چکیده:
اختلاف قرایت ها در برخی از کلمات قرآن کریم، سبب اختلاف دیدگاه مفسران شده است. در آیه ۲۴۹ سوره بقره داستان سربازان طالوت در مواجهه با آزمایش الهی و نوشیدن آب از رود حکایت می شود. کلمه «غرفه» در این آیه به دو صورت «غرفه» و «غرفه» قرایت شده و در پژوهش پیش رو آراء تفسیری علامه طباطبایی و حرالی اندلسی دراین باره و احتجاج های مربوط به هر قرایت، با نگاهی تحلیلی ارزیابی شده است. حاصل آنکه دیدگاه علامه طباطبایی در ترجیح قرایت «غرفه» صحیح است. ایشان با نکته سنجی، آزمایش شوندگان را به سه طایفه تقسیم کرده اند: کسانی که اصلا آب ننوشیدند؛ کسانی که سیراب شدند و کسانی که آب نوشیدند، اما نه به حد سیراب شدن. از این سه گروه تنها گروه دوم از جمع پیروان طالوت خارج شدند و سرنوشت گروه سوم به آزمایش های دیگر گره خورده است.
Differences in recitation in some words of the Holy Qurchr ('39') an have caused differences in the views of commentators. The verse 249 of Surah Baqarah tells the story of the soldiers of Talut in the face of divine testing and drinking water from the river. The word "ghurfat" in this verse has been recited in two forms, " ghurfatan" and " ghurfatun". In this study the two commentators` view in the field have been examined. As has been made clear, Allameh Tabatabaichr ('39') s view in preferring "ghurfatun" is correct. He divided those of trial into three tribes precisely: those who did not drink water at all; Those who became fully watered and those who drank water but not became fully watered. Of these three groups, only the second group was excluded from Talut`s followers, and the fate of the third group is tied to other experiments.
خلاصه ماشینی:
irتاريخ دريافت: 4/5/1399 تاريخ پذيرش: 22/8/1399 طرح مسئله در قسمتي از سوره بقره داستان حركت طالوت و همراهانش براي مقابله با جالوت گزارش شده است، چنانكه ميفرمايد: فلَمّا فَصَلَ طالوتُ بِالْجُنُودِ قالَ إِنَّ اللَّهَ مُبْتَليكُمْ بِنَهَرٍ فَمَنْ شَرِبَ مِنْهُ فَلَيسَ مِنِّي وَ مَنْ لَمْ يطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّي إِلاَّ مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِيدِهِ فَشَرِبُوا مِنْهُ إِلاَّ قَليلاً مِنْهُمْ فَلَمَّا جاوَزَهُ هُوَ وَ الَّذينَ آمَنُوا مَعَهُ قالُوا لا طاقَةَ لَنَا الْيوْمَ بِجالُوتَ وَ جُنُودِهِ قالَ الَّذينَ يظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُوا اللَّهِ كَمْ مِنْ فِئَةٍ قَليلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثيرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَ اللَّهُ مَعَ الصَّابِرين.
همچنين در زمينه معرفي پيشينه ميتوان به مقالات و كتب متعدد اختلاف قرائت اشاره كرد؛ براي مثال در مقاله «تأثير سياق در ترجيح قرائات در تفسير طبري» نوشته محمدرضا ستودهنيا و زهرا قاسمنژاد در دوفصلنامه علمي ـ پژوهشي مطالعات قرآن و حديث سال 1392 ضمن معرفي ديدگاه طبري ذيل آيات گوناگون به اختلاف قرائت كلمه «غرفة» اشاره شده است و ديدگاه او در ترجيح قرائت مربوط به آن گزارش شده است؛ امّا در هيچيك از اين مقالهها به اثر اختلاف قرائت اين واژه در تفسير حرالّي اندلسي و علامه طباطبايي و دريافتهاي بديع و نيز متفاوت تفسيري ايشان اشاره نشده است.
روند انجام پژوهش حاضر به اين شكل است كه در آغاز اختلاف قرائت موجود در ميان قاريان قرآن كريم مربوط به اين آيه گزارش ميشود و سپس مفهوم لغوي و اصطلاحي «غرفة» با توجه به اختلاف قرائت آن تبيين ميشود و آنگاه معناي تفسيري آيه با توجه به اختلاف قرائت اين واژه كه از سوي علامه طباطبايي و حرالّي اندلسي ارائه شده است، تحليل ميشود، تا در نهايت ضمن مقايسه ديدگاه اين دو مفسر تبيين جامعي از اين بخش از آيه مذكور ارائه شود.