive-analytical method, the present study analyses this fatwa change based on the governmental approach to jurisprudence and considering the impact of the type of government on the rulings and issues. The author concludes that the issue can be considered at the level of primary rulings based on his idea of "changing the rulings according to the change of conditions".
خلاصه ماشینی:
برایناساس آنچه پس از انقلاب از سوی حضرت امام( مطرح شده، حکم اولی مسئلة غنا و موسیقی مبنی بر جواز و حلیت است که مبتنی بر انگارة ایشان در زمینة «تغییر احکام در پرتو تغییر نظام حاکم بر موضوع» قابل تحلیل و تبیین فقهی است.
2. تغییر نوع حکومت، مبنای فقهی نظریة اخیر حضرت امام( با توجه به آنچه در مورد دیدگاه اخیر حضرت امام گذشت، روشن میشود مهمترین و مؤثرترین عنصر در زمینة تغییر حکم غنا و موسیقی از حرمت به حلیت در فرایند فقاهی ایشان، «نوع نظام سیاسی حاکم بر جامعه» و تغییر و تحول آن است؛ چنانکه ایشان تصریح ميكند: «من الآن هم همین موسیقی را اگر از رادیوی عربستان پخش شود، حرام میدانم ...
با توجه به آنچه گذشت، روشن میشود نوع حکومت و تغییر آن از حکومت عدل به طاغوت یا برعکس، مهمترین عنصری است که در دیدگاه اخیر حضرت امام( مؤثر بوده و ایشان با توجه به نوع حکومت عدلی که در ایران و در قالب جمهوری اسلامی مستقر است، به جواز در زمینة تولید و بهرهبرداری از نوع خاصی از غنا و موسیقی حکم نموده و تصریح کرده است که اگر همین موسیقی در کشور دیگری اجرا و پخش شود که حکومت عدل در آن جریان ندارد، محکوم به حرمت است.