چکیده:
اینکه تحرک اجتماعی در یک جامعه به ویژه از نوع عمودی صعودی چه وضعیتی دارد و تابع چه عواملی است یکی از نشانگرهای قضاوت درباره توسعه آن جامعه است. هدف از این مطالعه شناخت نقش مهارتهای گفتاری، خودگشودگی، نوشتاری و استفاده از تکنولوژیهای ارتباطی در تحرک اجتماعی میاننسلی است. این پژوهش از نوع کمی بوده و از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. جامعه آماری شامل 5/240/090 نفر از شهروندان بالای30 سال تهرانی بوده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران384 نفر بهدست آمد. نمونهگیری بهصورت خوشهای چندمرحلهای انجام شدهاست. نتایج نشان داد مهارتهای ارتباطی و متغیرهای جمعیتی با ضریب تعیین19/. بر تحرک اجتماعی شهروندان اثر داشتهاند. مهارت نوشتاری با بتای0/23 و مهارت خودگشودگی با بتای0/24 در تحرک اجتماعی میاننسلی اثرگذار بودند. بین مهارت گفتاری و مهارت استفاده از تکنولوژیهای ارتباطی با تحرک اجتماعی هیچ نوع رابطه معناداری وجود نداشت. متغیر جنس با بتای0/34- و متغیر وضع تاهل با بتای0/11 در تحرک اجتماعی اثرگذار بود. بر اساس آزمون t تحرک اجتماعی میاننسلی عمودی از نظر جنسیت به نفع مردان و بر حسب وضع تاهل نیز به نفع مجردها بوده است. مهارت ارتباطی ساکنین شهر تهران بیشتر از حد متوسط و تحرک اجتماعی میاننسلی برای مردان صعودی و برای زنان نزولی بود.
AbstractSocial mobility, especially ascending vertical kind, and its affecting factors are of main importance in judging development in each society. This study aims to investigate and recognize the role of speaking, writing, self-expression, and using communication technologies skills in inter-generational social mobility. This study is quantitative and done by survey method; the data is collected by researcher-made questionnaire. The population of study was 5,240,090 over-30-year-old citizens in Tehran. The sample number of 384 people was identified by utilizing multi-stage cluster sampling and Cochran formula. The results revealed that communicative skills and population variables have effect on citizens’ inter-generational social mobility with coefficient rate of 0.19. Writing skill with β: 0.23 and self-expression with β: 0.24 also have effect on inter-generational social mobility. There were no significant relationship between speaking skill and using communication technologies skill and inter-generational social mobility. Besides, gender variable with β:-0.34 and marital status variable with β: 0.11 have effect on social mobility. Based on the t-test and considering gender variable, vertical inter-generational social mobility was more in men; considering marital status, it was more in singles. Tehran citizens’ communicative skills were more than average and their inter-generational social mobility was ascending for men and descending for women.Key Words: inter-generational social mobility, writing skill, speaking skill, self-expression, communication technologies.
خلاصه ماشینی:
در اين راستا براي محققـين ايـن پرسـش هـا مطـرح ميشود که انواع مهارت هاي ارتباطي و متغيرهاي جمعيتي با تحرک اجتمـاعي چـه رابطه اي دارند؟ آيا بر آن اثر ميگذارند؟ نقش آنها از چه نوع و تا چه اندازه است ؟ تحرک اجتماعي تابع عوامل مختلفي است که ميبايست مورد پژوهش قرار بگيـرد.
- هاشم زهي و بهره دار(١٣٩٧) در پژوهشي با عنوان «مقايسه تحرک اجتماعي مردان و زنان در شهر تهران (جامعه مـورد مطالعـه : شـهروندان تهرانـي بـالاي ٢٠ سال » به اين نتيجه رسـيدند کـه ميـزان انـدکي تحـرک ميـان نسـلي و درون نسـلي صعودي رو به بالا در بين شهروندان تهراني وجود داشته است و تحرک اجتمـاعي درون نسلي زنان کمتـر از مـردان مشـاهده شـده اسـت (هاشـم زهـي & بهـره دار, ١٣٩٧,صص .
از اين رو، براي بررسي اين سؤال که آيا بين ابعاد مختلف مهارت هاي ارتبـاطي بـا تحرک اجتماعي ميان نسلي شهروندان تهراني ارتباط معناداري وجـود دارد؟ چهـار فرضيه ي همبستگي به شرح زير مطرح گرديد: - پيش بيني ميشود، بين مهارت گفتـاري بـا تحـرک اجتمـاعي ميـان نسـلي ، رابطه اي معناداري وجود داشته باشد.
اين مهارت ها ١٩ درصد از تغييرات تحـرک اجتمـاعي در ايـن پـژوهش را تعيين کردند، لذا فرضيه ي پيش بيني ميشود انواع مهارت هاي ارتباطي و متغيرهـاي جمعيتي در تحرک اجتماعي ميان نسلي اثرگذار است ، اثبات ميشود.
Cultural factors affecting social mobility: Case study in men 35 to 64 years in Tehran.