چکیده:
انجام مؤثر فعالیتهای تربیتی مستلزم کسب نظریههای تربیتی است. در طول تاریخ از گذشته تا به امروز نظریههای متعددی در حوزهی تعلیم و تربیت پدید آمده است. درک و فهم این نظریهها کار ساده و آسانی نیست. بنابراین سؤال اساسی در مطالعهی آرای تربیتی، چگونگی درک و فهم نظریههای تربیتی یا به عبارتی، نظریهشناسی تربیتی است. رویکرد پارادایمی ازجمله رویکردها در نظریهپردازی و یا نظریهشناسی میباشد که میتواند ما را در خوانش و درک اندیشهها، خصوصاً اندیشههای تربیتی کمک کند. دیدگاه پارادایمی در تبیین نظریههای علمی این است که در شکلگیری نظریهها ازجمله نظریههای تربیتی، باورها و مفروضات اساسی و بهعبارتیدیگر «پارادایم» نقش مهمی دارند. اوصاف پارادایمها از سه رکن اساسی هستیشناسی، معرفتشناسی و روششناسی برخوردارند. تعلیم و تربیت نیز مانند پارادایمها دارای سه مؤلفه اساسی از قبیل اهداف، محتوی و روشهای آموزش هستند. مؤلفههای تربیت از طریق بررسی و تحلیل عناصر پارادایمها به دست میآیند. نظریههای تعلیم و تربیت را با توجه به ملاک زمان میتوان در سه پارادایم پیشامدرن، مدرن و پسامدرن مورد بررسی و تحلیل قرار داد. در این پژوهش، نظریههای تربیتی با رویکرد پارادایمی در سه پارادایم یاد شده مورد مطالعه قرارگرفتهاند. روش مطالعه توصیفی-تحلیلی است.
Effective implementing of educational activities requires acquiring educational theories. Numerous theories have emerged throughout history from the past to the present. Understanding these theories is not an easy task. So the central question in studying educational ideas is how to understand educational theories, or in other words, educational theology. The paradigmatic approach is one of the procedures related to theorizing or theory that can help us read and understand thought, especially educational thoughts. The paradigmatic perspective in explaining scientific theories plays an important role in the formation of theories, including educational theories, basic beliefs and assumptions, and in other words, the paradigm. The paradigmatic features have three basic elements: ontology, epistemology, and methodology. The scientific theories of education according to the criterion of time can be analyzed in three parts: pre-modern, modern and post-modern paradigms. Like paradigms, education has three essential components: goals, content, and methods of instruction. The components of education are obtained by examining and analyzing the elements of paradigms. In this study, educational theories with a paradigmatic approach have been studied in the three mentioned paradigms. The method of study is descriptive-analytical. In this method, first, through studying the descriptions of educational ideas they are analyzed, and then the paradigmatic analysis of the theories of education in the modern and postmodern period is identified. In the next step, by examining the paradigmatic features of the theories, the educational components i.e. the aims, content and methods of education are extracted from the educational elements. Another part of the research findings is related to criticism. In this section, the BARDI perspective is used for comparison and criticism.
خلاصه ماشینی:
کليدواژه ها: رويکرد پارادايمي، عناصر پارادايم ها، نظريه هاي تربيتي، مؤلفه هاي تربيتي، دلالت هاي تربيتي، پيشامدرن ، مدرن ، پسامدرن تاريخ دريافت : ١٣٩٩/٠٤/١٢ تاريخ پذيرش : ١٣٩٩/٠٥/٢٥ مقدمه در طول دوره هاي مختلف زماني از گذشته تا به امروز، ديدگاه هاي بسيار و حتي متفاوت و گاه متعارضي در آموزش وپرورش شکل گرفته است ؛ برخي فلسفي، عده اي مذهبي، گروهي تجربي و جماعتي فرهنگي بوده اند.
بنابراين پرسش اساسي اين است که بهترين يا حداقل مناسب ترين روش فهم انديشه هاي چندلايه و پيچيده صاحب نظران تربيتي که در طول سال هاي دراز در چارچوب هاي گوناگون ارائه شده اند، چيست ؟ رويکردهاي مطالعه فلسفه ها و نظريه هاي تربيتي متعددند، توزر اين رويکردها را شامل رويکرد ايسم ها، اذهان بزرگ ، تحليلي، انتقادي و غيره ميداند(١٢ :٢٠١٣ ,Dinarvand).
نظريه هاي تعليم و تربيت را با توجه به ملاک زمان ميتوان در سه پارادايم پيشامدرن ، مدرن و پسامدرن مورد بررسي و تحليل قرار داد.
امروزه ديگر مناسب نيست معلم سخنگوي مطلق باشد :٢٠٠٦ ,Soofiani) (٦٠ در برنامه درسي پديدارشناسي به ديدگاه هاي خطي پوزيتيويستي توجه نميشود که تأکيد بر استانداردسازي و اهداف رفتاري داشته باشد؛ بلکه تأکيد عمده بر تغيير، کثرت و نوانديشي در همه ابعاد برنامه درسي دارد Jalili) Nia & Mahoor Zadeh, 2016: 7) ٢- نظريه هاي علمي ٣: ١-٢- زيست شناسي: انسان از لحاظ زيست شناسي دوره هايي از تحول و تغييرات فيزيکي را طي ميکند که از جمله قوانين طبيعي حاکم (به ويژه علوم انساني تجربي) بر رشد آدمي است .