چکیده:
فضای مجازی و اینترنت به خاطر ارتباط گسترده با کاربران و تولید نوشتار فراوان به عرصۀ
بروز مشکلاتی برای خط و زبان ملّتها، ازجمله خط و زبان فارسی تبدیل شدهاست. برای
به دست آوردن آمار و اطلاعاتی دقیق از وضعیت توانایی نگارش فارسی در هرکدام از بسترهای
فضای مجازی (وب، ویندوز و موبایل) پژوهش و پیمایش چندانی انجام نشدهاست. در این
پژوهش از طریق روشهای نمونه گیری غیراحتمالی مبتنی بر هدف» حدود هشتهزار جمله از
پنجاه پایگاه پربینندۀ کشور در ده موضوع جداگانه، مطالعه و بررسی شد و میزان انحراف آنها
از نوشتار معیار فارسی، ارزیایی و بسامد اشتباهات شاخصهای ویرایش فنی مشخص شد که
بهترتیب عبارتاند از: دستور خط و هماهنگی در رعایت آن (۳۹درصد)، نشانه گذاریها
(۳۰درصد)، استقلال واژه (۲۲درصد)، فاصله گذاریها (۶درصد)، عددنویسی (۲درصد) و
حروف چینی یا غلط تایپی (۱درصد)؛ درنهایت برای کمک به بهبود درستنویسی در فضای
مجازی راهکارها و پیشنهادهایی ارائه شد.
خلاصه ماشینی:
در ايـن پژوهش از طريق روش هاي نمونه گيري غيراحتمالي مبتني بر هدف ، حدود هشت هزار جملـه از پنجاه پايگاه پربينندة کشور در ده موضوع جداگانه ، مطالعه و بررسي شد و ميزان انحراف آن هـا از نوشتار معيار فارسي، ارزيابي و بسامد اشتباهات شاخص هاي ويرايش فّنـي مشـخص شـد کـه به ترتيب عبارت اند از: دسـتور خـط و همـاهنگي در رعايـت آن (٣٩درصـد)، نشـانه گـذاريهـا (٣٠درصد)، استقلال واژه (٢٢درصد)، فاصـله گـذاريهـا (٦درصـد)، عددنويسـي (٢درصـد) و حروف چيني يا غلط تايپي (١درصد)؛ درنهايت براي کمک به بهبود درسـت نويسـي در فضـاي مجازي راهکارها و پيشنهادهايي ارائه شد.
از اواخـر قـرن بيسـتم ، دولـت هـا در اثـر ترکتازي خط و زبان انگليسي در اينترنت نگران آسيب پـذيري زبـان مّلـي خـود در فضـاي مجازي شدند و به سمت بـوميسـازي فنـاوري اطلاعـات روي آوردنـد» (عـاملي، بـه نقـل از بيجن خان ، ١٣٩٤: ٦٤)؛ بنابر اشارات فوق ، براي اطمينان بيشـتر برنامـه ريـزان زبـان فارسـي و فضاي مجازي از مشکلات موجود و روشنگري و تشـويق همگـان بـه لـزوم فراگـرفتن آيـين درست نويسي و کاربرد آن در نوشتار فضاي مجـازي، لازم اسـت کـه پـژوهش هـاي جديـد، وضعيت موجود سنجيده شود و نتايج قابل استنادي ارائه گردد.
همچنين ضروري است که : الف )- اقدامات جدّي در زمينۀ آگاه سازي و اطـلاع رسـاني، در همـۀ سـطوح اجتمـاعي، صورت گيرد؛ ب ) دانشگاهيان و پژوهشگران ، تحقيقات کاربردي، وسيع و مختلفي در ايـن زمينـه انجـام دهند؛ پ ) در برابر ميزان و چگونگي انحراف نوشتار از زبان معيار، ارزيـابي و پـايش پـيدرپـي انجام گيرد؛ ت ) آيين نگارش فارسي، به عنوان يکي از مؤلفه هاي سواد رسانه اي در نظـام برنامـه ريـزي آموزشي کشور، در شمار بيايد؛ ث ) دستگاه هاي برنامه ريزي و اجرايي مرتبط فرهنگي و علمـي، راهکارهـايي قابـل اجـرا براي مقابله با اين تهديدات ارائه کنند.